Người lưu giữ nét đẹp văn hoá qua hình 'con giống'
Tại mỗi làng nghề truyền thống, các nghệ nhân được coi là hạt nhân giữ lửa làng nghề. Nắm giữ những bí quyết, tinh hoa được truyền từ đời này sang đời khác, họ còn là những “đầu tàu” gìn giữ những bản sắc, nét văn hóa truyền thống của các làng nghề. Đây cũng là những người thợ giỏi, những người thầy để lớp kế cận có thể học hỏi và nối tiếp những truyền thống, phát huy bản sắc văn hoá của các làng nghề.
Làng nghề nặn tò he xã Phượng Dực, huyện Phú Xuyên vốn đang đứng trước nguy cơ mai một khi thứ đồ chơi con trẻ này đang dần bị lấn át bởi những trò chơi ngoại nhập, đồ điện tử…
Với tuổi đời còn rất trẻ, đau đáu với nghề truyền thống của quê hương, nghệ nhân ưu tú Đặng Văn Hậu cũng đã tìm tòi, nghiên cứu cải tạo chất liệu bột gạo để lưu giữ sản phẩm được lâu hơn không bị hỏng.
Đồng thời, thay vì nặn những con vật riêng lẻ hay những nhân vật truyện tranh thông dụng thì nghệ nhân Đặng Văn Hậu cũng đã nâng tầm sản phẩm của mình với bộ sản phẩm tò he gắn với mỗi câu chuyện dân gian, những tích chuyện nổi tiếng, lưu giữ giá trị lịch sử, văn hóa truyền thống của Việt Nam để thành những set quà tặng, những sản phẩm du lịch độc đáo của Hà Nội.
Từ đó, bằng cố gắng của bản thân, nghệ nhân ưu tú Đặng Văn Hậu cũng đã làm sống lại một làng nghề với hướng đi mới phù hợp với chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa của Hà Nội và Cả nước.
Nghệ nhân Đặng Văn Hậu, thôn Xuân La, xã Phượng Dực, huyện Phú Xuyên chia sẻ, hướng đi mới của tôi làm sao nghiên cứu đưa ra những mẫu mã, những tích truyện trong văn hoá dân gian của Việt Nam. Trong kho tàng văn hoá dân gian Việt Nam có rất nhiều tích truyện hay, khai thác được tích truyện đó thì câu chuyện về văn hoá và những sản phẩm sẽ phong phú hơn. Hơn nữa thông qua các cuộc thi giao lưu, học hỏi lẫn nhau tìm cách nào đó để phối hợp với nhau như đồ gỗ, Tò he và gốm sứ để đưa ra những sản phẩm thành set làm quà tặng, đây cũng là hướng đi khá mới có thể phát triển được.
Để được công nhận là làng nghề truyền thống thì vai trò của các nghệ nhân làng nghề đóng vai trò quan trọng. Họ là những hạt nhân, là tài sản quý giá của mỗi làng nghề khi lưu giữ những nét tinh hoa, bí quyết được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Đối với làng nghề Lụa Vạn Phúc thì dù trải qua gần 1000 năm lịch sử thì đời này sang đời khác cũng đang kế thừa và phát huy các giá trị nghệ thuật của làng nghề, cải tiến mẫu mã sản phẩm để thích ứng với thời cuộc, truyền nghề, sáng tạo ra các sản phẩm mới để phát huy giá trị của làng nghề với du khách tham quan trong nước và Quốc tế.
Ông Phạm Khắc Hà, Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề lụa Vạn Phúc, quận Hà Đông cho hay, trong các làng nghề thì nghệ nhân là các tài sản của các làng nghề, cho đây là nguồn động viên, tạo điều kiện cho nghệ nhân phát huy được tính sáng tạo của mình bằng các động viên các nghệ nhân tham gia các cuộc thi sáng tác mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ, các nghệ nhân của các làng nghề đã có đóng góp cho nghề rất lâu năm của các nghệ nhân cao tuổi.
Thủ đô Hà Nội hiện là cái nôi của hơn 1350 làng nghề và làng có nghề, trong đó, có 274 làng được công nhận danh hiệu Làng nghề, 48 làng được công nhận danh hiệu Làng nghề truyền thống.
Để bảo tồn và phát triển làng nghề của Thủ đô phải kể đến vai trò quan trọng và quyết định của các nghệ nhân thợ giỏi ngày đêm năm tháng từ tư duy đến khối óc và đôi bàn tay thiên định để chắt chiu thổi hồn vào từng tác phẩm để gửi gắm những thông điệp hồn cốt của làng nghề đến với bạn bè trong nước và quốc tế.
Hà Nội hiện có 303 nghệ nhân trong đó 47 nghệ nhân nữ và 256 nghệ nhân nam. Trong năm 2023, Hà Nội đang xét cho 46 hồ sơ đề nghị công nhận danh hiệu Nghệ nhân Hà Nội và đã trình cấp Trung ương 38 hồ sơ đề nghị xét Nghệ nhân nhân dân, Nghệ nhân ưu tú.
Ông Tạ Văn Tường, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội đánh giá, với số lượng trên 1350 làng nghề và làng có nghề của thành phố Hà Nội có rất nhiều giá trị khác mà mình chưa khai thác được, hy vọng rằng thông qua các lần thi tiếp theo được tổ chức hàng năm sẽ vừa phát triển nghệ nhân thợ giỏi vừa là lực lượng tham gia đông vừa thu hút được nhiều nghệ nhân thợ giỏi biết đến để thi tài.
Để góp phần vào việc gìn giữ, bảo tồn và phát triển nghề truyền thống, làng nghề, làng có nghề, nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường cho các sản phẩm, Thành phố Hà Nội thường xuyên tổ chức các sự kiện, Hội chợ, tuần hàng, Hội thi, lễ hội, tham gia hội chợ trong nước và quốc tế để tôn vinh các sản phẩm làng nghề; tạo sân chơi và khuyến khích các nghệ nhân, thợ giỏi giao lưu học hỏi trao đổi kinh nghiệm để gìn giữ bảo tồn nét văn hóa đặc sắc của làng nghề, bên cạnh đó còn phát huy ý tưởng mới, tạo tác ra những tác phẩm mới phù hợp hội nhập với nhu cầu của thị trường đương đại trong nước và quốc tế.
Qua các hội thi hàng năm, các nghệ nhân thợ giỏi đã được thả hồn vào các tác phẩm để phát huy các trầm tích lịch sử văn hóa con người của địa phương cùng với sự tạo tác đột phá để tạo nên những tác phẩm vừa gìn giũ được bản sắc văn hóa của dân tộc vừa phù hợp với xu thế tiêu dùng, mỹ thuật đương đại của trong nước và Quốc tế.
Sáng 14/5, trong phiên họp thứ 33, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tiến hành cho ý kiến và thông qua Quyết định chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035. Qua thảo luận, các thành viên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội nhất trí cao cần thiết, cấp bách phải trình Quốc hội thông qua.
Bộ trang phục của Đàm Vĩnh Hưng trong liveshow “Ngày em thắp sao trời” tối 4/5 tại TP HCM đã gây tranh cãi trong dư luận. Tới đây, liveshow này sẽ diễn ra tại Hà Nội vào ngày 18/5, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã yêu cầu đơn vị tổ chức và phía Đàm Vĩnh Hưng cam kết các vấn đề liên quan đến trang phục đảm bảo đúng quy định pháp luật.
Những ngày này, đến thăm di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn, người dân và du khách sẽ có dịp hiểu rõ hơn những giá trị của danh thắng nổi tiếng này dưới góc nhìn của các Nghệ sĩ nhiếp ảnh qua triển lãm “Còn mãi với thời gian”.
Tại thành phố Hải Phòng, Lễ hội Hoa phượng đỏ 2024 đang diễn ra với nhiều hoạt động ý nghĩa và đặc sắc.
Triển lãm mỹ thuật “Người Hà Nội & Qua miền Tây Bắc” là hoạt động văn hóa đầu tiên được tổ chức tại Tòa nhà di sản 49 Trần Hưng Đạo - 46 Hàng Bài, tòa biệt thự có kiến trúc Đông Dương vừa được thành phố trùng tu để trở thành trung tâm giao lưu văn hóa khu phố cũ của Hà Nội.
“Những ngày Văn học châu Âu”- một sự kiện thường niên do Hiệp hội các tổ chức về văn hóa châu Âu (EUNIC) tổ chức, đang diễn ra tại Hà Nội và TP.HCM. Chương trình năm nay kéo dài đến ngày 19/5 và giới thiệu những tác phẩm nữ quyền và queer (đa dạng tính dục) của các nhà văn trẻ, gợi mở những hướng tiếp cận khác từ những tác phẩm kinh điển của văn chương châu Âu.
0