Những tác hại khi lạm dụng thuốc chứa corticoid

Các cơ sở y tế gần đây cảnh báo nhiều trường hợp tự ý sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc, không đúng liều, không đúng chỉ định trong thời gian dài để chữa các bệnh dị ứng, viêm da cơ địa, xương khớp… dẫn tới mắc hội chứng Cushing khiến mặt béo tròn, người mọc nhiều lông.

Gần đây, Bệnh viện Đa khoa thị xã Phú Thọ vừa tiếp nhận bệnh nhi 47 tháng tuổi mắc hội chứng Cushing do lạm dụng thuốc có chứa corticoid.

Bệnh nhi có tiền sử viêm da cơ địa từ 6 tháng tuổi và đã đi khám tại Bệnh viện Da liễu Trung ương và Bệnh viện Bạch Mai. Tuy nhiên sau đó, gia đình cho bé đi khám và dùng thuốc tại một phòng khám tư.

Khoảng 3 tháng nay, trong khi sử dụng thuốc, gia đình thấy bệnh nhi tăng cân nhanh, mặt béo tròn, người mọc nhiều lông.

Lưng bé gái mọc đầy lông do thời gian dài sử dụng thuốc chứa corticoid. Ảnh: VTV

Qua thăm khám và các kết quả cận lâm sàng, các bác sĩ chẩn đoán trẻ mắc hội chứng Cushing do thuốc - một bệnh lý nội tiết do rối loạn chức năng vỏ tuyến thượng thận, gây tăng mạn tính hormon glucocorticoid không kìm hãm được. Nguyên nhân được xác định là do lạm dụng corticoid kéo dài và không đúng chỉ định.

Hay trường hợp Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (Hà Nội) thông báo về một bệnh nhân nam ở Hà Nội bị rậm lông, tròn mặt sau 5 năm dùng thuốc xịt mũi có hoạt chất chống viêm Dexamethasone mỗi ngày. Bệnh nhân được cảnh báo có nguy cơ cao bị suy thượng thận cấp do lạm dụng corticoid.

Nam thanh niên suýt gặp hoạ vì lạm dụng thuốc xịt nghẹt mũi chứa corticoid 5 năm liên tục. Ảnh: BVCC

Ngoài suy tuyến thượng thận, lạm dụng corticoid còn có nguy cơ gây xuất huyết tiêu hóa, tăng đường máu, tăng huyết áp, teo cơ, rối loạn tâm thần, đục thủy tinh thể, suy giảm chức năng miễn dịch gây nhiễm trùng...

Theo các bác sỹ da liễu, hội chứng Cushing gồm một nhóm các triệu chứng lâm sàng gây ra bởi mức độ cao mạn tính của cortisol hoặc corticosteroid liên quan. Đây là kết quả của việc sản xuất quá mức hormone adrenocorticotropic (ACTH).  

Biểu hiện lâm sàng của hội chứng Cushing bao gồm: mặt tròn béo; tăng lượng mỡ trên xương đòn và u mỡ vùng gáy (cổ trâu), vân tím (vết rạn da); vết thương lâu lành và dễ bị bầm; vết rạn da tím có thể xuất hiện ở bụng; tăng huyết áp, sỏi thận, loãng xương, không dung nạp glucose, giảm sự đề kháng với nhiễm trùng và rối loạn tâm thần...

Triệu chứng thường gặp ở người bị hội chứng Cushing. Ảnh: Medlatec

Corticoid là 1 chất kháng viêm mạnh, thường có trong thành phần của nhiều loại thuốc điều trị như: thuốc nhỏ, xịt trong tai mũi họng; thuốc bôi trong da liễu; thuốc uống chống viêm… Các thuốc corticoid nếu được dùng đúng chỉ định, đúng liều lượng và thời gian có thể góp phần cứu sống người bệnh với rất nhiều loại bệnh lý nguy hiểm như cơn hen phế quản ác tính, sốc phản vệ, lupus ban đỏ hệ thống, thấp tim, suy tuyến thượng thận, viêm khớp dạng thấp…

Tuy nhiên, nếu dùng với liều lượng cao, kéo dài không có những biện pháp hỗ trợ điều trị để giảm bớt các độc tính của thuốc, corticoid có thể gây ra rất nhiều tai biến nguy hiểm cho người bệnh. Đặc biệt việc lạm dụng corticoid ở trẻ em sẽ làm chậm quá trình phát triển trí tuệ và tinh thần của trẻ.

Tổng hợp

Bài viết hay? Hãy đánh giá bài viết
user image
user image
User
Ý KIẾN

Việc có kiến thức sơ cấp cứu rất quan trọng để kịp thời hỗ trợ người bệnh không may gặp nạn. Sơ cấp cứu đúng cách, có thể cứu tính mạng người bệnh ngoạn mục. Và dưới đây các bác sĩ bệnh viện Bạch Mai sẽ hướng dẫn cách cấp cứu khi gặp tình huống có người bị ngừng tim, ngừng tuần hoàn.

Trong thời gian tới, nắng nóng có khả năng tiếp tục xuất hiện nhiều đợt và gay gắt hơn trung bình nhiều năm. Bộ y tế khuyến cáo người dân, trong những ngày nắng nóng nên hạn chế đi ra ngoài trời nắng. Khi gặp vấn đề sức khỏe do nắng nóng, tùy theo mức độ biểu hiện mà cần nhanh chóng áp dụng những biện pháp xử trí phù hợp.

Theo chuyên gia của Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương cho biết, thuốc diệt muỗi là một loại hóa chất diệt côn trùng, ít nhiều cũng vẫn sẽ có ảnh hưởng đến con người khi không được sử dụng đúng cách. Đặc biệt là với trẻ nhỏ, khi sức đề kháng còn yếu và làn da còn nhạy cảm.

Ho gà là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có tỷ lệ biến chứng cao, đặc biệt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Các chuyên gia cảnh báo, tiêm chủng được cho là phương pháp phòng bệnh an toàn nhất. Vậy nên, các bậc phụ huynh cần lưu ý nắm rõ lịch tiêm vắc xin cho trẻ.

Bệnh viện Nội tiết Trung ương mới tiếp nhận ca bệnh bị suy tuyến thượng thận do lạm dụng thuốc Medrol liều cao. Tác dụng phụ của thuốc đã khiến da bàn chân bệnh nhân rất mỏng dẫn đến rách da, nhiễm trùng bàn chân nặng, dễ lan lên hết cẳng chân phải.

Liên tiếp các vụ ngộ độc thực phẩm tập thể mà thủ phạm được tìm ra đều là do vi khuẩn Salmonella spp, Bacillus cereus… Khi nhiễm khuẩn bệnh nhân thường biểu hiện đau bụng, nôn, tiêu chảy, sốt và các biểu hiện mất nước, nhiễm trùng. Chuyên gia y tế khuyến cáo, thực phẩm càng bẩn, bảo quản và chế biến không tốt càng dễ ngộ độc.