Toàn cảnh vụ Iran tấn công trả đũa Israel

Rạng sáng 14/4, Iran đã phóng hàng trăm UAV và hàng chục quả tên lửa vào Israel. Đây là vụ tấn công quân sự trực tiếp đầu tiên quy mô lớn của Iran vào lãnh thổ Israel, nhằm trả đũa vụ Israel không kích tòa lãnh sự quán Iran ở Damacus, Syria hôm 1/4. Động thái này đã đẩy hai nước đến bờ vực xung đột toàn diện sau hơn một thập kỷ căng thẳng.

Toàn cảnh vụ tấn công

Lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) xác nhận họ đã phóng các UAV tự sát và tên lửa vào các mục tiêu cụ thể trong đợt tấn công quy mô lớn đầu tiên thuộc chiến dịch "Lời hứa đích thực nhằm đáp trả những tội ác của Israel”.

Lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) xác nhận đã phóng các UAV tự sát và tên lửa vào các mục tiêu cụ thể trong đợt tấn công quy mô lớn đầu tiên thuộc chiến dịch "Lời hứa đích thực nhằm đáp trả những tội ác của Israel”.

Chúng tôi đã phát động một chiến dịch sử dụng máy bay không người lái và tên lửa để đáp trả tội ác của Israel nhắm vào lãnh sự quán Iran ở Syria, để tấn công trong vùng lãnh thổ bị chiếm đóng.

Lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC).

Tư lệnh lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) Hossein Salami nói với truyền thông nhà nước Iran rằng thông tin vẫn đang được chuyển về, nhưng đánh giá ban đầu của Iran là hoạt động này đã đạt được mức độ thành công vượt quá mong đợi.

Hossein Salami - Tư lệnh lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) cho hay: “Chúng tôi có thể phát động một cuộc tấn công lớn hơn nhiều, nhưng chúng tôi đã giới hạn nó ở khả năng mà Israel đã sử dụng để tấn công lãnh sự quán Iran và khiến các chỉ huy thân yêu của chúng tôi thiệt mạng.”

Ông Hossein Salami - Tư lệnh lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC).

Chiến dịch được tiến hành với sự phê chuẩn của Hội đồng An ninh Quốc gia tối cao, dưới sự giám sát của Bộ Tổng tham mưu Các lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran. Vài phút sau vụ tấn công, lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei đã có bài đăng trên mạng xã hội X, nhấn mạnh rằng “chế độ” của Israel hoàn toàn là “ác độc, xấu xa và sai lầm” và “chính quyền Israel phải bị trừng phạt".

Khoảng một giờ sau khi phóng UAV, lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) đã phóng đợt tên lửa đạn đạo đầu tiên vào sâu trong lãnh thổ Israel. Vũ khí này có thời gian bay ngắn hơn UAV.

Iran đã sử dụng cả máy bay không người lái, tên lửa hành trình và khoảng 110 tên lửa đạn đạo trong cuộc tấn công vào Israel.

Theo phóng viên quốc phòng Alex Gatopolous của Al Jazeera, Iran đã sử dụng cả máy bay không người lái, tên lửa hành trình và khoảng 110 tên lửa đạn đạo trong cuộc tấn công vào Israel. Những chiếc máy bay không người lái này có kích thước nhỏ và được sử dụng như những “tên lửa hành trình giá rẻ”. Chúng chỉ có trọng lượng 50kg so với những đầu đạn của tên lửa đạn đạo có trọng lượng tới 1 tấn. Chúng được thiết kế để cố gắng áp đảo các hệ thống phòng không tiên tiến gồm nhiều tầng của Israel.

Chính phủ thời chiến của Israel đã họp khẩn tại sở chỉ huy quân đội để ứng phó tình hình.

Chính phủ thời chiến của Israel đã họp khẩn tại sở chỉ huy quân đội để ứng phó tình hình. Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) tìm cách đánh chặn số UAV này trước khi chúng tới được không phận Israel. Các tiêm kích IDF đã sẵn sàng tham chiến, trong khi hệ thống phòng không Vòm Sắt của Israel cũng có thể vô hiệu hóa UAV Shahed của Iran.

Iran có thể phóng thêm nhiều đợt UAV trong thời gian tới. Chúng tôi đang theo dõi khả năng họ khai hỏa thêm tên lửa. Isreal có hệ thống phòng thủ mạnh để xử lý các vật thể xâm phạm không phận.

Chuẩn Đô đốc Daniel Hagari - Người phát ngôn quân đội Israel.

Hệ thống Vòm Sắt cùng các tổ hợp phòng không khác đã được kích hoạt và bắn hạ UAV Iran tại nhiều địa điểm, trong đó có Tel Aviv, Jerusalem, Beersheba, vùng Hanaton ở phía Bắc Israel và Safed gần Cao nguyên Golan.

Hệ thống Vòm Sắt cùng các tổ hợp phòng không khác đã được kích hoạt và bắn hạ UAV Iran tại nhiều địa điểm.

Bộ Tư lệnh Mặt trận Nội địa Israel cho biết cuộc tấn công này là một cuộc thử nghiệm khả năng phòng không của Israel và dường như nước này đã vượt qua cuộc thử nghiệm với sự giúp đỡ của Mỹ, Anh, Pháp và Jordan.

Quân đội Israel cho biết khoảng 170 máy bay không người lái, hơn 30 tên lửa hành trình và hơn 120 tên lửa đạn đạo được Iran phóng vào Israel, phần lớn đã bị lực lượng không quân Israel và các “đối tác” đánh chặn. Theo người phát ngôn lực lượng phòng vệ Israel, Chuẩn Đô đốc Daniel Hagari, chỉ có “một số lượng nhỏ” tên lửa đạn đạo chạm tới lãnh thổ nước này.

Theo Cơ quan Ứng phó Khẩn cấp Israel (MDA), chưa có báo cáo về thương tích trực tiếp do các cuộc tấn công của Iran. Tuy nhiên, cơ quan này cho biết họ được gọi đến để điều trị cho tổng cộng 31 người bị thương nhẹ khi tìm đường đến nơi trú ẩn và những người bị hoảng loạn trong các cuộc tấn công bằng UAV và tên lửa.

Trung Đông cảnh giác cao sau vụ tấn công

Toàn bộ Trung Đông được đặt trong tình trạng báo động cao sau khi Iran tấn công Israel. Các quốc gia láng giềng của Iran và Israel đã ngay lập tức thông báo đóng cửa không phận, trong khi chính phủ nhiều nước bày tỏ lo ngại và ban hành cảnh báo công dân không tới Iran, Leban, Israel và các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng của Palestine.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã kêu gọi người dân giữ bình tĩnh.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã kêu gọi người dân giữ bình tĩnh, đồng thời tuyên bố, nước này đã chuẩn bị trong nhiều năm cho một cuộc tấn công tiềm tàng từ Iran.

Các hệ thống phòng thủ của chúng tôi đã được triển khai và chúng tôi đã chuẩn bị cho mọi tình huống, cả về phòng thủ lẫn tấn công. Chúng tôi đánh giá cao việc Mỹ đứng về phía Israel, cũng như sự hỗ trợ của Anh, Pháp và nhiều nước khác.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.

Theo các nhà chức trách Israel, nước này đã đóng cửa không phận đối với tất cả các chuyến bay quốc tế đến và đi bắt đầu từ 22h30 ngày 13/4 (tức 5h30 sáng 14/4 giờ Việt Nam). Các trường học và khu cắm trại được yêu cầu đóng cửa, trong khi lệnh cấm các cuộc tập trung trên 1.000 người cũng đã được ban hành.

Tại Mỹ, Tổng thống Joe Biden đã triệu tập cuộc họp của Nhóm an ninh quốc gia để đánh giá cuộc tấn công của Iran nhằm vào Israel.

Tại Mỹ, Tổng thống Joe Biden đã triệu tập cuộc họp của Nhóm an ninh quốc gia để đánh giá cuộc tấn công của Iran nhằm vào Israel. 

Thủ tướng Anh Rishi Sunak đã lên án mạnh mẽ cuộc tấn công của Iran nhằm vào Israel là liều lĩnh.

Theo người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Bắc Kinh đã bày tỏ “mối quan ngại sâu sắc” về “sự leo thang hiện tại”, đồng thời nói thêm rằng đó là “sự lan tỏa của cuộc xung đột ở Gaza” và lệnh ngừng bắn cần được thực hiện ngay lập tức. Bắc Kinh kêu gọi “các bên liên quan bình tĩnh và kiềm chế để ngăn chặn leo thang thêm nữa”.

Bộ Ngoại giao Ai Cập gọi những diễn biến mới nhất là “sự leo thang nguy hiểm”. Họ nói rằng những hành động thù địch mới nhất chính là kết quả trực tiếp của những gì Ai Cập đã nhiều lần cảnh báo, liên quan đến nguy cơ xung đột lan rộng trong khu vực do cuộc chiến của Israel trên Dải Gaza và các hành động quân sự khiêu khích đang được thực hiện tại khu vực.

Các quốc gia trong khu vực đã được đặt trong tình trạng báo động cao độ. Iraq và Leban đã ngay lập tức thông báo đóng cửa không phận đối với tất cả các máy bay đến, đi và quá cảnh do những diễn biến căng thẳng trong khu vực. Trong khi đó, Hãng thông tấn nhà nước Jordan Al Mamlaka cho biết chính phủ nước này đã ban bố tình trạng khẩn cấp và đóng cửa không phận bắt đầu từ hôm qua.

Iraq và Leban đã ngay lập tức thông báo đóng cửa không phận đối với tất cả các máy bay đến, đi và quá cảnh do những diễn biến căng thẳng trong khu vực.

Các quốc gia bao gồm Pháp, Ấn Độ, Đức và Canada trước đó cùng ngày đã cảnh báo công dân tránh đi du lịch tới Iran, Leban, Israel và các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng của Palestine, đồng thời nâng cấp đánh giá rủi ro đối với khu vực.

Nhiều hãng hàng không cũng quyết định tạm thời điều chỉnh đường bay do lo ngại một cuộc tấn công trả đũa của Iran, trong đó có Hãng hàng không quốc gia Malaysia, Air India của Ấn Độ, Qantas của Australia và Lufthansa của Đức.

Nhiều hãng hàng không cũng quyết định tạm thời điều chỉnh đường bay do lo ngại một cuộc tấn công trả đũa của Iran.

Tình hình tại Trung Đông leo thang căng thẳng khi lực lượng Houthi phối hợp với Iran phóng máy bay không người lái vào Israel. Theo Công ty an ninh Ambrey, hiện có báo cáo rằng lực lượng Houthi ở Yemen đã phóng nhiều máy bay không người lái vào Israel với sự phối hợp của Iran.

Công ty nói thêm rằng các tên lửa có khả năng được tính thời gian để tiếp cận Israel cùng một lúc.

Lực lượng Hezbollah ở Leban đồng thời phóng hàng chục rocket vào sở chỉ huy phòng không của lực lượng phòng vệ Israel (IDF) tại căn cứ Kaila ở Cao nguyên Golan, dường như nhằm hỗ trợ Iran trong cuộc tấn công Israel.

Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) cho biết, còi báo động đã vang lên ở Cao nguyên Golan khi khoảng 25 quả đạn pháo được bắn từ Liban.

Vì sao Iran tấn công trả đũa Israel?

Căng thẳng giữa Iran và Israel đã kéo dài nhiều năm. Tuy nhiên, trước đây, hai nước này tránh chiến tranh trực diện và thường có các hoạt động trả đũa nhau thông qua các lực lượng ủy nhiệm. Tuy nhiên, với việc Israel vi phạm luật pháp quốc tế nghiêm trọng khi tấn công vào lãnh sự quán Iran ở Damacus cách đây 2 tuần, đã vượt lằn ranh đỏ và một cuộc tấn công đáp trả là không thể tránh khỏi. Các nhà phân tích cho rằng, sự leo thang căng thẳng trong khu vực gắn liền với cuộc tấn công của Israel vào Gaza cũng là một nguyên nhân khiến Iran tiến hành các hành động quân sự trả đũa.

Ông Mouin Rabbani, đồng biên tập của ấn phẩm trực tuyến Jadaliyya, khu vực Trung Đông, nói rằng Mỹ có thể là tác nhân thúc đẩy giảm căng thẳng trong khu vực hoặc tiếp tục cho Israel “tự do” làm bất cứ điều gì họ muốn.

Washington luôn nói rằng ngăn chặn chiến tranh lan rộng là một trong những ưu tiên hàng đầu của mình, nhưng chính quyền Mỹ lại bác bỏ lời kêu gọi ngừng bắn vĩnh viễn ở Gaza.

Trong một tuyên bố trên mạng xã hội X, phái đoàn thường trực của Iran tại Liên hợp quốc tuyên bố rằng hành động quân sự của nước này chống lại Israel dựa trên Điều 51 của Hiến chương Liên hợp quốc cho phép phòng thủ hợp pháp, để đáp trả vụ tấn công đẫm máu gần đây của Tel Aviv vào cơ sở ngoại giao của Iran ở Thủ đô Damascus, Syria.

Cuộc tấn công của Israel vào tòa nhà lãnh sự trong Đại sứ quán Iran ở Syria.

Phái đoàn Iran tại Liên hợp quốc cũng cho rằng, nếu Hội đồng Bảo an lên án cuộc tấn công của Israel vào tòa nhà lãnh sự trong Đại sứ quán Iran ở Syria và sau đó truy tố thủ phạm, thì có lẽ đã tránh được việc Iran trả đũa Israel.

Tuyên bố đề cập đến việc ba nước Mỹ, Anh và Pháp cũng như các đồng minh không những không lên án vụ Israel tấn công tòa nhà lãnh sự của Iran ở Syria mà còn ngăn cản việc Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ra tuyên bố về vụ tấn công này. Tất cả những điều trên là nguyên nhân thúc đẩy Iran tấn công trả đũa Israel.

Vụ tấn công được thực hiện theo Điều 51 Hiến chương Liên hợp quốc về quyền tự vệ hợp pháp, hành động của quân đội Iran hôm nay là sự đáp trả vụ tấn công của Israel vào cơ sở ngoại giao của chúng tôi ở Damascus. Vấn đề có thể coi như đã kết thúc.

Phái đoàn Iran tại Liên hợp quốc.

Lời tuyên bố của Iran dường như ám chỉ Iran sẽ không phát động đợt tấn công tiếp theo. Tuy nhiên, phía Iran cũng nhấn mạnh, nếu chính quyền Israel phạm phải một sai lầm khác, phản ứng của Iran sẽ nghiêm trọng hơn đáng kể. Đó là cuộc xung đột giữa Iran và Israel, mà Mỹ phải tránh xa.

Lời tuyên bố của Iran dường như ám chỉ Iran sẽ không phát động đợt tấn công tiếp theo.

Bộ Ngoại giao Iran cũng ra tuyên bố khẳng định nước này "cam kết tuân thủ các nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế", nhưng sẽ "không ngần ngại tiến hành thêm các biện pháp tự vệ nếu cần thiết để đảm bảo lợi ích hợp pháp của mình trước bất cứ hành động quân sự và việc sử dụng vũ lực bất hợp pháp nào".

Chuyên gia Hassan Barari của Đại học Qatar nhận định rằng cuộc tấn công của Iran vào Israel “là một sự leo thang” nhưng cũng được tính toán cẩn trọng.

Thiệt hại từ vụ tấn công của Iran vào Israel chưa được đánh giá toàn diện, tuy nhiên quy mô và tính chất của nó có thể đẩy khu vực Trung Đông đến bờ vực chiến tranh. Câu hỏi hiện nay là động thái trả đũa của Iran khiến Israel có những phản ứng tiếp theo hay không? Bởi bất cứ bước đi sai lầm nào của Isarel cũng có thể gây ra hậu quả thảm khốc, khiến tình hình khu vực Trung Đông vượt tầm kiểm soát. Một số người bi quan cho rằng những xung đột tương tự như cuộc tấn công của Iran vào Israel có thể khơi mào cho hàng loạt hoạt động quân sự, các xung đột khác và dường như mở đầu cho thế chiến thứ 3.

Bài viết hay? Hãy đánh giá bài viết
user image
user image
User
Ý KIẾN

Trong bối cảnh các thảm họa thiên nhiên gia tăng nhanh chóng và lượng khí nhà kính đang ở mức cao nhất mọi thời đại, Hội nghị thượng đỉnh về khí hậu lần thứ 29 của Liên hợp quốc (COP29) được kỳ vọng sẽ thúc đẩy các hành động bảo vệ môi trường mạnh mẽ hơn trên toàn cầu.

Ngày 14/11, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghzi đã gặp Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi tại Tehran để thảo luận chi tiết về chương trình hạt nhân của Iran trong bối cảnh diễn biến quốc tế bị chi phối bởi việc cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump sắp trở lại Nhà Trắng.

Việc ông Donald Trump đắc cử tổng thống được dự đoán sẽ tác động đến chính trị toàn cầu, đặc biệt là đối với Trung Đông. Câu hỏi đặt ra là liệu chính quyền sắp tới của ông Donald Trump có thể tháo ngòi nổ Trung Đông và lập lại hòa bình trong khu vực?

Theo nhận định của giới chuyên gia, nguyên nhân khiến giá đồng Bitcoin tăng chóng mặt là do các nhà đầu tư mong đợi về một môi trường tài chính cởi mở hơn với tiền kỹ thuật số dưới thời Tổng thống Donald Trump.

Chiến thắng áp đảo của Tổng thống đắc cử Donald Trump đánh dấu một chiến thắng lớn cho tỷ phú Elon Musk, người đã chi ít nhất 119 triệu đô la cho một nhóm ủng hộ ứng viên của Đảng Cộng hòa.

Liên minh cầm quyền tại Đức đã sụp đổ, kinh tế trì trệ, cùng với căng thẳng địa chính trị và áp lực bên ngoài có thể đẩy nền kinh tế lớn nhất châu Âu vào giai đoạn bất ổn. Nước Đức đang ở thời điểm bước ngoặt cho những cải cách và đổi mới để mạnh mẽ vươn lên.