Thương mại thế giới đang trên đà phục hồi| Nhìn ra thế giới | 25/04/2024

Quân đội Israel đã mở lại cuộc tấn công vào Dải Gaza, cho biết cuộc tấn công nhằm đáp trả việc Hamas bác bỏ đề xuất của Mỹ về việc gia hạn lệnh ngừng bắn giai đoạn một và từ chối thả thêm con tin. Động thái này chính thức tái khởi động cuộc chiến đẫm máu đã kéo dài hơn một năm qua ở Dải Gaza, khiến những nỗ lực hòa bình của các bên trung gian sụp đổ và triển vọng về một lệnh ngừng bắn lâu dài ở Gaza trở nên mờ mịt.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã có cuộc điện đàm kéo dài hơn hai giờ vào ngày 18/3, diễn ra sau cuộc họp cấp cao giữa Mỹ và Ukraine - nơi Tổng thống Zelensky đồng ý ngừng bắn trong 30 ngày. Sự kiện ngày 18/3 đóng vai trò quan trọng, đặt nền tảng tiến tới chấm dứt hoàn toàn cuộc xung đột kéo dài hơn ba năm qua ở Ukraine.

Chiến dịch đột kích táo bạo, nhằm chiếm đóng vùng Kursk của Ukraine, dường như sắp kết thúc. Các đơn vị của Kiev chỉ còn hiện diện tại hai khu vực sát biên giới, trong khi cả hai vùng này đều bị tấn công từ nhiều hướng và gần như chia cắt hoàn toàn. Điều gì đã dẫn đến thất bại của Ukraine tại Kursk?

Cuộc không kích của Mỹ vào lực lượng Houthi ở Yemen đã đẩy căng thẳng Trung Đông lên một nấc thang mới. Liệu đây có phải là bước đi cần thiết để bảo vệ tuyến hàng hải và kiềm chế Iran, hay sẽ đẩy khu vực vào một cuộc đối đầu kéo dài?

Vào ngày 13/3, Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục làm dấy lên một cuộc tranh luận gay gắt khi bày tỏ sự tự tin rằng Mỹ sẽ sáp nhập Greenland, một lãnh thổ tự trị của Đan Mạch. Phát biểu của ông Trump trong cuộc gặp với Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tại Nhà Trắng đã vấp phải sự chỉ trích gay gắt từ công chúng Đan Mạch cũng như các quan chức và học giả nước này.

Tổng thống Donald Trump đang tiến hành cuộc chiến văn hóa tại nước Mỹ, nhắm vào các phương tiện truyền thông, tổ chức văn hóa, chủng tộc và nhiều lĩnh vực khác. Cách ông Trump thúc đẩy chương trình nghị sự chiến tranh văn hóa có thể sẽ ảnh hưởng sâu sắc đến xã hội Mỹ, khuếch đại căng thẳng và gây ra sự chia rẽ lớn.

Mỹ đã áp thuế 25% với các sản phẩm nhôm, thép nhập khẩu kể từ ngày 12/3, gây tác động đối với nền kinh tế trong nước, khiến giá cả tăng cao, dẫn đến nguy cơ suy thoái cho nền kinh tế.

Vụ ICC bắt giữ cựu Tổng thống Philippines Duterte đánh dấu lần đầu tiên, một lãnh đạo Philippines phải đối mặt vụ kiện trước một tòa án quốc tế với các cáo buộc về tội ác chống lại loài người liên quan đến chiến dịch chống ma túy trong 6 năm cầm quyền của nhà lãnh đạo này.

Các quan chức Ukraine và Mỹ đã hội đàm tại Ả Rập Xê Út vào ngày 11/3, với hy vọng tìm ra cách chấm dứt xung đột Nga - Ukraine. Trong tuyên bố chung sau cuộc họp, Mỹ đã đồng ý nối lại viện trợ quân sự và chia sẻ thông tin tình báo với Ukraine, trong khi Kiev cho biết chấp nhận đề xuất của Mỹ về lệnh ngừng bắn trong 30 ngày trong cuộc xung đột với Nga.

Canada sắp bước vào một chương mới trong lịch sử chính trị khi nhà kinh tế kỳ cựu Mark Carney chuẩn bị trở thành Thủ tướng. Trước áp lực từ căng thẳng thương mại với Mỹ và sự trỗi dậy của Đảng Bảo thủ, ông Carney sẽ phải chứng minh bản lĩnh dẫn dắt Canada vượt qua sóng gió chính trị.

Cuộc đột kích của Ukraine vào tỉnh Kursk của Nga đang đứng bên bờ vực sụp đổ. Theo giới quan sát, việc bị bao vây và phải rút quân khỏi Kursk sẽ là một đòn giáng mạnh vào Ukraine, khi Tổng thống Zelensky từng hy vọng sẽ sử dụng sự hiện diện quân đội nước này tại Kursk làm đòn bẩy đối với Nga trong bất kỳ cuộc đàm phán hòa bình nào.

Hội nghị di động thế giới (MWC) 2025, cuộc họp thường niên lớn nhất của ngành viễn thông, đã diễn ra trong bốn ngày tại Barcelona, Tây Ban Nha. Chủ đề nổi bật nhất của hội nghị năm nay là trí tuệ nhân tạo AI, kết hợp với hệ thống 5G tốc độ cao và sự tích hợp của nó vào cuộc sống hàng ngày.

Trong bài phát biểu đầu tiên trước Quốc hội trong nhiệm kỳ thứ hai, ông Trump một lần nữa nhắc lại rằng việc áp thuế đối xứng nhằm đáp trả các chính sách thương mại không công bằng, từ đó sẽ thu về hàng nghìn tỷ USD và tạo ra việc làm ở mức chưa từng thấy cho nước Mỹ. Động thái này được cho là sẽ tiếp tục gây căng thẳng cho Mỹ và các đối tác, thổi bùng lên cuộc chiến thương mại.

Trong những tuần gần đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đảo lộn truyền thống hợp tác với châu Âu, vốn là nền tảng của an ninh phương Tây trong nhiều thế hệ. Giờ đây, châu Âu phải tự tìm cách đảm bảo an ninh của chính mình và đơn độc hỗ trợ Ukraine, ở thời khắc lục địa già đang đứng trước “năm phút trước nửa đêm”.

Truyền thông Mỹ đưa ra các cuộc đàm phán kín giữa Mỹ và lực lượng hồi giáo Hamas về việc đảm bảo thả các con tin người Mỹ bị giam giữ tại Gaza đã diễn ra trong những tuần gần đây tại Doha, Qatar. Các quan chức Israel và Nhà Trắng ngày 5/3 cũng xác nhận thông tin. Đây là động thái chưa từng có, phá vỡ nguyên tắc ngoại giao lâu nay của Mỹ là không đàm phán với các nhóm bị coi là tổ chức khủng bố.

Truyền thông Mỹ ngày 3/3 dẫn lời quan chức Nhà Trắng cho biết, Tổng thống Donald Trump đã yêu cầu đình chỉ toàn bộ viện trợ quân sự cho Ukraine. Theo giới quan sát, với quyết định này, Tổng thống Trump dường như đang muốn dùng quân bài viện trợ để buộc Kiev phải ngồi vào bàn thương lượng với Moscow nhằm nhanh chóng chấm dứt chiến sự.

Khi Nga và Mỹ ngồi vào bàn đàm phán, thảo luận về cách chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, các nhà đầu tư lập tức nghĩ tới khả năng quay lại của các doanh nghiệp đã rời khỏi Nga để phản đối chiến dịch quân sự của Nga bắt đầu từ tháng 2/2022.

Những phát biểu và hành động mới đây của ông Trump – từ việc cho rằng NATO mở rộng đã kích động Nga tấn công Ukraine, bác bỏ tuyên bố của G7 chỉ trích Moscow, cho đến việc phản đối kết nạp Ukraine vào NATO và từ chối triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình – đã khiến nhiều lãnh đạo phương Tây lo ngại. Trước những thay đổi mang tính bước ngoặt này, tương lai NATO sẽ đi về đâu? Liệu liên minh quân sự lớn nhất thế giới có thể tiếp tục duy trì vai trò của mình hay đang đứng trước một bước ngoặt lịch sử?

Thế giới đã chứng kiến những đợt bùng phát dịch bệnh tồi tệ tại nhiều quốc gia chỉ trong hai tháng đầu năm 2025. Ngày 26/2, Mỹ đã ghi nhận các ca tử vong đầu tiên do dịch sởi trong vòng một thập kỷ qua.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tới Mỹ với mục tiêu ký kết thỏa thuận khai thác khoáng sản, tuy nhiên "trắng tay" sau cuộc tranh cãi gay gắt với Tổng thống Mỹ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa sẽ sớm áp mức thuế 25% đối với hàng hoá nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU), làm dấy lên viễn cảnh về một cuộc chiến thương mại xuyên Đại Tây Dương, có thể gây tổn hại cho cả nền kinh tế Mỹ và châu Âu, làm trầm trọng hơn mối quan hệ ngoại giao vốn đang căng thẳng giữa các đồng minh phương Tây.

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 25/2 tuyên bố, nước này sẽ phát hành một loại "Thẻ vàng" nhập cư trị giá 5 triệu USD Mỹ để thay thế cho chương trình định cư EB-5 dành cho diện đầu tư. Chính sách mới này của ông Trump thể hiện tư duy thực dụng của một doanh nhân, khi muốn đem một khoản lợi nhuận về cho nước Mỹ, nhưng cũng gây ra không ít tranh cãi.

Ngày 26/2, Mỹ và Ukraine đã đạt thỏa thuận khung về việc cho phép Washington tiếp cận các khoáng sản đất hiếm quý giá của Kiev, để đổi lại viện trợ quân sự liên tục. Tuy nhiên, thỏa thuận này không chỉ là một vấn đề giữa hai quốc gia mà còn là một phần trong cuộc đàm phán rộng lớn nhằm kết thúc xung đột và định hình lại mối quan hệ chiến lược ở khu vực và toàn cầu.

Cử tri Đức ngày 23/2 đã đi bỏ phiếu trong cuộc bầu cử được coi là mang tính quyết định nhất trong lịch sử gần đây. Liên minh bảo thủ CDU/CSU do ông Friedrich Merz lãnh đạo giành chiến thắng với 28,6% số phiếu bầu, đưa họ trở thành lực lượng mạnh nhất trong Bundestag (Quốc hội Liên bang Đức).

Ngày 24/2/2025 đánh dấu tròn ba năm kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. Sau 3 năm, trên chiến trường, tiếng súng vẫn chưa dứt, nhưng trên mặt trận ngoại giao, người ta dường như đã nhìn thấy chút ánh sáng phía cuối đường hầm về cơ hội hoà bình chấm dứt xung đột sau khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng.

Các quốc gia Myanmar, Thái Lan và Trung Quốc đã tiến hành hợp tác đa phương để trấn áp tội phạm lừa đảo trực tuyến xuyên biên giới. Theo ước tính của Liên Hợp Quốc, các vụ lừa đảo trực tuyến nhắm vào người Đông Á và Đông Nam Á đã gây ra thiệt hại tài chính từ 18-37 tỷ USD vào năm 2023.

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang thực hiện chiến dịch cắt giảm mạnh mẽ nhân sự tại các cơ quan chính phủ. Tuy nhiên, chiến lược này vấp phải lo ngại về những ảnh hưởng tiêu cực đối với chất lượng dịch vụ công và sự ổn định của các lĩnh vực quan trọng.

Mối quan hệ giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đang dần trở nên căng thẳng, khi ông Trump liên tục chỉ trích gay gắt người đồng cấp Ukraine. Ông Zelensky cũng bác bỏ một số tuyên bố của ông chủ Nhà Trắng.

Ngay sau khi bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký một loạt sắc lệnh và biên bản ghi nhớ để thực hiện các cam kết tranh cử và thực thi chiến lược "Nước Mỹ trên hết". Các chính sách này không chỉ khuấy động nước Mỹ, mà còn khiến cả thế giới ngỡ ngàng.

Cuộc đàm phán giữa phái đoàn cấp cao Mỹ và Nga tại Ả Rập Xê Út đánh dấu bước đi lớn của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump, trong việc đảo ngược chính sách cô lập Nga. Kết thúc đàm phán, hai bên đã thống nhất được một số vấn đề nguyên tắc, tạo nền tảng làm tan băng mối quan hệ song phương và giải quyết cuộc xung đột ở Ukraine.

Cuộc đàm phán ở Saudi Arabia là bước quan trọng tiếp theo trong việc cải thiện quan hệ Nga - Mỹ, đồng thời là dấu hiệu cho thấy tiến trình hòa bình nhằm chấm dứt xung đột tại Ukraine có thể được đẩy nhanh.

Trong suốt nhiều thập kỷ, Hội nghị An ninh Munich đã đóng vai trò là sự kiện hàng đầu để các nhà lãnh đạo xuyên Đại Tây Dương tái khẳng định cam kết chung đối với an ninh tập thể. Nhưng năm nay lịch sử đã không còn lặp lại. Hội nghị An ninh Munich lần thứ 61 diễn ra từ ngày 14 - 16/2 tại Đức đã chứng kiến những căng thẳng và sự rạn nứt ngày một sâu sắc giữa Mỹ và các đồng minh châu Âu trong hàng loạt vấn đề khi Tổng thống Mỹ Donald Trump một lần nữa quay trở lại Nhà Trắng.

Giới phân tích nhận định rằng, nếu lãnh tụ tối cao Iran xem xét hủy bỏ sắc lệnh tôn giáo cấm phát triển và sử dụng vũ khí hạt nhân, có thể dẫn đến việc đẩy nhanh chương trình hạt nhân. Động thái này có nguy cơ làm leo thang căng thẳng với Israel và các đồng minh phương Tây.

Cúm mùa đang diễn biến phức tạp tại nhiều quốc gia, với số ca nhiễm gia tăng nhanh chóng. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ ước tính có ít nhất 24 triệu ca mắc cúm, 310.000 ca nhập viện và 13.000 ca tử vong do cúm bắt đầu từ ngày 1/10 đến nay.

Từ một nỗ lực khoa học chuyên biệt, AI đã trở thành một đòn bẩy thúc đẩy sự chuyển đổi số trên toàn cầu. Với những thuận lợi về nguồn vốn và nền tảng khoa học công nghệ, Mỹ đã thống trị AI trong một thời gian dài. Tuy nhiên, trong vài tuần qua, thế giới công nghệ đã phải giật mình trước sự trỗi dậy của DeepSeek, một công ty khởi nghiệp AI của Trung Quốc.

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa lần lượt điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Zelensky, thảo luận về nhiều vấn đề, trong đó có việc chấm dứt cuộc xung đột Ukraine. Những động thái này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong quan hệ Nga - Mỹ và cũng là dấu hiệu tích cực giúp xoay chuyển cuộc xung đột đã kéo dài 3 năm qua tại Ukraine.

Từ chính sách áp thuế của ông Trump đối với hàng hoá vận chuyển đến Mỹ, có thể thấy, một cuộc tranh chấp thương mại ngắn hạn với hậu quả kinh tế hạn chế hoặc một cuộc chiến thương mại kéo dài và gây hậu quả đau đớn sắp diễn ra, như đã từng xảy ra trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Donald Trump.

Tối 10/2, theo giờ Mỹ, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh áp thuế 25% đối với tất cả nhôm và thép nhập khẩu vào nước này. Đây là hành động mới nhất trong một loạt các chính sách thương mại quyết liệt mà ông Trump đã thực hiện kể từ khi trở lại Nhà Trắng vào tháng trước.

Tỷ phú Elon Musk đang thực hiện một cuộc cải tổ mạnh mẽ trong bộ máy chính phủ Mỹ, mang phong cách quản lý doanh nghiệp vào khu vực công. Tuy nhiên, sự thiếu minh bạch và quyền lực quá lớn của ông làm dấy lên nhiều tranh cãi về tính hợp pháp và tác động lâu dài đối với hệ thống chính trị Mỹ.

Đức đang đứng trước một ngã rẽ quan trọng khi ngày 23/2 tới, nước này sẽ tổ chức cuộc bầu cử liên bang sớm. Đây không chỉ là cuộc chạy đua giành quyền lãnh đạo nền kinh tế lớn nhất châu Âu, mà còn quyết định cách nước Đức đối mặt với những thách thức ngày càng gia tăng.

Phát triển nông nghiệp thông minh đang là xu hướng tất yếu của sản xuất nông nghiệp trên thế giới. Nhiều quốc gia đã và đang chuyển sang áp dụng các công nghệ hiện đại vào hoạt động chăn nuôi, trồng trọt, tạo ra các sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao, tiết kiệm chi phí, thân thiện với môi trường.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio vừa thực hiện chuyến công du nước ngoài đầu tiên kể từ sau khi nhậm chức. Ông Rubio đã đến thăm 5 nước ở khu vực Mỹ Latinh là El Salvador, Guatemala, Costa Rica, Panama và Cộng hòa Dominica. Chuyến công du này gây chú ý bởi hơn một thế kỷ qua, chưa từng có Bộ trưởng Ngoại giao nào của Mỹ chọn khu vực Mỹ Latinh làm nơi công du đầu tiên sau khi nhậm chức.

Trong một động thái bất ngờ, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 4/2 tuyên bố rằng, Washington có kế hoạch tiếp quản Gaza, trục xuất người Palestine và biến nó thành "Riviera của Trung Đông". Ý tưởng mà ông Trump đưa ra dường như vượt xa mọi tưởng tượng, và là kế hoạch can thiệp gây chấn động nhất trong lịch sử xung đột kéo dài giữa Israel và Palestine.

Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố nếu Ukraine muốn nhận được viện trợ quân sự mà họ cần trong cuộc xung đột với Nga, thì phải để Mỹ tiếp cận các mỏ khoáng sản. Bình luận này nêu bật cách tiếp cận kiểu giao dịch kinh doanh của ông Trump đối với cuộc chiến ở Ukraine. Sự gián đoạn do cuộc xung đột Nga - Ukraine và chiến tranh thương mại Mỹ - Trung Quốc nhấn mạnh sự cần thiết phải đa dạng hóa chuỗi cung ứng.

Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã xác nhận kế hoạch sáp nhập Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) vào Bộ Ngoại giao. Trước đó, ông Elon Musk, người đứng đầu Bộ Hiệu quả Chính phủ đã đưa ra tuyên bố gây sốc về tiến hành các biện pháp giải thể cơ quan này.

Một cuộc chiến thương mại toàn cầu mới đã bắt đầu sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh hành pháp áp thuế mới đối với hàng nhập khẩu từ Canada, Mexico và Trung Quốc. Qua đó cho thấy rõ quyết tâm của ông Trump trong việc thực thi chính sách “Nước Mỹ trên hết”, song làm dấy lên lo ngại về những tác động nghiêm trọng đối với nền kinh tế, ngoại giao và địa chính trị của thế giới.

Thời điểm 2025 đã xuất hiện những xu hướng rõ ràng để có thể đưa ra dự báo, tuy nhiên, vẫn còn có các dòng chảy ngầm có thể định hình lại bối cảnh toàn cầu, vì vậy cần chuẩn bị cho một tương lai có thể biến đổi nhiều hơn dự kiến.