Mặt trận Liban bùng lửa

Hezbollah cáo buộc Israel vượt ranh giới đỏ

Giao tranh giữa Israel và lực lượng Hezbollah tại Liban đã leo thang nguy hiểm sau vụ việc hàng trăm máy nhắn tin và bộ đàm của thành viên Hezbollah phát nổ trên khắp Liban vào tuần trước, khiến hàng chục người thiệt mạng và hàng ngàn người bị thương. Hezbollah cáo buộc Israel hành động vượt qua ranh giới đỏ và sẽ phải chịu “hình phạt thích đáng”. 

Hôm 17 và 18/9, Liban cũng như Trung Đông rung chuyển khi xảy ra hàng loạt vụ nổ máy nhắn tin và bộ đàm của các thành viên Hezbollah, làm ít nhất 45 người thiệt mạng và hơn 3.500 người bị thương.

Nhà lãnh đạo Hezbollah Hassan Nasrallah đã cáo buộc Israel đứng đằng sau vụ việc. Ông Nasrallah cho rằng đối phương có ưu thế về công nghệ, đặc biệt được Mỹ và phương Tây hỗ trợ khi cố gắng “phá hủy cơ cấu chỉ huy của Hezbollah và làm tổn thương các thủ lĩnh của tổ chức này cũng như gây hỗn loạn trong tổ chức” nhưng không thành công.  Với hàng loạt vụ nổ này, Israel bị cáo buộc đã vượt qua ranh giới đỏ.

Ông Nasrallah cáo buộc đây là hành động khủng bố, “một vụ thảm sát, diệt chủng" của Israel và là một "lời tuyên chiến" sẽ phải chịu sự trừng phạt. Ông Nasrallah cảnh báo rằng mặt trận Liban sẽ không dừng lại cho đến khi hành động của Israel ở Gaza kết thúc.

Ông Tashjian, một điều phối viên các vấn đề quốc tế và khu vực tại Viện Chính sách công và Các vấn đề quốc tế của Đại học Beirut Issam Fares của Mỹ, nhấn mạnh, các cuộc tấn công bằng máy nhắn tin cấu thành hành động “khủng bố tâm lý và chiến tranh tâm lý mà Israel đang gây ra cho người dân Liban”.

Trong một tuyên bố, Bộ trưởng Thông tin Liban Ziad Makary nhấn mạnh nước này cực lực lên án hành động gây hấn của Israel chống lại Liban. Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Liban thông báo Beirut đã trình khiếu nại về vụ tấn công lên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Theo truyền thông khu vực, loạt vụ nổ máy nhắn tin chủ yếu xảy ra với các máy nhắn tin được Hezbollah nhập về từ khoảng 5 tháng trước. Có nguồn tin cho rằng số thiết bị này có thể đã bị Cơ quan tình báo đối ngoại Mossad của Israel cài một lượng nhỏ thuốc nổ có sức công phá lớn, trước khi chúng được chuyển giao cho Hezbollah.

Tổng thống Israel Issrac Herzog hôm 22/9 chính thức bác bỏ cáo buộc về việc Israel liên quan đến các vụ nổ này. Tuy nhiên, các nguồn tin cho biết, trước khi xảy ra loạt vụ nổ, Israel đã tuyên bố sẽ mở rộng mục tiêu quân sự sang mặt trận phía Bắc ở biên giới với Liban.

Nhiều nhà quan sát chính trị cho rằng các cuộc tấn công liên tục vào hệ thống thông tin liên lạc ở Liban là loạt đạn mở màn trước khi Isarel phát động một chiến dịch quân sự lớn.

Giao tranh dữ dội

Ngay sau loạt vụ nổ thiết bị liên lạc tại Liban, lực lượng phòng vệ Israel (IDF) đã tiến hành một làn sóng tấn công dữ dội vào các mục tiêu của Hezbollah ở bên kia biên giới. Israel cho biết đang chuyển sang một giai đoạn mới trong cuộc xung đột âm ỉ kéo dài nhiều tháng với Hezbollah, với trọng tâm chuyển sang biên giới phía bắc với Liban. Trong khi đó, Hezbollah cũng liên tục không kích vào các mục tiêu ở phía bắc Israel.

Hôm 20/9, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant cho biết Israel đang chuyển sang giai đoạn mới, lưu ý rằng nó sẽ mang lại cả rủi ro và lợi ích.

Thủ tướng Israel Netanyahu cho biết mục tiêu của Israel là đảm bảo các cộng đồng ở phía Bắc Israel được trở về nhà an toàn, đồng thời cảnh báo rằng Hezbollah sẽ phải trả "cái giá ngày càng tăng" theo thời gian. Ông Netanyahu cũng tuyên bố Israel đang đáp trả Hezbollah theo cách không thể ngờ tới.

Thực tế giao tranh giữa Israel và Hezbollah đã diễn ra âm ỉ gần như hàng ngày suốt gần 1 năm qua ở biên giới phía nam Liban, tức là phía bắc của Israel. Hezbollah cho biết hành động không kích thường xuyên ở biên giới là nhằm thể hiện sự ủng hộ nhóm Hamas ở Gaza. Hezbollah sẽ chỉ dừng lại nếu Israel rút quân khỏi Gaza. Tuy nhiên, sau khi xảy ra hàng loạt vụ nổ thiết bị liên lạc tại Liban, liên tiếp trong những ngày qua, giao tranh giữa hai bên trở nên dữ dội hơn. 

IDF thông báo không quân nước này đã tiến hành hàng trăm đợt không kích mới nhằm vào các mục tiêu Hezbollah ở phía nam Liban, phá hủy nhiều bệ phóng tên lửa và các tòa nhà của nhóm vũ trang đối địch. Quân đội Israel khẳng định sẽ tiếp tục đẩy mạnh chiến dịch không kích nhằm bào mòn và làm suy yếu năng lực quân sự của Hezbollah.

Ngày 20/9, Israel đã không kích ác liệt vào vùng ngoại ô Beirut, khiến hơn 40 người thiệt mạng, trong đó có dân thường và một chỉ huy cấp cao của Hezbollah. Sau vụ tấn công này, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant tuyên bố Israel sẽ không dừng lại cho tới khi đạt được mục tiêu.

Ngày 22/9, Tổng tham mưu trưởng quân đội Israel, ông Herzi Halevi cho biết quân đội nước này đã chuẩn bị tốt cho các giai đoạn chiến đấu tiếp theo, sẽ diễn ra trong vài ngày tới.

Về phía Hezbollah, nhóm này cho biết họ đang chiến đấu trong một "trận chiến không giới hạn" chống lại Israel. Những ngày qua, Hezbollah đã mở thêm nhiều đợt tập kích tên lửa dữ dội vào một số khu dân cư phía bắc Israel khiến nhiều người bị thương.

Một số nguồn tin khu vực cho biết, ngày 22/9, Hezbollah tiến hành tổng cộng 5 đợt tập kích với khoảng 100 quả tên lửa bắn về phía khu vực Cao nguyên Golan, vùng Thượng và Hạ Galilee. Tên lửa của Hezbollah cũng tấn công hai cơ sở quân sự ở phía bắc Israel, gồm một căn cứ không quân và một nhà máy sản xuất quốc phòng ở Haifa.

Nguy cơ chiến tranh lan rộng

Những động thái trả đũa giữa hai bên làm dấy lên mối lo ngại về một cuộc chiến toàn diện giữa Israel và Hezbollah ở mặt trận phía bắc Israel. Trong khi đó, Israel vẫn không có ý định giảm hoạt động ở mặt trận Gaza. Điều đó khiến cục diện Trung Đông vốn đã căng thẳng suốt gần 1 năm qua thêm hỗn loạn, tương lai của thỏa thuận ngừng bắn với Hamas ngày càng mờ mịt.

Để chuẩn bị cho giai đoạn chiến tranh mới và ứng phó với các cuộc không kích từ phía Hezbollah, IDF đã kích hoạt các hệ thống đánh chặn ở miền bắc Israel. Nước này cũng ban hành hướng dẫn mới về ứng phó tình huống khẩn cấp tại thành phố Haifa và các địa phương phía Bắc.

Theo đó, Israel ra lệnh đóng cửa các trường học và hạn chế tụ tập ở nhiều khu vực phía Bắc, giảm quy mô số người được phép tập trung ngoài trời xuống dưới 10 người, thay vì 30 người như hướng dẫn đêm 21/9. Trong khi đó, Bộ Y tế Israel yêu cầu các bệnh viện tại phía bắc Gaza chuyển hoạt động đến các hầm ngầm được bảo vệ vững chắc khỏi hỏa lực tên lửa và rocket.

Trong khi tăng cường hỏa lực ở mặt trận phía Bắc với Liban, Isarel vẫn không hề có dấu hiệu giảm tốc ở mặt trận Gaza. Hôm 21/9, IDF đã ném bom một trường học được chuyển thành nơi trú ẩn tại Gaza, khiến 20 người thiệt mạng và hơn 30 người bị thương, chủ yếu là phụ nữ và trẻ em. Israel cáo buộc lực lượng Hamas trú ẩn bên trong trường học này, tuy nhiên không đưa ra bằng chứng cụ thể nào.

Nguy cơ xung đột còn lan rộng ra cả khu vực khi nhóm vũ trang mang tên Lực lượng Kháng chiến Hồi giáo Iraq tuyên bố đã triển khai một số máy bay không người lái tấn công Israel trong sáng ngày 22/9. Cuộc tấn công nhằm biểu thị tình đoàn kết và hỗ trợ cuộc đấu tranh của người Palestine ở dải Gaza. Lực lượng phòng vệ Israel xác nhận lưới phòng không nước này đã bắn hạ một số máy bay không người lái xâm nhập từ phía Iraq, song không công bố thêm chi tiết.

Trước nguy cơ căng thẳng leo thang sau khi xảy ra tình trạng gia tăng hỏa lực xuyên biên giới giữa Israel và lực lượng Hezbollah, cũng như các vụ nổ thiết bị liên lạc gây nhiều thương vong tại Liban, trong một bài trả lời phỏng vấn đài CNN, Tổng thư ký Liên hợp Quốc Antonio Guterres bày tỏ lo ngại về nguy cơ leo thang căng thẳng ở mặt trận Liban, biến nơi này thành một Gaza khác.

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã tiến hành phiên họp khẩn về Liban hôm 20/9. Tại hội nghị, các quan chức cấp cao của Liên hợp quốc cho rằng bạo lực tiếp tục leo thang giữa Israel và các nhóm vũ trang Hamas ở Gaza và Hezbollah ở Liban có nguy cơ gây ra một cuộc xung đột gây thiệt hại lớn hơn nhiều, đồng thời kêu gọi hướng tới các biện pháp ngoại giao để thiết lập lại hòa bình. 

Sau những leo thang gần đây tại mặt trận Liban, Bộ Ngoại giao Ai Cập đã ra tuyên bố nhấn mạnh sự cần thiết phải đảm bảo an ninh và sự ổn định tại Liban, đồng thời ngăn chặn bạo lực lan rộng.

Các quan chức Mỹ cũng lo ngại về khả năng giao tranh giữa Israel và Hezbollah sẽ gia tăng đáng kể trong những ngày tới và cảnh báo cảnh báo Israel về việc mở mặt trận thứ hai với Liban.

Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 21/9 đã kêu gọi người Mỹ rời khỏi Liban khi các chuyến bay thương mại vẫn có thể thực hiên. Nhiều hãng hàng không quốc tế cũng đã đình chỉ các chuyến bay đến Beirut và Tel Aviv trong thời gian này.

Trang Economist dẫn nguồn tin quân sự ngày 22/9 cho biết Israel đang chuẩn bị cho chiến dịch trên bộ nhằm vào Liban, động thái được cho là để thiết lập vùng đệm ở khu vực biên giới giữa hai nước.

Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, để triển khai chiến dịch trên bộ ở một mặt trận thứ 2 không phải là điều dễ dàng với Israel. Bởi hiện nay Israel đã tiêu hao nhiều nguồn lực tại Gaza. Một nguồn tin khu vực cho biết Israel đã chuẩn bị sẵn ý tưởng cho kế hoạch tấn công trên bộ vào Liban, song hiện tại không có đủ lực lượng để thực hiện.

Ngoài ra, hiện đang có tình trạng chia rẽ trong giới lãnh đạo quân sự và chính trị Israel. Một số người ủng hộ hành động leo thang nhanh hơn để tận dụng tình hình hỗn loạn trong nội bộ phong trào Hezbollah ở Liban, trong khi các quan chức khác lại đề xuất cách tiếp cận thận trọng hơn để buộc lực lượng này phải xem xét lại lập trường và lùi bước.

Thực tế là hiện nay các cuộc giao tranh giữa Israel và Hezbollah vẫn chỉ dừng lại ở khu vực biên giới giữa hai nước. Việc mở rộng cuộc tấn công vào sâu lãnh thổ của nhau sẽ là một bước đi mạo hiểm, đòi hỏi phải có sự tính toán kỹ lưỡng. Đối với Israel, việc phân chia nguồn lực cho nhiều mặt trận vào lúc này sẽ không phải là chiến lược tốt. Còn đối với Hezbollah, bị suy yếu về mặt quân sự sẽ là trở ngại lớn nếu nhóm này muốn mở rộng quy mô chiến đấu. Quý vị thân mến, bản tin NRTG hôm nay xin dừng lại tại đây.