Triển vọng kinh tế vũ trụ| Nhìn ra thế giới| 24/10/2023

Tiến vào vũ trụ, phát triển kinh tế vũ trụ sẽ giúp con người khám phá các tiềm năng và cơ hội mới. Đáng chú ý, lĩnh vực kinh tế vũ trụ hiện nay không chỉ có sự tham gia của chính phủ các nước, mà còn có sự góp mặt của nhiều tập đoàn tư nhân lớn với hàng loạt dự án tham vọng, đưa kinh tế vũ trụ bước sang một kỷ nguyên mới - kỷ nguyên thương mại hóa, hội nhập và đổi mới.

Theo tờ Financial Times, trong hai thập niên qua, có hơn 10.000 công ty vũ trụ thương mại đã ra đời và khoảng 5.000 nhà đầu tư tham gia ngành vũ trụ. SpaceX - công ty vũ trụ Mỹ được biết đến nhiều nhất, đã phóng hàng nghìn vệ tinh cho cả mục đích công và tư. Tính từ năm 2019, SpaceX đã gửi gần 5.000 vệ tinh lên vũ trụ. Chỉ tính riêng nửa đầu năm nay, công ty này đã phóng hơn 1.000 vệ tinh, trong đó phải kể đến các vệ tinh Starlink cung cấp Internet băng thông rộng tốc độ cao trên toàn cầu, phục vụ người dân ở những nơi xa xôi nhất trên Trái đất. Thậm chí, SpaceX mới đây còn nộp đơn xin phép được phóng tổng cộng 42.000 vệ tinh đến năm 2027, gấp khoảng 20 lần số vệ tinh đang hoạt động hiện nay.

“Starlink có khoảng 2 triệu khách hàng và đang tăng trưởng rất nhanh. Starlink trung bình có thêm khoảng 100.000 khách hàng mỗi tháng. Năm ngoái họ đạt doanh thu khoảng 1,4 tỷ đô la Mỹ.”, ông Tim Farrrar, Phó giám đốc công ty tư vấn công nghiệp viễn thông nhận định.

Mùa thu năm nay, SpaceX hợp tác cùng với công ty hàng không vũ trụ Intuitive Machines lên kế hoạch phóng tàu đổ bộ mặt trăng Nova C đáp xuống miệng núi lửa Shackleton, nằm dọc phía Nam của mặt trăng. 

Ông Steven Altemus, Giám đốc điều hành Intuiive Machine cho biết : “Tàu đổ bộ Nova-C nặng khoảng 2 tấn. Nó được phóng bằng tên lửa đẩy Falcon 9 của SpaceX. Đây sẽ là lần đầu tiên Mỹ quay trở lại mặt trăng kể từ khi các phi hành gia rời đi vào năm 1972.”

Ngoài việc đẩy nhanh tốc độ thăm dò và khám phá không gian, cả SpaceX và Intuitive Machines đều hướng đến một mục tiêu dài hạn hơn, biến mặt trăng thành điểm đến sinh lợi cho các hoạt động kinh doanh.

Cùng với tham vọng chinh phục mặt trăng, SpaceX còn đặt mục tiêu khám phá sao Hỏa, với việc đưa tàu vũ trụ lên hành tinh đỏ trong vòng 3-4 năm tới. Hiện SpaceX đang thúc đẩy triển khai công nghệ mới cho tên lửa Starship, sau vụ phóng thất bại hồi tháng 4 vừa qua. Tỷ phú Elon Musk - Giám đốc điều hành của SpaceX thậm chí kỳ vọng, trong tương lai Starship sẽ đóng vai trò như một chiếc máy bay thương mại đặc biệt, không chỉ đưa con người vào vũ trụ, mà còn rút ngắn thời gian di chuyển giữa các nước.

“Về mặt kỹ thuật, bạn có thể ăn sáng ở Los Angeles, ăn trưa ở London, và ăn tối ở Singapore, sau đó quay lại Los Angeles để đi ngủ. Về cơ bản, bạn có thể thực hiện nhiều chuyến đi với Starship hơn so với bằng máy bay thông thường, mà không cần phi công.”, tỷ phú Elon Musk cho biết.

Một đối thủ “nặng ký” cạnh tranh với SpaceX trong cuộc đua kinh tế vũ trụ tại Mỹ là Amazon. Amazon đang xây dựng một trung tâm xử lý vệ tinh trị giá 120 triệu USD cho mạng lưới hàng nghìn vệ tinh quay quanh Trái đất với tên gọi là Kuiper, nhằm mở rộng Internet băng thông tốc độ cao trên toàn cầu. Gần đây, Amazon cũng đã phóng thành công những vệ tinh internet đầu tiên của hãng này vào vũ trụ, mở đường cho việc triển khai thêm hàng nghìn vệ tinh khác lên quỹ đạo.

Theo kế hoạch, Amazon sẽ phóng những vệ tinh internet hoàn chỉnh vào đầu năm 2024, và bắt đầu cung cấp kết nối mạng thử nghiệm cho các khách hàng đầu tiên. Đặc biệt, Amazon còn ấp ủ tham vọng triển khai hơn 3.200 vệ tinh trong 6 năm tới, sau khi kế hoạch tổng thể được Ủy ban Truyền thông Liên bang Mỹ phê duyệt. Ngoài các dịch vụ viễn thông, Amazon cho đến nay cũng đã giành được 77 hợp đồng phóng tên lửa hạng nặng, tổng trị giá lên đến hàng tỷ USD. Trước đó, vào năm 2021, Amazon đã thực hiện thành công chuyến du lịch vũ trụ đầu tiên trên con tàu Blue Orgin, mở ra một phân khúc kinh doanh mới - du lịch vũ trụ. Ngân hàng Morgan Stanley ước tính doanh thu của ngành này tăng gấp 3 lần và đạt 1.000 tỷ USD vào năm 2040.

Tại Tây Ban Nha, công ty khởi nghiệp PLD Space hồi cuối tuần qua vừa thực hiện thành công vụ phóng tên lửa Miura-1, đánh dấu bước tiến lớn trong lĩnh vực vận tải vũ trụ của châu Âu. Miura-1 là tên lửa có thể tái sử dụng, có chiều cao bằng một tòa nhà ba tầng, được trang bị khả năng vận chuyển đến 100 kg hàng hóa.  Vụ phóng này là một phần trong loạt thử nghiệm nhằm đưa các vệ tinh nhỏ vào không gian. Mục tiêu của công ty PLD Space là sản xuất tên lửa MIURA 5, có tải trọng tới 500 kg, và sẽ bắt đầu hoạt động thương mại vào năm 2025.

Tại Ấn Độ, theo công ty tư vấn Deloitte, hiện có 190 công ty khởi nghiệp về vũ trụ ở quốc gia đông dân nhất thế giới, nhiều gấp đôi so với một năm trước đó, với mức đầu tư tư nhân tăng 77% trong khoảng thời gian từ năm 2021 đến năm 2022. Điều này có được là nhờ Ấn Độ tăng cường cải cách lĩnh vực này, với chính sách không gian mới nhằm thúc đẩy “sự tham gia nhiều hơn của khu vực tư nhân vào toàn bộ chuỗi giá trị của nền kinh tế vũ trụ”. 

Các công ty khởi nghiệp của Ấn Độ nổi lên trong những năm gần đây bao gồm Skyroot Aerospace - công ty Ấn Độ đầu tiên phóng tên lửa tư nhân. Công ty Dhruva Space đang phát triển các vệ tinh nhỏ trong khi Bellatrix Aerospace chuyên về hệ thống đẩy cho vệ tinh. Ấn Độ hiện chiếm 2% trong nền kinh tế vũ trụ toàn cầu trị giá 386 tỷ USD, và đặt mục tiêu sẽ tăng lên 9% vào năm 2030. Ngoài ra, Ấn Độ đang lên kế hoạch xây một trạm vũ trụ trong vòng 20 – 25 năm tới, sau khi trở thành quốc gia thứ 4 trong lịch sử đưa được tàu thăm dò lên mặt trăng hồi tháng 8 vừa qua.

Trong khi đó, tại Trung Quốc, ngành công nghiệp vũ trụ thương mại của nền kinh tế thứ 2 thế giới đã đạt được nhiều thành tựu vào năm 2023, khi ngày càng nhiều công ty tư nhân trong lĩnh vực vệ tinh và tên lửa thực hiện thành công hàng loạt các vụ phóng, và bắt đầu xây dựng chuỗi công nghiệp phức hợp riêng. Mới đây, công ty tư nhân Space Pioneer có trụ sở tại Bắc Kinh cũng đã đưa tên lửa nhiên liệu lỏng TL-2 Y1 vào quỹ đạo ngoài không gian thành công, đánh dấu một bước tiến lớn trong ngành công nghệ hàng không nước này. Theo các chuyên gia, lĩnh vực vũ trụ thương mại tư nhân của Trung Quốc đang có tiềm năng phát triển lớn, nhờ các chính sách thuận lợi, hỗ trợ vốn dồi dào và các yếu tố công nghệ cạnh tranh.

 

Bài viết hay? Hãy đánh giá bài viết
user image
user image
User
Ý KIẾN

Trong bối cảnh máy bay không người lái (UAV) xuất hiện với tần suất ngày càng phổ biến trên chiến trường, nhiều quốc gia đã đầu tư phát triển các hệ thống vũ khí chuyên dụng để khắc chế UAV và hệ thống Leonidas của Mỹ là một trong số đó. Hệ thống này tạo ra một chùm vi sóng cực mạnh tấn công các hệ thống điện tử của UAV. Leonidas được xem là khắc tinh của UAV, bởi hệ thống này có khả năng vô hiệu hóa hoàn toàn các đợt tấn công quy mô lớn của các UAV cỡ nhỏ.

Việc Israel mở rộng tấn công vào thành phố đông dân Rafah bất chấp sự chỉ trích mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế, trong đó có đồng minh thân cận Mỹ, được cảnh báo sẽ làm trầm trọng hơn cuộc khủng hoảng tại Gaza, đẩy Israel vào thế bị cô lập trên chính trường quốc tế. Ai Cập cùng với Nam Phi đã kiện Isarel tên Toà án công lý quốc tế, yêu cầu Israel chấm dứt hoạt động quân sự nhằm vào Rafah.

Di cư hiện đang là vấn đề nan giải của nhiều quốc gia và khu vực. Trong khi những người di cư mong muốn thoát khỏi tình trạng bạo lực, xung đột gia tăng, bất ổn chính trị, khủng hoảng kinh tế, bệnh tật thì các quốc gia tiếp nhận người tị nạn đang phải đối mặt với tình trạng quá tải, ùn ứ người ở khu vực biên giới.

Ngọn đuốc Olympic 2024 đã đến thành phố Marseille, chính thức khởi đầu một mùa thế vận hội sôi động mà Tổng thống Emmanuel Macron hy vọng sẽ thể hiện sự huy hoàng của nước Pháp. Đây là lần thứ 3 thủ đô nước Pháp đăng cai Olympic mùa hè, đánh dấu mốc tròn 100 năm kể từ lần gần nhất sự kiện thể thao này được tổ chức tại Paris vào năm 1924. Lễ rước đuốc được tổ chức từ ngày 9/5 với sự tham dự của hơn 10.000 người, đưa ngọn đuốc đi qua hơn 450 thị trấn và thành phố của Pháp.

Du lịch vốn được coi là nguồn kinh tế mũi nhọn với nhiều quốc gia. Tuy nhiên, khi thành phố xinh đẹp của bạn bỗng một ngày kẹt cứng khách du lịch, đi kèm với là sự ngột ngạt, ô nhiễm không khí và môi trường, bạn sẽ thấy “quá tải du lịch là may mắn hay cực hình?”.

10h sáng 9/5 theo giờ Matxcơva, tức 14h chiều theo giờ Việt Nam, lễ duyệt binh kỷ niệm 79 năm Ngày chiến thắng phát xít đã diễn ra trên Quảng trường Đỏ của Nga. Cuộc duyệt binh kỷ niệm Ngày chiến thắng đã trở thành màn trình diễn hàng năm, không chỉ của các lực lượng quân sự Nga, mà còn của các loại vũ khí, khí tài tối tân nhất của nước này. Những màn trình diễn này cho thấy tiềm lực quốc phòng to lớn của nước Nga.