Thuở sông không tĩnh lặng
Cái thuở độ hơn hai chục năm trước và trước nữa, nếu ai đó nhớ không nhầm, mỗi năm tầm cuối hạ đầu thu, lũ đến rồi đi, cuốn theo mọi thứ. Dòng nước đỏ hồng đục ngầu phù sa dâng lên cuồn cuộn, nhấn chìm không gian an cư của bao nếp nhà ở cái nơi mà người trên phố vẫn thường hay gọi là dân đất bãi.
Nhà tôi ở bãi Nghĩa Dũng, nằm trong một ngõ nhỏ đoạn giữa dốc Tân Ấp và miếu Cô Trôi. Ngày nay, nơi này được quy hoạch thành những khu dân cư ngăn nắp, có trường học, bệnh viện, văn phòng… Nhưng thẳm sâu trong ký ức những người con đất bãi có lẽ vẫn chưa quên vài chục năm về trước, mảnh đất này vốn là một bãi bồi ven sông tập hợp đủ loại tệ nạn và bần hàn, cũng là nơi mối hận Thủy Tinh cưỡi trên những con sóng xám xịt trong truyền thuyết đều đặn đến hẹn lại lên. Sông Hồng - dòng sông dịu dàng mang phù sa tốt tươi tưới tắm cả một vùng châu thổ trù phú, đôi khi cũng dữ dội và khắc nghiệt nhấn chìm biết bao mái nhà, bờ bãi.
Sống chung với lũ lâu, người ta cũng gom nhặt được nhiều kinh nghiệm để ứng phó với cơn cuồng nộ từ thiên nhiên. Cứ khi đàn kiến rủ nhau di cư theo những vết nứt men chân tường, khi mưa triền miên đến loang lổ bầu không và lênh láng mặt đường, tôi lại thấy nhà nhà hối hả cho những cuộc dịch chuyển của cả người và vật. Người tay xách nách mang dẫn vợ ẵm con lên phố tá túc cho qua mùa mưa lũ. Kẻ ở lại tất bật đưa hết của nả đáng giá lên những tầng gác cao, còn cẩn thận bọc túi ni lông rồi buộc chặt phòng một mai lũ đến, cả khoảnh sân lẫn tầng một đều sẽ trở thành biển nước. Người dân ngoài đê cứ thế thản nhiên đón những đợt mưa xối xả, tầm tã, ngập lụt mà mỗi năm có khi sẽ diễn ra đôi ba lần.
Ngày còn bé ngây ngô trẻ dại, tôi kỳ thực lại ngóng trông những đợt nước lên. Chúng tôi - những đứa trẻ của thành thị bê tông cốt thép chỉ thấy cảnh tượng nước lên thú vị biết bao. Nước dâng cao, có khi cao tới ngang ngực người trưởng thành, thế là sân nhà bỗng hóa biển cả và chân đê lắc mình thành bến tàu nhộn nhịp xuồng bè. Chỉ với vài nghìn đồng, chị em tôi đã có thể dễ dàng thuê xuồng dạo một vòng quanh đất bãi, nhìn rác rến bơi lẫn với cá tôm dưới làn nước màu nâu đỏ ì oạp vỗ về mạn xuồng. Chúng tôi la cà trên những con sóng cho tới tận giờ cơm mới chịu chia tay cảnh và vật khi ấy bỗng trở nên lùn tịt do bị nước sông ngấu nghiến mất một phần. Rồi đến lúc trở về, chị tôi lớn giọng í ới gọi với lên một câu. Người nhà nghe tiếng, vội thả xuống từ ban công tầng hai cái xô to hay thùng nhựa lớn có quai cầm buộc chắc sợi thừng dày. Chúng tôi lần lượt trèo vào rồi nép mình ngồi thu lu, mặc cho cha chú khỏe tay kéo lên từng đứa, từng đứa. Bà tôi hay đùa, ngư dân người ta thu lưới đều là tôm là cá, còn nhà tôi, mỗi lần buông câu đều bắt được mấy bé heo béo mầm.
Rồi chẳng biết tự bao giờ, nhạt thưa những cơn lũ. Sông Hồng vẫn uốn lượn từ thượng nguồn phương Bắc đổ vào Lào Cai, băng qua Yên Bái, Vĩnh Phúc, tụ về Hà Nội, Hưng Yên, Hà Nam rồi xuôi mãi về Thái Bình, Nam Định trước khi hòa vào biển Đông. Sông mênh mông, rộng lớn với đôi bờ bạt ngàn sắc xanh, với cánh chim chao nghiêng đầu sóng, với bóng mây rơi rớt đáy lòng. Sông vẫn hùng vĩ, tráng lệ, và thêm đôi chút hiền hòa, bao dung hơn đối với người dân các bãi An Dương, Phúc Xá…
Hơn hai thập kỷ đã trôi qua, biết bao mùa mưa nắng dãi dầu, biết bao lần bãi bể nương dâu. Dọc đường sông đi, bên lở bên bồi luân phiên thay đổi, nhưng đã xa rồi cái thuở người dân đất bãi phải chạy lũ, trốn lũ, trơ mắt thất thểu nhìn nhà cửa hoa màu tan tác dưới cơn thịnh nộ của lũ.
Tôi của hiện tại không còn là đứa trẻ ngóng trông lũ về mỗi năm để được thỏa sức vẫy vùng trong làn nước mặn mà phù sa cùng cát đá ngày xưa nữa. Theo dòng chảy cuộc đời, tôi rời đất bãi, chuyển về bên kia sông - nơi những nhịp cầu vắt ngang trung tâm thành phố và vùng đất cửa ngõ phía Đông Bắc Hà Nội. Ngày ngày ngược xuôi qua Long Biên, Chương Dương, ánh vào mắt tôi là những bình minh và hoàng hôn yên ả soi bóng trên mặt sông lấp lánh màu nâu non mỡ màng. Khúc sông ấy đôi khi tưởng hòa phẳng lặng, lúc lại nhộn nhịp những tàu chở cát và thuyền khách, thuyền hàng. Dòng nước mặn mòi mặc đời mà trôi, cuốn đi xa mãi ký ức những bữa cơm đạm bạc mà ấm áp và những đêm cả nhà trải chiếu cùng thiếp đi trong tiếng sóng dập dềnh những ngày lũ lên. Bao kỷ niệm một thuở ấu thơ tan vào dĩ vãng, những lạc hậu, nghèo nàn, tệ nạn từng một thời gắn chặt với vùng đất ngoài đê cũng theo sông mà chìm sâu quá khứ.
Lại một chiều hoàng hôn đỏ ối chân mây, dõi mắt nhìn theo ráng hồng khuất dần nơi mặt sông nuốt chửng mặt trời, tôi bỗng thấy thứ trừu tượng khó hình dung như dòng đời chắc cũng chỉ đến thế. Sông đưa phù sa, cá tôm và những con thuyền ngang qua từng bến bờ xa lạ, đời cũng cuốn ta tới những miền tương lai chưa hiểu, chưa biết. Đời người lắm thăng lắm trầm, đời sông lúc tĩnh lúc không. Cái thuở sông Hồng hung hăng, dữ dội đã lùi xa cũng như những gập ghềnh, trắc trở trong đời mỗi người rồi cũng có lúc đi qua. Người ta đạp gió rẽ sóng mà lên, dẫu không xuôi chèo mát mái nhưng chắc chắn có một ngày, làm chủ dòng chảy của mình sẽ chẳng còn là ước nguyện viển vông.
Thùy Linh
Hà Nội nắng ấm ngày đầu tuần; Lưu truyền nét đẹp văn hóa dòng họ; Đơn thuốc 'bảo tàng' giúp cải thiện sức khỏe tâm thần; Phái đoàn Mỹ - Ukraine đàm phán tại Saudi Arabia... là những nội dung đáng chú ý trong chương trình hôm nay.
Đường Phiếm đến tìm Uông Thực báo tin Tùy Châu gặp nạn. Uông Thực kết án và giết tên trộm ngựa. Mời các bạn đón xem tập 10 của bộ phim "Thần Thám đại tài", phát sóng lúc 20h ngày 24/3, trên kênh 1 - Truyền hình Hà Nội.
Bất chấp việc Đường Bằng chỉ coi mình là đồng nghiệp, Tô San không bỏ lỡ bất kỳ cơ hội nào để có thế có được anh. Mời các bạn đón xem tập 30 của bộ phim "Chuyện phu thê", phát sóng lúc 13h ngày 24/3, trên kênh 1 - Truyền hình Hà Nội.
Tiếp cận In Chun theo thỏa thuận với Tê-Ô, nhưng Hê-ra lại phát hiện ra sự thật In Chun có liên quan đến vụ tai nạn của chị gái cô. Mời các bạn đón xem tập 10 của bộ phim "Số phận và sự giận dữ", phát sóng lúc 12h ngày 24/3, trên kênh 1 - Truyền hình Hà Nội.
Tường thuật trực tiếp tình hình giao thông Hà Nội sáng 24/3. Với hình ảnh từ các camera giao thông giúp khán - thính giả lựa chọn cung đường tốt nhất. Chương trình được phát sóng trên kênh FM90, các nền tảng số của Đài Hà Nội và ứng dụng công dân Thủ đô số iHanoi.
Thời tiết Hà Nội ngày làm việc đầu tuần được dự báo tương đối thuận lợi, trời quang mây kèm theo nắng ấm xuất hiện từ sáng sớm. Nhiệt độ là 19-20 độ. Độ ẩm trên 90%.
0