Tương lai nào cho Tổng thống Yoon Suk Yeol?
Lệnh thiết quân luật, chỉ kéo dài trong 6 giờ của Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã kéo theo cuộc khủng hoảng chính trị và gây xáo trộn nền kinh tế lớn thứ 4 châu Á này. Tình hình chính trị trong nước tiếp tục biến động với hàng loạt quan chức cấp cao xin từ chức hoặc phải đối mặt với các vấn đề pháp lý do phe đối lập đề xuất. Trong khi đó, đảng cầm quyền vẫn chưa thực sự tìm ra được một giải pháp hợp lý để giải quyết được khủng hoảng chính trị hiện nay.
Những lời buộc tội chống lại Tổng thống Yoon Suk Yeol
Các cuộc điều tra về Tổng thống Yoon Suk Yeol tập trung vào việc triển khai quân đội vũ trang đến Quốc hội ngay sau khi ông tuyên bố thiết quân luật vào đêm 3/12. Phe đối lập cho biết, ông Yoon đã phạm tội nổi loạn khi ông điều quân đội đến ngăn cản các nhà lập pháp bỏ phiếu chống lại lệnh thiết quân luật, vì đó là quyền của họ theo Hiến pháp của đất nước.
Đại tá Kim Hyun-tae, sĩ quan chỉ huy của Đơn vị đặc nhiệm số 707 cho biết, ông đã nhận được lệnh ngăn cản các nhà lập pháp vào phòng họp để chặn việc bỏ phiếu dỡ bỏ biện pháp khẩn cấp.
Luật hình sự của Hàn Quốc định nghĩa nổi loạn là bất kỳ nỗ lực nào nhằm "lật đổ các cơ quan chính phủ được thành lập theo Hiến pháp hoặc dùng vũ lực để ngăn cản việc thực hiện chức năng của các cơ quan này".
Nếu ông Yoon bị kết tội nổi loạn và tòa án phán quyết rằng ông là người cầm đầu, ông có thể phải đối mặt với án tử hình hoặc tù chung thân.
Trong số các quan chức dưới quyền của Tổng thống Yoon thì ông Kim Yong Hyun - cựu Bộ trưởng Quốc phòng, là người đầu tiên đã bị cơ quan công tố bắt giữ do liên quan đến vụ thiết quân luật. Ông Kim được xác định là người đã đề xuất cho Tổng thống Yoon ban bố thiết quân luật, trong bối cảnh những bế tắc chính trị ngày càng gia tăng với Quốc hội do phe đối lập kiểm soát thực hiện.
Sáng 11/12, cảnh sát Hàn Quốc bất ngờ khám xét văn phòng Tổng thống Yoon Suk Yeol, văn phòng Cảnh sát thủ đô Seoul, cũng như văn phòng của lực lượng Cảnh sát Quốc hội, liên quan đến lệnh thiết quân luật.
Vì sao Tổng thống Yoon Suk Yeol ban hành thiết quân luật?
Trong phát biểu trực tiếp trên truyền hình hôm 7/12, Tổng thống Yoon Suk Yeol đã nói rằng, ông tuyên bố thiết quân luật vì "tuyệt vọng" trước việc phe đối lập đã sử dụng thế đa số trong Quốc hội để "làm tê liệt" Chính phủ của ông. Ông Yoon đã chỉ trích phe đối lập vì đã cắt giảm một số ngân sách Chính phủ của ông được lên kế hoạch cho năm tới, cũng như những nỗ lực thường xuyên của phe này nhằm luận tội những người được ông bổ nhiệm.
Nhưng những lý do như vậy không thể là căn cứ để tuyên bố thiết quân luật, Kim Young Hoon, người đứng đầu Hiệp hội Luật sư Hàn Quốc cho biết. Ông Yoon cũng không thông báo ngay cho Quốc hội về tuyên bố thiết quân luật của mình.
“Rõ ràng là tuyên bố thiết quân luật của Tổng thống Yoon đã không đáp ứng được các yêu cầu do Hiến pháp đặt ra”, ông Kim cho biết.
Cho Ji-ho, Tư lệnh Cảnh sát Quốc gia Hàn Quốc đã phát biểu trước quốc hội vào ngày 9/12 rằng, khi thiết quân luật được áp dụng trong thời gian ngắn, quân đội đã yêu cầu cảnh sát giúp họ xác định vị trí và bắt giữ 15 người, bao gồm cả các nhà lãnh đạo của các đảng phái chính trị lớn nhất.
Tuy nhiên, ngay cả trong thời gian thiết quân luật, Tổng thống không có quyền bắt giữ các nhà lập pháp trừ khi họ bị bắt quả tang phạm tội.
Trong sáng sớm 11/12, cảnh sát Hàn Quốc đã bắt giữ ông Cho Ji-ho và ông Kim Bong-sik, cảnh sát trưởng Seoul, với cáo buộc nổi loạn do liên quan đến lệnh thiết quân luật.
Điều gì sẽ xảy ra nếu Tổng thống Yoon Suk Yeol bị bắt giữ?
Ngày 4/12, phe đối lập với tổng cộng 191 nghị sĩ do đảng Dân chủ (DP) đối lập chính dẫn đầu đã đã đệ trình dự luật luận tội Tổng thống Yoon trong phiên họp Quốc hội. Tuy nhiên vào chiều 7/12, do không đạt đủ số phiếu cần thiết khi đảng Quyền lực Quốc dân (PPP) cầm quyền tẩy chay cuộc bỏ phiếu nên Chủ tịch Quốc hội Woo Won Shik thông báo dự luật luận tội Tổng thống Yoon đã bị hủy bỏ.
Tuy nhiên, các hành động pháp lý vẫn tiếp tục nhắm tới Tổng thống Yoon. Ngày 9/12, Tổng thống Yoon đã bị cấm xuất cảnh trong thời gian chờ điều tra về các cáo buộc phản quốc và các tội danh khác liên quan đến việc áp đặt thiết quân luật. Lệnh cấm được Bộ Tư pháp ban hành ngay sau khi Văn phòng Điều tra Tham nhũng đối với Quan chức Cấp cao (CIO) thông báo đã đệ trình yêu cầu ra lệnh này.
Tiếp đó vào chiều ngày 10/12, Quốc hội Hàn Quốc do phe đối lập kiểm soát đã thông qua dự luật bổ nhiệm công tố viên đặc biệt thường trực để điều tra Tổng thống Yoon Suk Yeol và các quan chức cấp cao liên quan đến việc ban bố thiết quân luật. Đáng chú ý, ngoài các nghĩ sĩ đảng đối lập thì có khoảng 20 nghị sĩ đảng cầm quyền của ông Yoon cũng đã bỏ phiếu thuận. Đây không phải là lần đầu tiên một tổng thống Hàn Quốc phải đối mặt với mối đe dọa luận tội. Nhưng đây là lần đầu tiên một Tổng thống đương nhiệm có thể bị bắt. Trong trường hợp của cựu tổng thống Park Geun-hye, bà đã bị bắt và bị kết tội tham nhũng và lạm dụng quyền lực sau khi bị cách chức vào năm 2017.
Hiến pháp Hàn Quốc không nêu rõ điều gì sẽ xảy ra nếu Tổng thống bị bắt. Hiến pháp nêu rằng khi Tổng thống "không thể thực hiện nhiệm vụ của mình vì bất kỳ lý do gì", Thủ tướng sẽ thay thế với tư cách là nhà lãnh đạo tạm quyền.
Đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) xử lý cuộc khủng hoảng như thế nào?
Trong tuyên bố công khai cuối cùng của mình, tổng thống Yoon cho biết vào ngày 7/12 rằng, ông sẽ để đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) của mình quyết định ông sẽ tại vị bao lâu và chính phủ nên được điều hành như thế nào.
Chủ tịch PPP Han Dong-hoon cho biết, tuyên bố của ông Yoon có nghĩa là tổng thống đã bị "loại trừ" khỏi mọi công việc nhà nước, bao gồm cả ngoại giao. Thủ tướng sẽ điều hành chính phủ với PPP.
Ngày 9/12, PPP tổ chức một loạt cuộc họp khẩn cấp, bao gồm phiên họp Hội đồng Tối cao và cuộc họp của các nhà lập pháp cấp cao. Đảng cũng thông báo thành lập một lực lượng đặc nhiệm để thảo luận các biện pháp ổn định tình hình, bao gồm cả phương án từ chức sớm của Tổng thống Yoon Suk Yeol. Tuy nhiên, người phát ngôn Kwak Kyu Taek cho biết các cuộc thảo luận vẫn đang diễn ra và chưa có chi tiết cụ thể được công bố.
Các nhà lập pháp PPP hiện chia rẽ về thời điểm và cách thức từ chức. Một số ủng hộ việc từ chức trong vòng 6 tháng, điều này sẽ dẫn tới một cuộc bầu cử Tổng thống trong vòng 60 ngày. Trong khi đó, những người ủng hộ Tổng thống Yoon Suk Yeol lại đề xuất một lộ trình chậm rãi hơn, thậm chí xem xét sửa đổi hiến pháp để rút ngắn nhiệm kỳ, kéo dài thời gian từ chức đến năm 2026. Hiện tại, PPP đang đối mặt với bài toán khó về việc làm thế nào để thống nhất nội bộ và đáp ứng được yêu cầu của công chúng, trong khi vẫn bảo vệ lợi ích chính trị trước các động thái mạnh mẽ từ phe đối lập.
Israel và phong trào Hamas ở Dải Gaza đã nhất trí trên nguyên tắc về một dự thảo thỏa thuận ngừng bắn do Mỹ, Ai Cập và Qatar làm trung gian nhằm tạm dừng giao tranh và tạo điều kiện cho việc trao đổi con tin giữa hai bên.
Bà Marine Tondelier, lãnh đạo đảng Xanh của Pháp đã kêu gọi cấm nền tảng truyền thông xã hội X trên toàn Liên minh châu Âu (EU) ít nhất là trong thời gian bầu cử, với lý do nền tảng này đóng vai trò định hình dư luận theo những cách có thể đe dọa nền dân chủ.
Các đồng minh đảng Cộng hòa của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump tại Hạ viện đã đưa ra dự luật nhằm cho phép đàm phán để Mỹ mua lại Greenland từ Đan Mạch.
Giới chức Iran thông báo, quân đội nước này đã bổ sung 1.000 thiết bị bay không người lái nhằm củng cố sức mạnh quân sự và năng lực phòng thủ quốc gia, trong bối cảnh xung đột trong khu vực diễn biến phức tạp và căng thẳng.
Ngày 14/1, Tòa án Hiến pháp Hàn quốc sẽ mở phiên xét xử Tổng thống Yoon Suk Yeol, người vừa bị luận tội sau sự kiện ban bố thiết quân luật hồi đầu tháng 12/2024. Tuy nhiên, phiên tòa nhiều khả năng sẽ kết thúc sớm do Tổng thống Yoon Suk Yeol được dự đoán sẽ không tham dự, vì lo ngại vấn đề an ninh và khả năng bị bắt giữ.
Hãng thông tấn Yonhap dẫn lời quân đội Hàn Quốc cho biết, Triều Tiên đã phóng nhiều tên lửa đạn đạo tầm ngắn về phía vùng biển phía Đông.
0