Không ai trong làng Chuông biết chiếc nón xuất hiện trong nét sống của họ từ khi nào. Nhưng xa xưa, trong ca dao đã có câu “Nón Chuông, khua lụa, quai thao làng Đơ” thể hiện sự lâu đời của chiếc nón làng Chuông. Chiếc nón lá giờ đây không chỉ có tác dụng che nắng, che mưa, mà được nâng tầm thành một kỷ vật khi đến với Việt Nam. Dưới bàn tay khéo léo của những nghệ nhân làng Chuông, nón lá được cải tiến đa dạng, bắt mắt du khách. Và, một trong những người đã đem hình ảnh nón lá đi muôn nơi và được gọi bằng cái tên thân thương 'Đại sứ nón', chính là nghệ nhân Tạ Thu Hương.

Từ xa xưa, nón lá đã gắn liền với đời sống người Việt. Nón lá xuất hiện khắp mọi nơi, từ thành thị đến nông thôn, trên những cánh đồng lúa hay những con phố nhỏ đất Hà Thành, và rất nhiều trong số đó, là những chiếc nón lá được làm ra từ đôi bàn tay khéo léo của những nghệ nhân làng Chuông. 'Đại sứ nón' là cái tên thân thương được đặt cho nghệ nhân Tạ Thu Hương, người phụ nữ có một niềm đam mê đặc biệt với nón lá và nghề làm nón lá; để từ đó, chị mang hình ảnh chiếc nón lá và nghề làm nón lá, đi khắp muôn nơi.

“Muốn ăn cơm trắng cá trê, muốn đội nón đẹp thì về làng Chuông”… Vào mùng 4, 10, 14, 20, 24 và 30 âm lịch, chợ nón ở làng Chuông (Thanh Oai, Hà Nội) lại họp để bán nón và các nguyên liệu để làm nên chiếc nón lá truyền thống của Việt Nam. Chợ họp ngay trong sân chùa Chuông. Từ khắp nơi, người người vui vẻ mang theo những sản phẩm của mình đến đây tụ họp. Chợ họp nhanh, ồn ào, náo nhiệt rồi nhanh chóng tan sau hơn 3 tiếng đồng hồ.

“Mồng mười đi chợ Chuông chơi/Xem đánh cờ người, xem thổi cơm thi”, ấy là câu ca từ xửa xưa mời gọi khách đến chợ Chuông. Cũng là chợ quê đấy, nhưng chợ Chuông vẫn mang trong mình những khác biệt. Chẳng biết có từ bao giờ, nhưng với bà con làng Chuông, những phiên chợ nón lâu nay đã trở thành nét đẹp văn hóa. Người dân nơi đây luôn tự hào, đã là người làng Chuông thì phải biết làm nón.

Ở làng Chuông, xã Phương Trung, huyện Thanh Oai, Hà Nội, không ai là không biết đến chị Tạ Thu Hương - nghệ nhân làm nón truyền thống nổi tiếng. Chị bén duyên với nghề nhờ tình yêu dành cho những chiếc nón truyền thống. Đến nay, những chiếc nón của chị không chỉ được bày bán ở thị trường trong nước, mà còn được xuất khẩu sang nhiều nước trên thế giới.

(HanoiTV) - Nếu đã một lần đặt chân tới làng Chuông, ở xã Phương Chung, huyện Thanh Oai, Hà Nội, có lẽ sẽ khó quên được hình ảnh của một cuộc sống sinh hoạt làng nghề với cảnh những người khâu nón vừa làm vừa hỏi han chuyện trò rôm rả. Ở đó vẫn còn những con người miệt mài gìn giữ nghề làm nón lá.