Rượu hoa thơm hương Tết cổ truyền
Lúc đó không còn vướng bận rộn, chẳng màng sự đời rối ren, lòng người nông sâu, phú quý công danh cũng không còn quan trọng. Chỉ còn lại một vẹn nguyên tấm chân tình ấm áp tiễn năm cũ, đón năm mới.
Những cuộc vui, những ngày Tết cổ truyền, những bữa cơm cuối năm chầm chậm… nếu không có ly rượu tiễn năm cũ, đón năm mới, sao đàn ca có thể cất lên không khí vui tươi. Bao năm sống ở vùng đất phương Nam, nhất là xuống miền Tây, hễ có đờn ca hát xướng là phải có rượu. Có rượu, lời ca mới ngọt, ánh mắt mới nồng nàn.
Đời người vốn như phong cảnh vùn vụt trôi qua. Chẳng ai giữ lại một tiếng đập của cánh chim, một quá trình hoa nở. Ai cũng từng một lần cất gió, giấu mây, ẩn luôn những con sóng ngầm trong bể phù vân đời mình. Mấy ai thấu hiểu cách để tìm những khoảnh khắc vô ưu, tìm cách sống sao cho vui vẻ sảng khoái, cho thanh thoát bằng an tâm hồn. Có những lúc, chính ly rượu là tác nhân đưa ta đến nơi thoát tục. Trong lâng lâng men thơm, ta như cảm được cái thanh khiết của hương hoa ngấm vào xương tủy. Thấy được cả cái thần khí tao nhã của bụi trúc sau mưa đang vui vẻ hợp hoan cùng hoa lá để đón xuân về.
Với những kẻ lỡ mang tâm hồn thi sĩ, những người cô đơn nhất trần gian, rượu là thi hứng, là bạn, là tâm giao như thơ Lý Bạch đã từng viết:
"Có rượu không có bạn
Một mình chuốc dưới hoa
Nâng chén mời trăng sáng
Mình với bóng là ba".
Có những khoảnh khắc trong đời, hình như chỉ có rượu mới tựa tri âm, thấu hiểu nỗi cô đơn của thi sĩ, để làm nên những áng thơ tiêu sái phiêu dật: "Trăng sáng tự bao giờ/ Nâng chén hỏi trời xanh".
Người xưa nói phi tửu bất thành lễ, mà luận ra từ xa xưa, rượu chẳng những làm nên lạc thú cuộc đời mà còn là món ẩm thực song hành cuộc sống. Chỉ có điều, ai là người biết thụ hưởng lạc thú đúng cách mà không bị rượu điều khiển sa ngã đến lệ thuộc. Và nói cho cùng, uống rượu cũng phải giữ sang trọng, phẩm giá, cốt cách. Đã sa vào cuộc vui, đã tham dự bữa cơm đón Tết, vui xuân, uống một chút rượu rồi thì đừng có lái xe nữa mà phạm luật, đó chính là tuân thủ văn hóa tối thượng của rượu.
Trên đời này có rượu giải sầu, cũng có rượu danh lợi, có rượu tương tư, cũng có rượu dứt tình. Có người uống rượu tiêu tan hết tình sầu. Cũng có người uống vào tan lòng nát ruột. Rượu có thể gây huyên náo, có thể gây tĩnh mịch. Có người vì rượu mà phấn khích dốc hết ruột gan. Có người mang tâm tư giấu kín trong ly rượu, bởi cho rằng, dốc cạn chén chưa chắc tìm được tri kỷ kiếp này.
Trong cuộc sống, rượu là một nghi lễ. Các đôi tình nhân có rượu thề: "Kể từ khi gặp chàng Kim/ Khi ngày quạt ước khi đêm chén thề" (Truyện Kiều - Nguyễn Du). Rồi số phận hồng nhan, ai thấu nỗi đau của nàng Kiều tài sắc vẹn toàn, ai chia sẻ cho nàng nỗi ê chề ngoài những cơn say: "Khi tỉnh rượu lúc tàn canh/ Giật mình mình lại thương mình xót xa". Trong nghi lễ hôn nhân từ xưa đến nay, chén rượu giao bôi của vợ chồng mới cưới là chén rượu uống chung, mang ý nghĩa rằng, từ đây cùng nhau nguyện nếm đắng cay trong cuộc đời.
Rượu cũng là vị thuốc nếu ta điều khiển nó theo chừng mực. Gia tộc nhà tôi ai cũng biết uống rượu và tửu lượng cao, không có ai sa vào nghiện ngập hay suy đồi vì rượu. Như bác cả tôi, tuổi chín mươi da đỏ au, mắt sáng lưng thẳng, mỗi buổi làm đồng nách cắp theo be rượu chừng hai xị, không cần bình nước gì hết.
Be rượu cắm đầu bờ, cày cấy vài vòng lại tợp một ly rượu, hết buổi đồng, thì be rượu cạn. Bác ăn trầu, uống chè chát, uống rượu, không cao lương mỹ vị, không thực phẩm chức năng bổ sung đủ thứ rối rắm như bây giờ. Nhưng có lẽ môi trường sống an lành, thực phẩm ăn uống an toàn, lao động và thứ rượu tinh túy đất trời như tác nhân kích thích sự luân chuyển bộ máy cơ thể mà các thế hệ tiền nhân của gia tộc tôi như các bác, các O, cha mẹ tôi ai cũng khỏe mạnh, tuổi thọ trung bình ngoài 90, ít người mang bệnh nền thời hiện đại như xơ vữa mạch máu, huyết áp cao, tiểu đường, tim mạch.
Dân làng tôi xưa ai cũng tự nấu rượu, để nhà dùng, để bán, để lấy bã hèm nuôi lợn. Mẹ tôi nấu rượu bằng gạo nếp, mỗi cân gạo nếp chỉ lấy một chai rượu trong như mắt mèo. Mỗi khi cha đi giỗ, trong phần lễ cầm đi, nhất định có chai rượu nút lá chuối của mẹ. Ngày Tết trong sân nhà, mùi trầm, mùi hoa, mùi pháo, mùi thức ăn, mùi rượu nếp lên hương quyện với nhau thành mùi hương Tết theo khói lan từ nhà từ bếp ra sân bay khắp làng. Đó là mùi Tết, thứ mùi hạnh phúc trần gian, đọng sâu trong tâm thức, theo ta suốt cuộc đời.
Tôi mê ủ rượu như mê một nét văn hóa của phụ nữ Á Đông. Rượu là thứ làm cho cuộc sống thêm nhiều màu sắc. Rượu không xấu, chỉ có người không biết dùng rượu nên làm rượu xấu đi thôi. Tôi học mẹ cách ủ rượu. Mẹ kỹ lưỡng từ khâu chuẩn bị nguyên liệu, và nghiêm ngặt trong quy trình chế biến. Mỗi một món mẹ cẩn thận đặt hết tâm trí. Thành phẩm làm ra của mẹ bao giờ cũng chất lượng tuyệt hảo. Từ khâu mẹ nhờ người làng ở quê chọn nếp, nấu kiểu thủ công xưa rồi kỳ cạch chuyển vào Nam. Nếu ủ rượu hồng sâm, tôi phải đặt thứ rượu Bình Tây đúng 40 độ, không được hơn hay kém, mới ra được sản phẩm.
Sau biến cố cuộc đời, hầm rượu của tôi ủ dành chồng đãi bạn, chồng phải dùng ô tô mới chở hết sang nhà người mới. Mẹ con tôi ngậm ngùi về chung cư ở. Từ đó tôi không tụ tập bạn khác phái, chỉ còn bạn phụ nữ nên dùng rượu ủ từ cây cỏ hoa trái. Nhờ một duyên lành, tôi làm được loại rượu dưỡng nhan chăm sóc sức khỏe đặc biệt. Ai đã từng được uống sẽ dành cho nó sự quyến luyến, nhiều người vui gọi là Hoa Mai tửu, gọi tôi là cô ủ rượu.
Tôi giờ như một cánh én đã mỏi, dừng chân trú ngụ nơi miền nắng ấm. Lòng cũng tự an ủi ta có một bầu rượu để xoa dịu phong trần. Nghe thì không ra vẻ nữ tính, kỳ thực là vì tự bảo rằng sao đàn bà bây giờ cũng chịu phong trần chả kém đàn ông, có khi còn mưa gió bão táp hơn. Vậy sao đàn bà lại không được trải nghiệm đam mê lạc thú chứ. Đàn bà xưa trong khuê phòng, đâu có phải nếm trải gió táp mưa sa đâu. Đàn bà cũng nhiều nỗi đau đâu phải biết tỏ cùng ai. Đàn bà cũng có lúc phải dựa vào rượu để lệ sầu hòa vào rượu cho bớt vị mặn của nước mắt.
Trong thơ hiện đại đương thời, rất nhiều phụ nữ dùng thơ để tả nỗi đau của đời mình. Có những câu thơ tôi bắt gặp đâu đó. Đọc xong, thấy như nỗi đau trong thơ đã chuyển sang mình. Một nỗi đau rất thực trong tim. Những lúc đó, tôi rót một ly Hoa Mai tửu, nhấm nháp với chính nỗi đau từ thơ bạn thiên di sang hồn mình. Cái chống chếnh, cái trống trải, cái cô đơn, cái yếu đuối đến bơ vơ của một phận đàn bà đã thành nỗi đau kinh điển cho những người phụ nữ từng bị phản bội, bị bỏ rơi.
Tôi trót làm thơ, viết văn, cũng có dăm mười đầu sách đã xuất bản. Dẫu bôn ba vất vả nhưng lại được hưởng hai lạc thú đam mê của đời mình là văn chương và ủ rượu. Được tự do viết những điều mình thích. Dẫu đó là để ngâm vịnh cùng bạn bè, những lời phong nhã, những lời khoáng đạt hay những tâm trạng tang thương trống trải đầy chấp niệm thương cảm. Đã đi dưới trời đất mênh mông, có lúc cô đơn lạc lõng, cũng tự cho mình nếm lạc thú là bầu rượu để xoa dịu phong trần, gột sạch mệt mỏi, tại sao không? Và tự thấy mình vẫn rất đàn bà bên rượu hoa của mình.
Hoa Mai
Thi thoảng, mẹ lại nắm bàn tay của cô con gái rồi ấp lấy trong bàn tay mình. Những ngón tay xương gầy, mu bàn tay gân guốc, bao trọn đôi tay cô mảnh dài. Mẹ đăm chiêu ngắm nghía, rồi lại vuốt ve, rồi lại nắn nhẹ. Đây là bàn tay khéo léo, chăm chỉ. Bàn tay của cô có thể được gọi bằng bất cứ cái tên nào nhưng quyết không thể là bàn tay số khổ, giống như bàn tay mẹ.
Hà Nội thêm một lần nữa mang đến tín hiệu tích cực cho những người lao động, người thu nhập thấp với thông tin về các khu nhà ở xã hội tập trung sẽ được triển khai tại Đông Anh, Gia Lâm và Thanh Trì vào những ngày đầu tháng 3/2025.
Chuẩn bị đầu tư xây dựng tuyến metro Văn Cao - Hòa Lạc; Điều chỉnh thời gian hoạt động tại phố đi bộ Hoàn Kiếm; Biển báo giao thông gây khó người đi đường;... là những thông tin đáng chú ý trong bản tin hôm nay.
Tối và đêm là thời điểm rét nhất trong ngày hôm nay, khi nhiệt độ tại Thủ đô giảm sâu còn 13-15 độ. Mưa nhỏ cũng xuất hiện ở một vài khu vực trong thành phố. Độ ẩm từ 70-80%.
Thủ tướng Việt Nam và Kyrgyzstan thăm Khu di tích Bác Hồ; Danh sách 118 điểm Đại lý dịch vụ công Hà Nội; Số nạn nhân trong vụ thả nhầm bom ở Hàn Quốc tăng... là một số nội dung đáng chú ý trong Chương trình Thời sự 15h00 hôm nay.
Trong quá trình phát triển của các làng nghề đã bộc lộ một số tồn tại, đặc biệt là vấn đề ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân. Vậy chính quyền cơ sở và các ngành chức năng đã và đang có những giải pháp nào để từng bước giảm thiểu tình trạng này?
0