Quà chiều Hà Nội cùng nhà báo Vũ Thị Tuyết Nhung
"Lúc nào cũng cảm thấy nhớ bà, nhớ mẹ, nhớ các anh, chị, em trong nhà. Những ngày Tết này tập trung, không khí luôn ấm áp và tình thân trong gia đình tự nhiên được gắn kết nhiều hơn. Những món ăn Hà Nội bây giờ đã xa vắng nhiều thì trong gia đình của bọn cô vẫn nấu. Tự nhiên mình thấy phấn khích vì các món ngon ngày xưa bà nấu, mẹ nấu được xuất hiện lại."
Đó là chia sẻ của cô Hằng, một người em trong gia đình nhà báo Vũ Thị Tuyết Nhung - một nhà báo, một chuyên gia ẩm thực, khi cùng với các chị em trong nhà chung tay chuẩn bị những món ăn Hà Nội, phục vụ những buổi giao lưu của "Quà chiều Hà Nội". Trong gian bếp này, nhà báo Tuyết Nhung hệt như nhạc trưởng. Bà tỉ mỉ trong từng công đoạn với mỗi thành viên trong từng món ăn, từng chi tiết.
Phóng viên: Nhắc đến nhà báo Tuyết Nhung, nhiều người nghĩ ngay đến những bài viết rất hay về ẩm thực Hà Nội qua "Hà Thành hương xưa vị cũ". Thời gian gần đây, nhà báo Tuyết Nhung có rất nhiều hoạt động sôi nổi, trong đó tiêu biểu nhất có lẽ là "Quà chiều Hà Nội". Thưa nhà báo, xuất phát từ ý tưởng nào mà bà quyết định làm series đặc biệt này ngay tại chính căn nhà của mình?
Nhà báo Tuyết Nhung: Thực ra cái ý tưởng cũng xuất phát hơi đột ngột. Tôi có một trang Facebook là "Hà Thành hương xưa vị cũ", tôi thường đưa lên đây những món ăn cổ truyền của Hà Nội đã được phục dựng và được thực hành, lan tỏa. Tôi cũng có một vài bạn fan hâm mộ nói rằng, bao giờ chúng cháu có thể được ăn những món cô nấu thế? Tự nhiên tôi thấy cảm động và nghĩ rằng sẽ làm một hình thức gì đấy để mọi người có thể đến tham dự và nếm những món ăn cổ truyền Hà Nội mà mình phục dựng.
Tôi nghĩ nếu mở nhà hàng đặc sản Hà Nội thì đã có rất nhiều rồi, và nếu chỉ giới thiệu món ăn đơn thuần thì nó vẫn nghèo nàn. Cho nên tôi nghĩ là sẽ đem lại cho mọi người những món quà tinh thần, cũng là để quảng bá văn hóa Hà Nội, ví dụ như: xẩm, hát chèo, ca trù. Trước khi mọi người thưởng thức những món ăn dành cho thể chất, như: bún thang, cháo cá ám, bánh đúc, bún riêu cua... thì chúng ta được thưởng thức món ăn tinh thần như những canh hát ca trù, những buổi diễn xướng chèo... Như vậy, mọi người sẽ cảm thấy cuộc sống văn hóa tinh thần của mình phong phú hơn.
Phóng viên: "Quà chiều Hà Nội" hấp dẫn vì không chỉ tới để ăn, để học cách làm món ăn Hà Nội cổ truyền, mà còn tới để thấy văn hoá Hà Nội qua những làn điệu chèo, xẩm hay ca trù, tân nhạc nữa. Có lẽ vì vậy mà "Quà chiều Hà Nội" thu hút không chỉ những người luống tuổi mà rất nhiều người trẻ cũng tham gia. Thế nhưng công đoạn chuẩn bị cho một buổi "Quà chiều Hà Nội" ra sao, thưa bà?
Nhà báo Tuyết Nhung: Trông cứ nghĩ là đơn giản nhưng một bữa sửa soạn cho 30-40 người ăn thì cũng rất tất tả, bận rộn. Phải cần 3-4 người giúp việc, người thì sắp bát, người thì thái rau, người thì gỡ cá, người thì phi hành, tốn rất nhiều công phu. Thế rồi dọn dẹp, kê bàn ghế, cắm hoa. Khung cảnh rất tất bật, rộn ràng.
Phóng viên: Trong những ngày Tết này, "Quà chiều Hà Nội" với những mâm cỗ Tết như là một lời nhắc về vị trí, vai trò của văn hoá ẩm thực Hà Thành đúng không, thưa bà? Cỗ Tết Hà Nội theo quan điểm của bà có gì thú vị, đặc trưng?
Nhà báo Tuyết Nhung: Ví dụ trong chương trình giáp Tết, "Quà chiều Hà Nội" giới thiệu một cái mâm cỗ tất niên của Hà Nội. Nó bao gồm bốn bát nấu và khoảng độ 7, 8 cái đĩa. Bốn bát nấu thì bao gồm mực nấu ngũ sắc, nấm bao giò, canh bóng và canh măng. Thế nhưng đĩa thì có thể phóng khoáng, cũng không quy định chặt chẽ như cỗ cưới. Đĩa thì có món khôi phục món cổ truyền là món hạnh nhân xào, có bánh chưng, thịt gà luộc, giò xào, giò lụa, dưa hành, cá kho và đĩa nộm. Một đặc điểm của ẩm thực Hà Nội là rất công phu, tinh tế và thanh cảnh, ăn xong nhẹ bụng chứ không bị ngấy. Ở Hà Nội thì từ xưa đến nay vẫn giữ được sự cân đối là rau củ, quả, thịt cá.
Phóng viên: Cái hay của mâm cỗ Tết có lẽ không chỉ nằm trên thành phẩm, đúng không ạ?
Nhà báo Tuyết Nhung: Trong bếp chúng tôi, người thì thái rau, người thì thái thịt, người thì bóc gà, người thì thái giò, người thì trần bóng, rất vui vẻ và cũng đầy đủ các món: từ cá kho, bánh chưng cho đến thịt đông, nộm nem. Đặc biệt, tôi còn giữ những cái mâm đồng mẹ cho làm của hồi môn, nó gợi cho tôi nhớ một thời rất xưa.
Phóng viên: Mỗi lần trò chuyện là một lần thấy trong nhà báo Tuyết Nhung có tình yêu mãnh liệt với ẩm thực. Điều đó làm tôi bị lôi cuốn bởi những món ăn, những trang viết của bà rất nhiều!
Nhà báo Tuyết Nhung: Tình yêu ẩm thực Hà Nội đối của tôi xuất phát từ thời thơ bé, được ăn những món ăn của bà, của mẹ, của dì, của chị nấu cho và rồi được học hỏi, được theo mẹ, theo bà, đi chợ, nấu nướng. Những món ăn trông nguyên liệu rất bình thường nhưng khi nấu lên lại thơm phức, hấp dẫn. Đến khi đi làm, tôi theo dõi mảng văn hóa xã hội của Đài Hà Nội và có nghiên cứu chuyên sâu về văn hóa Hà Nội, đặc biệt là văn hóa ẩm thực. Tôi đã đề xuất ra chương trình "Hà Nội của chúng ta", "Hà Thành đặc sản" trên cả sóng phát thanh và truyền hình. Sau này tôi cũng có tập hợp lại những bài viết trong quá trình đi làm việc, những phóng sự phát thanh, truyền hình để tập hợp, in được mấy cuốn sách, được mọi người cổ vũ, khích lệ.
Bây giờ tuy đã 70 nhưng tình yêu của tôi với ẩm thực Hà Nội không chỉ là tình yêu nữa, mà mình còn có trách nhiệm để bảo tồn di sản ẩm thực nói riêng và văn hóa nói chung của Hà Nội.
Trong chương trình "Quà chiều Hà Nội" đã có rất nhiều bạn bay từ miền Nam ra chỉ để thưởng thức một bữa quà chiều Hà Nội rồi lại bay trở lại Sài Gòn, cũng có rất nhiều người vừa xuống máy bay hàng nghìn cây số từ Hungary, Ba Lan, Pháp. "Quà chiều Hà Nội" không phải là một kiểu kinh doanh mà chỉ tính như một hoạt động văn hóa cộng đồng. Cái lãi lớn nhất là niềm vui đem lại cho chính bản thân mình và cho mọi người.
Phóng viên: Năm mới, xuân mới và "Quà chiều Hà Nội" sẽ có nhiều điều mới cho 2025. Xin chúc nhà báo Tuyết Nhung nhiều sức khoẻ để đưa văn hoá ẩm thực Hà Nội tiếp tục lan toả trong mạch nguồn văn hoá hôm nay.
Nhà báo Tuyết Nhung: Tâm nguyện của tôi là nếu mình còn được trời cho sức khỏe và những niềm vui tinh thần, thì mình sẽ còn cống hiến, còn đem lại cho các bạn đồng niên, cao niên, các bạn trẻ và các bạn yêu thích ẩm thực những vốn kiến thức để lan tỏa vẻ đẹp của ẩm thực Hà Nội, của văn hóa Hà Nội nói chung đến với nhiều người.
Phóng viên: Cảm ơn nhà báo vì cuộc trò chuyện rất thú vị. Một lần nữa chúc bà cùng gia đình sức khoẻ, an khang, thịnh vượng.
Nhà báo Tuyết Nhung: Xin chúc cho các khán thính giả của Đài Hà Nội một năm mới an khang, thịnh vượng và quan tâm hơn nữa đến việc thưởng thức lan tỏa vẻ đẹp của văn hóa, ẩm thực Hà Nội nói riêng và văn hóa Hà Nội, văn hóa dân tộc Việt Nam nói chung.
Những ngày đầu tiên của năm mới, văn hoá Tết của người Việt không thể thiếu đi những lời chúc bình an. Trong không khí đầm ấm của mùa xuân, những lời chúc đó trở nên ý nghĩa hơn bao giờ hết, mang theo sự chân thành, lòng biết ơn và những niềm hy vọng tươi sáng cho tương lai.
Chiếc bánh chưng xanh truyền thống phản ánh một phần lịch sử, kinh tế, văn hóa của dân tộc Việt Nam.
Hôm nay, ngày cuối cùng của năm, thời tiết Hà Nội lạnh khô, có nắng nhẹ, rất thuận lợi cho mọi người dọn dẹp, sắm sửa chuẩn bị chào đón năm mới. Tại các chợ truyền thống, không khí mua sắm ngày 30 Tết rất tấp nập.
Gian bếp nhỏ của gia đình Nhà báo Vũ Thị Tuyết Nhung trong một chiều cuối năm thật rộn ràng. Tiếng chị em í ới gọi nhau làm cỗ. Tiếng dao thớt lạch cạch vang lên. Tất cả tựa như một bản giao hưởng của thanh âm đầy gia vị và lôi cuốn.
Những ngày giáp Tết là khoảng thời gian để sửa sang, chăm chút lại nhà cửa. Đây cũng là dịp để chị em tranh thủ làm đẹp cho bản thân như cắt tóc, làm nail… hay mua sắm thêm bộ áo dài đón Tết. Ai cũng muốn thật xinh đẹp, thật chỉn chu khi bước vào năm mới.
Những ngày cận Tết Nguyên đán 2025, nhu cầu rửa xe để đón Tết của người dân tăng cao. Các cửa hàng rửa xe trở nên tấp nập, nhộn nhịp từ sáng sớm cho đến tối muộn.
0