Du lịch bền vững không chỉ là xu hướng

Trước tình trạng biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp và suy thoái môi trường đang ngày càng ảnh hưởng nghiêm trọng, ngành du lịch toàn cầu buộc phải chuyển mình để tồn tại và phát triển. Du lịch bền vững giờ đây không chỉ là một xu hướng mà là một cam kết, thúc đẩy kinh tế địa phương, bảo tồn văn hóa và nâng cao nhận thức cộng đồng.

Tầm quan trọng của du lịch bền vững 

Khái niệm du lịch bền vững được nhắc đến lần đầu tiên vào năm 1992, tại Hội nghị về môi trường và phát triển của Liên hợp quốc ở Rio de Janeiro, Brazil. Theo Tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO), du lịch bền vững được hiểu là bảo tồn tài nguyên môi trường và đa dạng sinh học, tôn trọng và giữ gìn văn hóa của cộng đồng địa phương, đáp ứng nhu cầu của khách du lịch và ngành công nghiệp này và mang lại lợi ích kinh tế cho tất cả.

Những năm gần đây, du lịch xanh đã trở thành xu hướng của ngành công nghiệp không khói ở nhiều nước trên thế giới, bởi có vai trò to lớn trong bảo vệ đa dạng sinh học, văn hóa cộng đồng và đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Du lịch bền vững góp phần tạo cơ hội tăng thêm việc làm và nâng cao thu nhập cho đất nước cũng như cộng đồng người dân địa phương, nhất là người dân ở các vùng sâu, vùng xa - nơi có các khu bảo tồn tự nhiên và các cảnh quan hấp dẫn.

Đối với du lịch đại chúng, tuy có thể mang lại lợi nhuận kinh tế nhanh chóng cho doanh nghiệp và địa phương, nhưng về lâu dài, nếu tài nguyên du lịch bị khai thác quá mức, và môi trường không được bảo vệ đúng cách, có thể gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến văn hóa địa phương. Ngoài ra, trải nghiệm du lịch của khách có thể bị ảnh hưởng bởi sự xô bồ và đông đúc.

Trong khi đó, hình thức du lịch bền vững hướng đến sự phát triển du lịch hài hòa giữa lợi ích kinh tế, xã hội và môi trường. Mục tiêu là đáp ứng nhu cầu hiện tại của du khách và người dân địa phương, bảo tồn, gìn giữ các nguồn tài nguyên cho du lịch trong tương lai.

Cũng mang lại lợi ích kinh tế lâu dài cho địa phương như du lịch đại chúng nhưng với du lịch bền vững, nguồn tài nguyên du lịch này được khai thác hợp lý. Không chỉ vậy, hình thức này tạo ra trải nghiệm du lịch chất lượng cao, an toàn và thân thiện cho du khách.

Du lịch bền vững đang phát triển ngày càng mạnh mẽ và được dự báo sẽ trở thành một động lực quan trọng của ngành du lịch toàn cầu, với tổng giá trị thị trường có thể lên tới 336 tỷ USD vào năm 2030.

Hiện nay, nhiều điểm đến du lịch nổi tiếng, thu hút đông du khách đã rơi vào tình trạng quá tải, ảnh hưởng đến môi trường, cảnh quan cũng như tác động tới cuộc sống của người dân địa phương. Trước tình trạng này, một số nước đã có giải pháp để vừa có thể phát triển du lịch bền vững, vừa đảm bảo cuộc sống lẫn sinh kế của người dân địa phương.

Thành phố Venice, Italy - nơi từng được UNESCO khuyến nghị đưa vào danh sách các Di sản thế giới bị đe dọa, đã tiến hành thu phí khách tham quan. Còn tại thành phố Rome, Hội đồng thành phố xem xét hạn chế khách du lịch đến đài phun nước nổi tiếng Trevi bằng cách thu phí và yêu cầu đặt chỗ trước khi tới.

Trong khi đó, Tây Ban Nha - một trong những quốc gia hàng đầu về du lịch đang phải chịu cuộc khủng hoảng giá nhà, do việc sử dụng nhà cho khách du lịch thuê đẩy giá nhà lên cao. Để giải quyết tình trạng này, Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez đã công bố kế hoạch 12 điểm bao gồm các ưu đãi cho việc thuê nhà giá rẻ, các quy định chặt chẽ hơn đối với căn hộ du lịch và đáng chú ý là đề xuất đánh thuế 100% đối với việc mua bất động sản của cư dân ngoài EU.

Trong thời điểm khủng hoảng mà chúng ta đang sống và chịu đựng cùng hàng triệu người dân, có quá nhiều nhà cho ứng dụng Airbnb và không đủ nhà ở, do đó, nhiệm vụ của các cơ quan hành chính công và chính phủ Tây Ban Nha là ưu tiên sử dụng nhà ở cho mục đích dân cư và tránh việc sử dụng nhà cho mục đích du lịch và đầu cơ tiếp tục tăng theo cách không kiểm soát được.

Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez.

Để du lịch phát triển bền vững, rõ ràng phải có quy hoạch phù hợp, bởi mỗi điểm đến chỉ có sức chứa giới hạn. Do đó, phát triển du lịch đồng bộ để bảo đảm quyền lợi của du khách, bảo vệ môi trường không bị quá tải, mang lại nguồn lợi cho địa phương, người dân bản địa là việc không dễ thực hiện.

Phuket chiến đấu với lượng rác thải gia tăng chóng mặt

Du lịch bền vững đang phát triển mạnh mẽ tại Đông Nam Á, đặc biệt là Thái Lan, nơi các sáng kiến bảo vệ môi trường và văn hóa địa phương thu hút sự quan tâm của du khách quốc tế. Tuy nhiên, chính sự gia tăng du khách cũng đặt ra nhiều thách thức về bảo tồn tài nguyên và duy trì bản sắc văn hóa. Thái Lan đã tiên phong với nhiều hoạt động và chiến dịch nhằm bảo vệ môi trường biển, rừng quốc gia và các địa điểm di sản. Quốc gia này đặt trọng tâm vào việc giảm thiểu rác thải, phát triển các khu du lịch sinh thái và khuyến khích cộng đồng địa phương tham gia trực tiếp vào các hoạt động du lịch.

Phuket - một hòn đảo xinh đẹp, nổi tiếng với những bãi biển cát trắng và cuộc sống về đêm sôi động ở miền Nam Thái Lan, hiện đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng về quản lý chất thải do lượng khách du lịch tăng vọt sau đại dịch Covid-19 và sự phát triển nhanh chóng.

Mỗi ngày, khoảng 1.100 tấn rác thải được thu gom từ các thị trấn trên khắp Phuket được chuyển đến bãi rác duy nhất nằm trên bờ biển phía Đông của hòn đảo gần khu vực Sapan Hin. Con số dự kiến tăng lên 1.400 tấn rác vào cuối năm 2025, gây quá tải cho bãi rác. Lò đốt rác duy nhất tại đây chỉ xử lý tối đa được 700 tấn/ngày, trong khi phần còn lại vẫn tiếp tục được đổ liên tục được vào bãi.

Cạnh bãi rác là một cộng đồng gồm 935 cư dân, trong số đó có Vassana Toyou. Cô than thở rằng, quang cảnh từ ngôi nhà của cô, trước đây là những ngọn đồi nhỏ, giờ đã biến thành những ngọn núi rác chỉ trong vòng 1 - 2 tháng.

Chúng tôi không thể hoạt động ở bên ngoài mà chỉ có thể quanh quẩn ở trong nhà. Mùi hôi rất nồng, chúng tôi phải đeo khẩu trang.

Cô Vassana Toyou, người dân đảo Phuket, Thái Lan.

Các con của Vassana đều bị dị ứng, chúng không thể ra ngoài vui chơi. Trong nhà, cô phải bật điều hoà, máy lọc không khí và quạt liên tục khiến tiền điện tăng lên gấp đôi.

Phuket - hòn đảo lớn nhất Thái Lan đã phát triển nhanh chóng nhờ du lịch, một động lực kinh tế chính của quốc gia này. Trong tổng số 35,5 triệu lượt khách quốc tế đến Thái Lan năm 2024, khoảng 13 triệu người đã chọn Phuket làm điểm đến.

Ông Suppachoke Laongphet, Phó thị trưởng của khu vực đô thị chính trên đảo cho biết, sự phát triển của tỉnh Phuket đã vượt quá mức cần thiết. Ông giải thích rằng, sự bùng nổ về du lịch và xây dựng đã đẩy lượng rác thải vượt mức trước đại dịch Covid-19.

Sự phát triển của Phuket diễn ra nhanh hơn nhiều so với mức cần thiết. Lượng rác thải gia tăng là từ nhiều lĩnh vực khác nhau, đặc biệt là hộ gia đình, du lịch và xây dựng, vốn đã tăng lên sau thời kỳ hậu đại dịch.

Ông Suppachoke Laongphet, Phó thị trưởng của khu vực đô thị Phuket.

Dự kiến đến cuối năm, đảo này có thể phát sinh tới 1.400 tấn rác mỗi ngày, khiến bãi rác duy nhất trên đảo quá tải.

Chính quyền địa phương đang thúc đẩy các kế hoạch cắt giảm 15% lượng rác thải trong vòng 6 tháng tới, mở rộng bãi rác và xây dựng một lò đốt rác mới. Phuket đang hướng tới mục tiêu đạt danh hiệu điểm đến du lịch bền vững vào năm 2026, trở thành địa phương đầu tiên của Thái Lan đạt danh hiệu này. Chính quyền địa phương cũng đã hợp tác với các tổ chức phi chính phủ để tìm cách xử lý rác thừa. Một trong những biện pháp được đề xuất bao gồm biến rác thải thành nhiên liệu.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, đây chỉ là một phần của giải pháp và vẫn còn nhiều vấn đề cần giải quyết triệt để.

Thái Lan đã đặt mục tiêu đầy tham vọng là thu hút 40 triệu du khách nước ngoài vào năm 2025. Doanh thu từ ngành du lịch dự kiến sẽ tăng 7,5% so với năm 2024, lên 3,4 nghìn tỷ baht (khoảng 94,16 tỷ USD).

Chiến dịch làm sạch bãi biển ở Bali

Nhiều quốc gia đang đối mặt với tình trạng ô nhiễm nhựa nghiêm trọng. Indonesia, quốc gia vạn đảo, mỗi năm phát sinh gần 20 triệu tấn rác thải, trong đó 18% là rác nhựa. Các bãi biển mang tính biểu tượng của "hòn đảo thiên đường" Bali trong những năm gần đây tràn ngập rác thải. Sungai Watch, một tổ chức phi chính phủ đã tổ chức các hoạt động dọn dẹp rác thải tại Bali, nhằm đem lại cảnh quan tươi đẹp cho một trong những địa danh du lịch nổi tiếng thế giới này.

Theo Tổ chức phi chính phủ về môi trường Sungai Watch, rác thải nhựa ở Bali có lúc dày đến 1m trong cát. Trong vòng 6 ngày dọn dẹp, 600 tình nguyện viên, trong đó có khách du lịch va người dân địa phương đã thu gom được tới 25 tấn rác thải, thiết lập một kỷ lục mới.

Việc nâng cao nhận thức của mọi người về rác thải nhựa còn hạn chế, vì vậy tôi muốn nhiều người tham gia vào hoạt động như thế này thường xuyên hơn. Hôm nay, chúng tôi thấy có rất nhiều người dân địa phương, một số là khách du lịch, một số là nhân viên khách sạn, tất cả đều muốn làm điều gì đó để bảo vệ hòn đảo xinh đẹp này.

Anh Gary Bencheghib, nhà đồng sáng lập Sungai Watch.

Hòn đảo Bali của Indonesia là một thỏi nam châm hút khách du lịch, nhưng trong những năm gần đây đang ngập chìm trong rác thải nhựa. Cùng với các cộng đồng địa phương, tổ chức bảo vệ môi trường Sungai Watch do anh Gary Benchegib sáng lập vào năm 2019, đã dọn dẹp những núi rác thải nhựa ra khỏi các con sông của Bali và làm sạch bãi biển.

Chính quyền Jakarta đang hỗ trợ tài chính ngày càng nhiều cho các sáng kiến bảo vệ môi trường như của Sungai Watch với mong muốn 70% rác thải của đất nước có thể được xử lý đúng cách vào năm 2025.

Sáng kiến du lịch “xanh” ở Copenhagen

Thủ đô Copenhagen của Đan Mạch được đánh giá là điểm du lịch thân thiện với môi trường nhờ sự sạch sẽ. Quốc gia này cũng đã cam kết trung hoà carbon vào năm 2025. Trong năm ngoái, Đan Mạch đã triển khai chương trình thí điểm CopenPay, khuyến khích du khách tham gia vào các sáng kiến xanh của thành phố để đổi lấy những phần thưởng hữu ích. Đây là một hướng đi mới để khuyến khích du khách hành động có trách nhiệm với môi trường.

Khách du lịch khi đến với Copenhagen sẽ được nhận quà tại các quán cà phê, nhà hàng hay các điểm du lịch nếu như họ hoàn thành nhiệm vụ “thân thiện với môi trường” ở thành phố này.

Những du khách có hành động du lịch thân thiện với khí hậu khi tham gia vào các sáng kiến xanh của thành phố bao gồm đi xe đạp, du lịch bằng phương tiện công cộng và nỗ lực dọn dẹp vệ sinh sẽ được miễn phí tham gia các chuyến tham quan bảo tàng, thuê thuyền kayak, tặng bữa ăn, cà phê và nhiều phần thưởng khác.

Sáng kiến mới CopenPay nhằm thu hẹp khoảng cách giữa mong muốn hành động bền vững với những hành động thực tế, bằng cách biến những hành động thân thiện với khí hậu trở thành phần thưởng cho trải nghiệm văn hóa.

Chúng tôi có 24 địa điểm tham gia dự án Copenhagen Pay. Mỗi địa điểm sẽ có một trải nghiệm “xanh” khác nhau mà du khách và người dân có thể thực hiện để đổi lấy quà tặng khác nhau. Chúng tôi muốn biến du lịch thành động lực tích cực để thay đổi về tính bền vững đồng thời cũng mong muốn khách du lịch có được trải nghiệm thú vị và đáng nhớ.

Bà Rikke Holm Petersen, Giám đốc truyền thông của Wonderful Copenhagen.

Việc thí điểm CopenPay đã kết thúc vào năm ngoái. Tùy thuộc vào mức độ thành công, chương trình có thể trở lại vào mùa hè năm nay với nhiều hoạt động hơn và trong thời gian dài hơn. Sáng kiến mới này đã nhận được sự hưởng ứng nồng nhiệt từ du khách.

Copenhagen cũng là một trong những thành phố lâu đời nhất châu Âu và được coi là một trong những nơi sạch sẽ nhất với hơn 2/3 số khách sạn có chứng chỉ thân thiện với môi trường. Đan Mạch đặt mục tiêu trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới hoàn toàn ngừng phụ thuộc nhiên liệu hóa thạch vào năm 2050.

Du lịch bền vững là một mô hình phát triển du lịch hiệu quả, mang lại lợi ích cho tất cả các bên liên quan. Lựa chọn du lịch bền vững không chỉ góp phần bảo vệ môi trường và văn hóa mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế và nâng cao đời sống cho người dân địa phương, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Bài viết hay? Hãy đánh giá bài viết
user image
user image
User
Ý KIẾN

Lực lượng Hamas ở Dải Gaza vừa công bố danh tính ba con tin Israel dự kiến sẽ được nhóm này thả trong hôm nay (8/2) để đổi lấy tù nhân Palestine.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bày tỏ mong muốn tái thiết lập mối quan hệ với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, nhấn mạnh mối quan hệ trong quá khứ của họ cũng như tầm quan trọng của biện pháp ngoại giao.

Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố có thể ông sẽ gặp trực tiếp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sớm nhất vào tuần tới. Nhà lãnh đạo Mỹ cũng bày tỏ hy vọng ông sẽ hội đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin trong những ngày tới.

Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố đã kiểm soát thành phố Dzerzhinsk (phía Ukraine gọi là Toretsk), cửa ngõ quan trọng của tỉnh Donetsk.

Nhật Bản đã cam kết tăng gấp đôi chi tiêu quốc phòng vào năm 2027, đồng thời phê duyệt gần một tỷ USD cho các hợp đồng bán vũ khí quân sự.

Chính phủ Thụy Điển tuyên bố, nước này sẽ thắt chặt luật quản lý súng đạn để bảo vệ an toàn công cộng và ngăn ngừa các vụ tấn công bạo lực.