Biến di sản công nghiệp thành không gian sáng tạo
Không chỉ có nhà máy xe lửa Gia Lâm hay tháp nước hàng Đậu được tái thiết thành những không gian sáng tạo. Trước đây, tại Hà Nội, Complex 01 và Workshop 282 Design là hai mô hình chuyển đổi công năng thành công từ các nhà máy cũ thành các không gian văn hóa sáng tạo, thu hút đông đảo công chúng, đặc biệt là giới trẻ. Trên thế giới, nhiều quốc gia đã hồi sinh các khu công nghiệp cũ với hình hài là khu phức hợp vui chơi giải trí, tạo ra không gian gắn kết cộng đồng, đồng thời tạo giá trí mới cho những công trình xưa cũ. Giá trị còn lại của những công trình hoen gỉ đã được các nhà đầu tư, kiến trúc sư nhận ra và đưa ra những giải pháp khai thác đúng đắn, hiệu quả.
Với kinh nghiệm tái thiết di sản lâu năm, một số quốc gia Châu Á và Châu Âu đã rất thành công trong việc khai thác tài nguyên công nghiệp đảm bảo cả ba yếu tố về bảo tồn giá trị văn hóa, tạo ra lợi ích kinh tế và hướng tới giá trị bền vững.
Điển hình có thể thấy như Station F - “Vườn ươm” khởi nghiệp lớn nhất thế giới được xây dựng trên nền của nhà ga xe lửa cũ Halle Freyssinet rộng 34.000m2 ở vùng Đông Nam nước Pháp - nơi quy tụ của hơn 1.000 doanh nghiệp trên thế giới. Trước đó, tỷ phú ngành viễn thông người Pháp Xavier Niel đã đầu tư 230 triệu Euro để mua lại khu nhà ga và biến nó thành một hub sinh thái công nghệ của nước Pháp. Kiến trúc sư vẫn giữ lại nhiều nét kiến trúc nguyên bản, mang đậm dấu ấn của thời đại công nghiệp hóa, với những khối bê tông và container - nay được biến thành các phòng họp.
Hà Nội hiện có gần 100 cơ sở sản xuất công nghiệp gây ô nhiễm, trong diện di dời có thể phát triển thành điểm công nghiệp văn hóa (như nhà máy bia Hà Nội, khu cao - xà - lá...), đây là chủ trương có tính bài bản, lâu dài nhằm phát triển kiến trúc trong lộ trình xây dựng thành phố sáng tạo. Di sản công nghiệp là một phần của đô thị, nơi lưu giữ những ký ức của cư dân thành phố. Đáng nói là, nhiều đô thị trên thế giới đã tái thiết các di sản công nghiệp này thành bảo tàng, không gian sáng tạo… đặc trưng của Thủ đô, góp phần tạo nên màu sắc đa dạng cho nền kinh tế sáng tạo. Điều này đã gợi mở hướng đi cho Hà Nội trong việc mở rộng không gian sáng tạo từ những nhà máy cũ nằm trong diện di dời khỏi nội đô để dành quỹ đất cho quy hoạch không gian công cộng.
Năm 2018, ngành công nghiệp sáng tạo đã đóng góp khoảng 1,49 tỷ USD vào tổng sản phẩm của Hà Nội, chiếm 3,17% GIDP của thành phố, trong đó giá trị gia tăng của ngành nghệ thuật vui chơi giải trí của Hà Nội đạt khoảng 196,5 triệu USD, chiếm 0,49% GIDP. Việc kiến tạo những không gian văn hóa sẽ giúp Hà Nội chuyển mình trong dòng chảy công nghiệp văn hóa.
Nhân kỷ niệm 20 năm phố cổ Hà Nội được xếp hạng Di tích lịch sử quốc gia, 19 năm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam (23/11/2005 - 23/11/2024)) và 20 năm hoạt động của không gian đi bộ trên địa bàn quận (2004 - 2024), Ban Quản lý hồ Hoàn Kiếm và phố cổ Hà Nội tổ chức 20 hoạt động trưng bày, triển lãm, biểu diễn nghệ thuật để tôn vinh những giá trị di sản.
Phụ nữ xã Phú Thị, huyện Gia Lâm, Hà Nội, đã biến những bức tường rêu mốc thành tranh sinh động, kể lại những câu chuyện đầy ý nghĩa về văn hóa và lịch sử truyền thống địa phương.
Ông Hoàng Thanh Khiết, đại diện Hội đồng xác lập Kỷ lục Việt Nam, đã trao chứng nhận xác nhận kỉ lục cho Bảo tàng Hoa Cương của Nhà giáo Nguyễn Quang Cương, đồng thời đánh giá Bảo tàng Hoa Cương sở hữu một bộ sưu tập hiện vật vô cùng phong phú, đa dạng về chủ đề và chất liệu.
Với mong muốn bảo tồn di sản và phát huy, ứng dụng các giá trị văn hóa Việt vào đời sống hiện đại, cuộc Triển lãm với tên gọi “Tôn cựu, nghênh tân” đang diễn ra tại Trung tâm Giao lưu Văn hóa Phố cũ, 46 Hàng Bài.
Liên hoan Ẩm thực quốc tế 2024 với chủ đề "Gastronomy of Unity - Ẩm thực kết nối" sẽ diễn ra trong hai ngày 7 và 8/12, tại khu Ngoại giao Đoàn - 298 Kim Mã, Hà Nội.
Triển lãm tranh “Hồn Dó” vừa khai mạc tại không gian nghệ thuật B&C Maison d'Art tại Thủ đô Hà Nội. Với nguồn cảm hứng bất tận từ chất liệu giấy dó - một loại giấy làm từ chất liệu thủ công đồng quê của Việt Nam - nghệ sĩ Ngô Đức Hoàng đã thổi hồn vào những tác phẩm mang đậm chất văn hóa Á Đông, được các nhà nghệ thuật trong và ngoài nước đánh giá cao.
0