Nhìn ra Thế giới (ngày 17/02/2023)

Tổng thống Joe Biden và cựu Tổng thống Donald Trump có quan điểm khác nhau về nhiều vấn đề quan trọng có thể sẽ gây ra tranh cãi gay gắt. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất vẫn là nhận định của cử tri về khả năng lãnh đạo đất nước của mỗi người trong bốn năm tới.

Trí tuệ nhân tạo (AI) được phát triển nhằm nâng cao chất lượng sống của con người, nhưng đồng thời kéo theo vấn đề đạo đức cùng không ít mối lo về quyền kiểm soát.

Diễn đàn Davos mùa hè được tổ chức tại thành phố Đại Liên, tỉnh Liêu Ninh, Trung Quốc từ ngày 25 - 27/6, với sự tham gia của hơn 1.600 đại diện các nhà lãnh đạo, giới kinh doanh, chuyên gia đến từ gần 80 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Trong hơn hai năm tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, Nga đã liên tục thay đổi chiến thuật tác chiến, cải thiện vũ khí cũng như kỹ năng chiến đấu.

Trước thực tế Trái đất đang nóng lên nhanh chưa từng thấy, Liên hợp quốc đã đưa cảnh ra cảnh báo hành tinh của con người "đang trên đường cao tốc dẫn tới địa ngục khí hậu".

Trước nguy cơ căng thẳng thương mại lan rộng, các doanh nghiệp cùng các nhà quản lý ở cả châu Âu và Trung Quốc đều thận trọng theo dõi diễn biến và chuẩn bị các phương án ứng phó để giảm thiểu rủi ro. Trong khi đó, khu vực Nam Mỹ và Ấn Độ được cho là sẽ hưởng lợi từ bất kỳ gián đoạn thương mại nào giữa Trung Quốc và EU.

Hợp tác kinh tế, tài chính là lĩnh vực quan trọng nhất của BRICS. Là Chủ tịch BRICS năm nay, Nga sẽ tập trung vào các vấn đề liên quan đến tăng cường hơn nữa quan hệ đối tác chiến lược giữa các quốc gia thành viên trong lĩnh vực thương mại, đầu tư, công nghệ đổi mới và các vấn đề xã hội. Mục tiêu chung là tạo điều kiện cho sự tăng trưởng kinh tế ổn định của tất cả các quốc gia BRICS.

Nền kinh tế Nga đã chứng tỏ khả năng thích ứng đáng kinh ngạc trước các biện pháp trừng phạt của phương Tây. Theo dữ liệu sửa đổi Ngân hàng Thế giới (WB) đưa ra cuối tháng 5 vừa qua, Nga đã vượt qua Nhật Bản trở thành nền kinh tế thứ 4 thế giới xét về sức mua tương đương.

Cách đây gần 25 năm, vào ngày 16/8/1999, theo đề nghị của Tổng thống Nga Boris Yeltsin, ông Vladimir Putin được Quốc hội Nga phê chuẩn đảm nhiệm chức Thủ tướng Nga. Trong suốt gần 1/4 thế kỷ lãnh đạo đất nước trên cả hai cương vị tổng thống và thủ tướng, ông Putin đã có công lớn mở ra một kỷ nguyên phát triển mới ở Nga.

Các cuộc tấn công qua lại giữa Israel và Hezbollah làm dấy lên lo ngại về nguy cơ Israel tiến hành một cuộc chiến tranh tổng lực vào miền Nam Liban, ngay cả khi cả hai bên đều không mong muốn điều đó.

Hội nghị thượng đỉnh về hòa bình Ukraine đã kết thúc tại Thụy Sĩ mà không đạt được kết quả như kỳ vọng. 12 trong số hơn 90 quốc gia và tổ chức tham dự hội nghị đã không ký tuyên bố chung, trong khi hồi kết cho cuộc xung đột đã kéo dài hơn hai năm vẫn bị bỏ ngỏ.

Nhiều khả năng năm 2024 sẽ là một năm nắng nóng phá vỡ kỷ lục về nắng nóng của năm 2023. Từ tháng 4 đến nay, nhiều quốc gia như Ấn Độ, Pakistan, Thái Lan...đã chìm trong nắng nóng kỷ lục, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân và làm hư hại mùa màng.

Tình trạng đầu cơ bất động sản đã và đang diễn ra ở nhiều thành phố lớn trên thế giới, không chỉ gây ảnh hưởng đến giá bất động sản trên thị trường mà còn khiến người thu nhập thấp không thể mua nổi nhà. Thế giới đã chứng kiến nhiều bài học và kinh nghiệm quý giá về quản lý đầu cơ bất động sản sau vụ sụp đổ Ngân hàng Lehman Brothers (Mỹ).

Trong hai ngày 15 và 16/6, Hội nghị thượng đỉnh về hòa bình ở Ukraine sẽ diễn ra tại khu nghỉ dưỡng Burgenstock ở thành phố Lucerne, miền Trung Thụy Sĩ. Tuy nhiên, hội nghị này đang có nguy cơ thất bại khi không có sự tham gia của nguyên thủ một số nước quan trọng như Mỹ, Trung Quốc và đặc biệt là Nga.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron vừa tuyên bố giải tán Quốc hội để tổ chức tổng tuyển cử sớm. Các nhà quan sát cảnh báo nước Pháp dường như đang đứng trước một thời kỳ bất định mới, với nhiều thách thức cả về đối nội và đối ngoại.

Ngành vận tải hàng không toàn cầu đang phục hồi mạnh mẽ với mức tăng trưởng ấn tượng. Ngành này kỳ vọng sẽ phá kỷ lục vào năm 2024 với gần 5 tỷ hành khách trên toàn thế giới, nhiều hơn gần 500 triệu người so với năm 2019, thời kỳ đỉnh cao của vận chuyển hàng không.

Kết quả bầu cử Nghị viện châu Âu gây sốc khi một loạt đảng cầm quyền ở các quốc gia chủ chốt của EU gặp thất bại chưa từng có, cho thấy xu hướng dịch chuyển sang phe cực hữu đang mạnh lên tại châu Âu.

Diễn đàn kinh tế St. Petersburg lần này là cơ hội để Nga quảng bá nền kinh tế trị giá 2 nghìn tỷ USD với những đối tác lớn như Trung Quốc, Ả Rập Xê Út, hay các nước châu Phi. Đây cũng là dịp để Nga quảng bá những thành tựu mới nhất về khoa học công nghệ và các địa phương, doanh nghiệp giới thiệu sản phẩm nổi bật và kết nối đối tác.

Cuộc đua chinh phục không gian đang trở nên ngày càng gay cấn với sự tham gia của nhiều quốc gia, trong đó, Trung Quốc đang có những bước tiến mạnh mẽ nhằm thực hiện mục tiêu đưa người lên Mặt Trăng trước năm 2030.

Ngày 8/6, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã chính thức tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ thứ ba. Trong nhiệm kỳ sắp tới, chính phủ mới của Thủ tướng Narenda Modi được dự báo sẽ nhận nhiều thách thức và những kỳ vọng đang ở phía trước, trong đó đáng chú ý là mục tiêu đưa Ấn Độ sẽ trở thành nền kinh tế lớn thứ ba thế giới vào năm 2028.

Theo giới phân tích, cuộc bầu cử của Nghị viện châu Âu vào tháng 6 sẽ không thay đổi hoàn toàn mối quan hệ giữa Nga và EU, nhưng sẽ tạo cơ hội cho các chính trị gia làm việc vì lợi ích của đất nước thay vì tập trung đến quá nhiều vấn đề khác bên ngoài.

Kênh Funan Techo nối sông Mê Kông với biển được chính phủ Campuchia khởi xướng từ năm 2022, dự kiến khởi công cuối năm 2024 và hoàn thành trong bốn năm, với tổng kinh phí đầu tư 1,7 tỷ USD.

Nhiệt độ ở các nước như Ấn Độ hay Pakistan lên tới hơn 52 độ C đã kéo theo nguy cơ về sức khỏe, làm nước sông cạn kiệt, nhu cầu về nước sinh hoạt tăng vọt dẫn tới khủng hoảng nước nghiêm trọng. Trong khi đó quốc đảo Srilanka lại phải đối mặt với lũ lụt đã cướp đi sinh mạng của nhiều người.

Tổng thống Mỹ Joe Biden mới công bố kế hoạch hòa bình cho Gaza theo 3 giai đoạn. Một quan chức Israel xác nhận nước này chấp nhận kế hoạch về Gaza mà Mỹ công bố, trong khi Hamas tuyên bố sẽ xem xét đề xuất này một cách tích cực. Nếu được cả Israel và Hamas đồng ý, đề xuất này có thể mở ra lối thoát cho cục diện bế tắc 8 tháng qua tại Dải Gaza.

Giá nhà ở trong tháng 4 giảm với tốc độ nhanh nhất trong hơn 9 năm qua, khiến chính phủ Trung Quốc phải liên tục đưa ra nhiều biện pháp kích thích, bao gồm gói hỗ trợ đầy tham vọng trị giá hơn 42 tỷ USD.

Ngày nay, sự phát triển các dòng xe ô tô điện đang trở thành một xu hướng mang tính đột phá trong ngành công nghiệp xe hơi toàn cầu khi sở hữu các ưu điểm vượt trội về bảo vệ môi trường, tận dụng năng lượng tái tạo.

Rất nhiều quốc gia đang tham gia vào thị trường vận tải hành khách cá nhân trên không. Kỷ nguyên của taxi bay đã tới.

Những bước tiến lớn nhất mà Nga đạt được kể từ cuối năm 2022 tại Kharkov đang khiến phương Tây tranh luận về việc Ukraine có được sử dụng vũ khí các nước viện trợ tấn công các mục tiêu quân sự bên trong nước Nga hay không, vì có thể dẫn đến những hậu quả khôn lường.

Ngày 30/5, Quốc hội Anh chính thức giải tán để chuẩn bị cho cuộc bầu cử ngày 4/7. Các chính đảng ở Anh sẽ có 6 tuần vận động tranh cử, với hàng loạt vấn đề trong chương trình nghị sự như tăng trưởng kinh tế, dịch vụ y tế quốc gia, nhập cư, quốc phòng và an ninh quốc gia.

Thành phố Mậu Danh, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc được coi là vựa vải lớn nhất Trung Quốc và cũng là lớn nhất thế giới với sản lượng đạt 620.000 tấn, chiếm 1/5 sản lượng thế giới.

Phát minh thìa muối điện của các nhà khoa học Nhật Bản giúp người ăn mặn có thể giảm lượng muối: Thành lập trung tâm nghệ thuật dành riêng cho những người mắc bệnh tâm thần; Cuộc thi ngủ tại đất nước có chất lượng ngủ thấp nhất các nước có thu nhập cao... là những sáng kiến góp phần nâng cao ý thức giảm thiểu bệnh tật cho hàng triệu người trên thế giới.

Hội nghị thượng đỉnh Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc diễn ra tại Seoul trong hai ngày 26 - 27/5 được kỳ vọng sẽ là cơ hội để đưa hợp tác ba bên vốn bị ngưng trệ trong hơn 4 năm qua quay trở lại đúng hướng.

Tránh lãng phí thực phẩm, tái sử dụng đồ vật, thay đổi phương thức di chuyển, giảm khí thải carbon và sống dung hòa với thiên nhiên là cách để mỗi người có thể sống xanh hơn.

Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu về trí tuệ nhân tạo (AI) lần thứ hai diễn ra ngày 21-22/5 tại Seoul đã thông qua tuyên bố về việc thúc đẩy AI an toàn, sáng tạo và toàn diện, nhằm giải quyết các thách thức và cơ hội liên quan đến công nghệ đang phát triển nhanh chóng này.

Các nước châu Âu liên tục chứng kiến hàng loạt các vụ tấn công nhằm vào các chính trị gia, từ vụ ám sát thủ tướng Slovakia Robert Fico gây rúng động khắp châu lục, cho đến các vụ bạo lực nhắm vào các nghị sỹ ở Đức, Tây Ban Nha và Ireland.

Tây Ban Nha, Na Uy và Ireland hôm 22/5 đã đồng thời thông báo kế hoạch chính thức công nhận nhà nước Palestine độc lập. Đây được coi là bước đi lịch sử trong nỗ lực thúc đẩy mô hình hai nhà nước, trong đó Israel và Palestine cùng tồn tại hòa bình.

Tổng thống Volodymyr Zelensky chính thức kết thúc nhiệm kỳ 5 năm hôm 20/5. Việc Ukraine không tổ chức bầu cử đang làm dấy lên tranh cãi về tính hợp pháp của Tổng thống.

Những ngày qua, tại các phòng xử án, ông Trump đã giành được những chiến thắng pháp lý quan trọng. Hầu hết các phiên tòa hình sự đang chờ xử lý chống lại ông được hoãn và sẽ diễn ra sau cuộc bầu cử tháng 11 tới. Đó là một thắng lợi lớn đối với ông Trump, bởi sau cuộc bầu cử, có nhiều khả năng ông sẽ chiến thắng và sẽ thay đổi tình hình có lợi cho mình.

Tổng thống Iran Ebrahim Raisi, Bộ trưởng Ngoại giao cùng một số quan chức cao cấp khác của chính phủ đã không còn dấu hiệu sống sót, khi chiếc trực thăng chở tổng thống và đoàn gặp tai nạn tại tỉnh Đông Azerbaijan, nằm ở phía Tây Bắc Iran. Lãnh tụ Khamenei khẳng định vụ tai nạn sẽ không làm gián đoạn hoạt động của đất nước. Iran chắc chắn vượt qua được mất mát to lớn này và sẽ tiếp tục vững bước trên con đường phát triển của mình.

Hàng loạt các công ty lớn trong các ngành công nghệ, truyền thông, tài chính và bán lẻ đã tuyên bố cắt giảm nhiều vị trí nhân sự trong năm 2024. Ai cũng mong muốn có một công việc thuận lợi và được hạnh phúc với công việc của mình, nhưng rõ ràng ngày càng có rất nhiều thách thức đang tác động tới người lao động toàn cầu từ trí tuệ nhân tạo AI cho đến biến đổi khí hậu.

Thị trường tài chính thế giới đang đối diện với một kịch bản về đồng đô la Mỹ mạnh cho năm 2024. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo tổng sản phẩm quốc nội của Mỹ trong năm 2024 sẽ tăng trưởng với tốc độ gấp đôi so với nhóm Các nước công nghiệp phát triển (G7), góp phần hỗ trợ cho giá cổ phiếu và lợi suất trái phiếu ở Mỹ, từ đó càng làm gia tăng sức hấp dẫn cho đồng đô la Mỹ. Trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị leo thang hiện nay, đồng bạc xanh được dự báo sẽ càng hấp dẫn hơn nhờ vai trò kênh trú ẩn an toàn.

Ứớc tính 66% khả năng rằng 2024 sẽ là năm nóng kỷ lục và 99% khả năng đây sẽ là năm nóng thứ 2 liên tiếp sau năm 2023. Theo thống kê hiện nay, nhiệt độ sẽ cao hơn 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Các nhà khoa học khẳng định thời tiết như vậy sẽ ngày càng trở nên phổ biến hơn. Chúng ta sẽ phải tìm cách dần dần thích nghi và chấp nhận sống chung với những hình thái thời tiết khắc nghiệt như vậy, chừng nào con người chưa chấm dứt những hành động làm gia tăng biến đổi khí hậu toàn cầu.

Sáng 16/5, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tới Bắc Kinh, Trung Quốc, trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên kể từ khi tái đắc cử tổng thống nhiệm kỳ thứ 5. Việc Tổng thống Putin chọn Trung Quốc cho chuyến thăm cấp nhà nước đầu tiên trong nhiệm kỳ tổng thống mới cho thấy mức độ quan hệ đối tác chiến lược chưa từng có giữa Moscow và Bắc Kinh.

Trong khi giữ lại hầu hết các vị trí bộ trưởng quan trọng, nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin đã đề cử Phó Thủ tướng thứ nhất Andrei Belusov làm Bộ trưởng Quốc phòng mới, thay cho ông Sergei Shoigu. Đây là cuộc cải tổ lớn nhất trong bộ máy lãnh đạo quân sự Nga kể từ khi xung đột tại Ukraine bùng phát đầu năm 2022, đồng thời chấm dứt thời kỳ lãnh đạo quân đội của tướng Shoigu, người đã giữ chức Bộ trưởng Quốc phòng suốt 12 năm qua, lâu nhất lịch sử Liên bang Nga.

Trong bối cảnh máy bay không người lái (UAV) xuất hiện với tần suất ngày càng phổ biến trên chiến trường, nhiều quốc gia đã đầu tư phát triển các hệ thống vũ khí chuyên dụng để khắc chế UAV và hệ thống Leonidas của Mỹ là một trong số đó. Hệ thống này tạo ra một chùm vi sóng cực mạnh tấn công các hệ thống điện tử của UAV. Leonidas được xem là khắc tinh của UAV, bởi hệ thống này có khả năng vô hiệu hóa hoàn toàn các đợt tấn công quy mô lớn của các UAV cỡ nhỏ.

Việc Israel mở rộng tấn công vào thành phố đông dân Rafah bất chấp sự chỉ trích mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế, trong đó có đồng minh thân cận Mỹ, được cảnh báo sẽ làm trầm trọng hơn cuộc khủng hoảng tại Gaza, đẩy Israel vào thế bị cô lập trên chính trường quốc tế. Ai Cập cùng với Nam Phi đã kiện Isarel tên Toà án công lý quốc tế, yêu cầu Israel chấm dứt hoạt động quân sự nhằm vào Rafah.

Di cư hiện đang là vấn đề nan giải của nhiều quốc gia và khu vực. Trong khi những người di cư mong muốn thoát khỏi tình trạng bạo lực, xung đột gia tăng, bất ổn chính trị, khủng hoảng kinh tế, bệnh tật thì các quốc gia tiếp nhận người tị nạn đang phải đối mặt với tình trạng quá tải, ùn ứ người ở khu vực biên giới.