Nhiều thách thức tác động tới người lao động toàn cầu
Các công ty công nghệ lớn đồng loạt sa thải nhân viên
Hàng loạt các công ty lớn trong các ngành công nghệ, truyền thông, tài chính và bán lẻ đã tuyên bố cắt giảm nhiều vị trí nhân sự trong năm 2024 này. Nhiều nhất trong số này là các gã khổng lồ công nghệ.
Năm 2023, làn sóng sa thải nhân viên công nghệ đã diễn ra và tình trạng này vẫn đang tiếp tục lan rộng. Chỉ trong 4 tháng đầu năm nay đã có 75.000 người làm trong ngành này bị mất việc.
Layoffs.fyi, một nền tảng giám sát việc cắt giảm việc làm trong lĩnh vực công nghệ đã ghi nhận hơn 263.000 việc làm bị mất chỉ riêng trong năm 2023. Đặc biệt, chỉ trong 4 tháng đầu năm 2024, đã có hơn 75.000 người làm trong ngành công nghệ mất việc.
Jeff Shulman - Giáo sư tại Trường Kinh doanh Foster của Đại học Washington cho biết: "Như tất cả đã thấy, thay vì tập trung cho sự tăng trưởng như cách các công ty công nghệ đều theo đuổi nhiều năm trước, giờ đây họ đang tập trung cho lợi nhuận. Và thế là việc sa thải vẫn tiếp tục. Thật đáng tiếc và đáng buồn, có vẻ như việc sa thải đang trở thành điều bình thường mới".
Công ty mẹ của Google là Alphabet đã cho biết sẽ sa thải 12.000 nhân viên, tương đương 8% lực lượng nhân viên của mình.
Lý do được giám đốc điều hành Alphabet đưa ra là do công ty đang tái cấu trúc để tập trung vào các hoạt động kinh doanh quan trọng nhất.
Meta đã từng báo cáo về doanh thu vượt bậc khi thế giới chuyển sang môi trường trực tuyến; sự bùng nổ lớn mạnh của thương mại điện tử trong giai đoạn Covid-19. Tuy nhiên, qua giai đoạn này Meta đã thu hẹp đội ngũ công nghệ của mình bằng việc sa thải 11.000 nhân sự và đóng cửa khoảng 5.000 văn phòng để cắt giảm chi phí.
Zuckerberg cho rằng, việc cắt giảm việc làm là để xây dựng một công ty tinh gọn hơn, phát triển lâu dài và đạt tầm nhìn dài hạn.
Microsoft đang giảm 1.900 nhân sự tại Activision, Xbox và ZeniMax. Việc cắt giảm diễn ra một năm sau khi gã khổng lồ công nghệ tuyên bố sẽ cắt giảm 10.000 nhân viên.
Apple đã cắt giảm hơn 600 nhân viên ở California. Việc cắt giảm diễn ra sau quyết định rút lui khỏi các dự án màn hình ô tô và đồng hồ thông minh của Apple.
Apple đã chính thức đóng cửa dự án xe điện kéo dài hàng thập kỷ vào tháng 2. Vào thời điểm đó, Bloomberg đưa tin, một số nhân viên sẽ chuyển sang sáng tạo AI, nhưng những người khác sẽ bị sa thải.
Việc sa thải hàng loạt đã làm xói mòn sự hào nhoáng vốn có của ngành công nghệ. Đó là lý do tại sao người lao động đang đặt câu hỏi liệu kiếm được một công việc trong ngành công nghệ có còn được coi là "công việc mơ ước" hay không.
Tuy nhiên, không chỉ dừng lại ở lĩnh vực công nghệ, làn sóng cắt giảm nhân sự đang diễn ra ở rất nhiều tên tuổi lớn trong các lĩnh vực khác.
Peloton đơn vị bán xe đạp và máy chạy bộ nổi tiếng thế giới ngay đầu tháng 5 này cũng vừa tuyên bố cắt giảm 15% nhân sự. Hãng mỹ phẩm Estée Lauder cho biết sẽ sa thải tới 3.100 vị trí việc làm trong năm 2024. Snap - Công ty đứng sau Snapchat đã thông báo họ đã cắt giảm 10% lực lượng lao động toàn cầu. eBay đang cắt giảm 1.000 việc làm. Nike cũng đã tuyên bố cắt giảm nhân sự do thấy những dấu hiệu cho thấy hành vi của người tiêu dùng thận trọng hơn trên toàn thế giới. Tesla đang sa thải hơn 10% lực lượng lao động trên toàn cầu của công ty.
Trí tuệ nhân tạo và tương lai việc làm
Quy mô công ty càng lớn thì những áp lực đi kèm như tài chính để duy trì sản xuất kinh doanh, phát triển các dự án mới và trả lương cho nhân viên là không hề nhỏ. Cách dễ dàng nhất để các công ty đưa ra lời giải thích cho việc cắt giảm nhân sự là để cân đối kế toán, giúp hoạt động của công ty tinh gọn và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, các đợt sa thải với số lượng lớn người lao động song song với việc các công ty tiết lộ bỏ ra một số tiền hàng chục tỷ USD để tập trung phát triển trí tuệ nhân tạo AI khiến nhiều người hiểu rằng: AI chính là mối đe doạ tiềm tàng sẽ xoá sổ hàng triệu việc làm trong tương lai.
Trong buổi báo cáo kết quả kinh doanh quý 1/2024 của Apple vào tuần trước, CEO Tim Cook cho biết công ty đang đầu tư đáng kể vào lĩnh vực AI và sẽ có lợi thế về AI. Ngoài ra, ông còn hé lộ rằng tin tức lớn về các sản phẩm AI tạo sinh sắp xuất hiện. Apple đã chi 100 tỷ USD trong 5 năm qua cho nghiên cứu, phát triển và chuẩn bị đạt được thoả thuận đưa OpenAI vào iphone 16.
Microsoft cũng cho biết đã bỏ chi phí đầu tư 14 tỷ USD cho trí tuệ nhân tạo AI trong quý 1/2024. Google chỉ kém đôi chút với 12 tỷ USD.
Vào tuần trước, Meta Platforms thông báo với các nhà đầu tư rằng hãng dự kiến bỏ ra chi phí đầu tư tới 40 tỷ USD trong năm nay.
Thậm chí AI đang đe doạ đến sinh kế của các nhạc sĩ khi có thể sáng tác tới 1.200 bài hát mỗi tháng.
Tình hình nghiêm trọng đến mức hàng trăm nhạc sĩ như Billie Eilish, Miranda Lambert và Aerosmith đã ký một bức thư gửi đến Liên minh quyền lợi nghệ sĩ (ARA) nhằm kêu gọi các doanh nghiệp và người dùng ngừng sử dụng AI để tránh vi phạm bản quyền và hạ thấp giá trị các nghệ sĩ.
Tuy nhiên cuộc cách mạng công nghệ mới trong mảng âm nhạc được cho là sẽ không thể ngăn cản. Câu hỏi đặt ra ở đây là các nhạc sĩ liệu có thất nghiệp hay họ sẽ phải học cách dùng AI hỗ trợ quá trình sáng tác âm nhạc của mình?
Một robot AI hình người có tên 4NE-1 vừa được một công ty có trụ sở tại Đức mang tới triển lãm thương mại về robot lớn nhất Bắc Mỹ, tại Chicago vào ngày 7 tháng 5 vừa qua.
Nếu bạn không thích làm việc nhà thì 4NE-1 có thể giúp bạn. Nó thậm chí biết những gì bạn không thích làm để giúp đỡ. Như vậy là những người làm công việc giúp việc gia đình có thể được thay thế bằng Robot trong tương lai.
Trong vòng 5 hoặc 10 năm nữa, bạn sẽ thấy những Robot AI hình người trên đường phố. Ý tôi là ở đây bạn đã thấy trước phiên bản của nó, nhưng chưa hoàn chỉnh. Vẫn còn một số chi tiết nhỏ cần hoàn chỉnh. 5 năm nữa bạn sẽ thấy nó thành hiện thực.
Ông David Reger - CEO của Neuro Robotics.
Tác động của trí tuệ nhân tạo (AI) đến thị trường việc làm trên thế giới đang rất rõ ràng khi nó tạo ra các ngành nghề và cung cấp nhiều công cụ mới hỗ trợ doanh nghiệp và con người.
Những người làm công việc giúp việc gia đình có thể được thay thế bằng Robot trong tương lai.
Theo Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Kristalina Georgieva, ước tính có tới 40% việc làm bị ảnh hưởng bởi sự xuất hiện của AI ở các nền kinh tế mới nổi và 26% ở các nước kém phát triển.
Ở một khía cạnh khác, theo Tổ chức Lao động thế giới (ILO), sự phát triển của AI cũng sẽ tạo ra rất nhiều việc làm với mức lương hấp dẫn. Bởi một điều mà ít ai nhắc tới đó là AI hay bất cứ công nghệ mới nào cũng đều được tạo ra bởi con người.
Joanna Stern nộp đơn xin việc tại Công ty công nghệ Happy A. Đây là một công ty khởi nghiệp về trí tuệ nhân tạo có địa chỉ tại New York. Vị trí việc làm của Joanna là thiết kế ngôn ngữ cho trí tuệ nhân tạo. Đây là một nghề khá mới mẻ với nhiều người.
Mức lương cho công việc này ở Happy A khá hấp dẫn: 250.000 đô la Mỹ mỗi năm. Kể từ khi cơn sốt Chat GPT bùng nổ, nhu cầu tuyển dụng các kỹ sư huấn luyện trí tuệ nhân tạo càng lớn. Open AI đã thuê khoảng 1.000 người ở các khu vực Đông Âu và Mỹ La Tinh với mức lương 15 Đô la Mỹ/giờ - cao hơn mức lương tối thiểu của nhiều người dân ở Mỹ.
Người lao động chịu rủi ro từ biến đổi khí hậu
Ở thời đại bùng nổ công nghệ thông tin, nhất là với sự phát triển vượt bậc của trí tuệ nhân tạo, tất cả các quốc gia đều phải đối mặt với nguy cơ dư thừa lao động tay nghề thấp, kỹ năng kém. Không chỉ AI, Tổ chức Lao động thế giới (ILO) cũng vừa đưa ra cảnh báo, biến đổi khí hậu cũng đe dọa cuộc sống của hơn 70% lực lượng lao động toàn cầu.
Người lao động, đặc biệt là những người nghèo dễ bị tổn thương hơn trước những hiện tượng thời tiết cực đoan như sóng nhiệt, hạn hán, lũ lụt, vì họ thường là đối tượng đầu tiên tiếp xúc hoặc tiếp xúc trong thời gian dài hơn và với cường độ lớn hơn.
Ông Shaheb Ali (45 tuổi) làm nghề điều khiển xe kéo người ở Bangladesh những ngày vừa qua phải vật lộn dưới cái nóng hơn 40 độ C. Chính quyền đã khuyến khích người dân ở trong nhà và uống nước nhưng với công việc như của ông Ali thì điều này là không thể.
Ông Ali có hai con. Ông đến Thủ đô Dhaka bằng xe buýt hàng ngày để đạp xe kéo. Ông thường kiếm được 700 - 800 taka (tương đương với khoảng 6 - 7 USD) mỗi ngày. Nhưng do nắng nóng quá gay gắt, ông cần nghỉ ngơi nhiều hơn giữa các chuyến đi, khiến thu nhập hàng ngày của ông bị giảm một nửa.
Giống như ông Ali, hàng chục nghìn người lái xe kéo ở Bangladesh đang phải chịu đựng cái nắng như thiêu đốt, cố gắng tìm việc làm trong khi hầu hết mọi người chọn ở trong nhà.
Còn ở Brazil, nhiều vận động viên ở bang Rio Grande do Sul đã phải từ bỏ giấc mơ Olympic Paris để ở lại địa phương giúp đỡ các nạn nhân lũ lụt. Anh Evaldo Becker - vận động viên của Liên đoàn chèo thuyền Brazil đã quyết định không sang Pháp khi số người chết vì lũ lụt nghiêm trọng ở miền Nam Brazil đã tăng lên hàng trăm người, rất nhiều người mất tích và hơn 500.000 người phải di dời.
Nước đã cuốn đi nhiều ngôi nhà và nó còn cuốn đi cả những giấc mơ. Đó là giấc mơ của tôi, của tất cả chúng tôi, giấc mơ có thể tham gia Thế vận hội Olympic. Chúng tôi đã đi tới hạng mục cuối rồi. Chúng tôi đã mơ rất nhiều về điều này, nhưng dù sao thì đó cũng là một phần của trò chơi. Điều quan trọng nhất lúc này là giúp đỡ mọi người.
Anh Evaldo Becker - vận động viên của Liên đoàn chèo thuyền Brazil.
Cùng với Evaldo Becker, rất nhiều vận động viên khác cũng đã quyết định từ bỏ nhiệm vụ thể thao của mình và tham gia cùng các tình nguyện viên cứu những người hàng xóm bị mắc kẹt, tìm cho họ nơi trú ẩn và phân phát viện trợ.
Theo Tổ chức Lao động thế giới (ILO), lâu nay, người lao động thường bị lãng quên khi nhắc đến vấn đề biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, thực tế cho thấy người lao động đang ở tuyến đầu của cuộc khủng hoảng khí hậu. Ai cũng mong muốn có một công việc thuận lợi và được hạnh phúc với công việc của mình, nhưng rõ ràng ngày càng có rất nhiều thách thức đang tác động tới người lao động toàn cầu. Tổ chức Lao động thế giới (ILO) nhấn mạnh các nước cần đánh đưa ra các quy định mới bảo vệ người lao động một cách phù hợp trong môi trường biến đổi khí hậu, đồng thời nâng cao kỹ năng cũng như hỗ trợ những người lao động bị ảnh hưởng bởi sự thay thế của trí tuệ nhân tạo AI.
Hội nghị lần thứ 29 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP29) diễn ra tại Azerbaijan được coi là Hội nghị tài chính khí hậu vì các quốc gia đặt ra mục tiêu sau 10 năm nữa, nguồn tài chính khí hậu phải đạt ít nhất là 1.000 tỷ USD mỗi năm.
Ngoài vấn đề tài chính khí hậu, chuyển đổi năng lượng sạch toàn cầu là một vấn đề đang thu hút sự quan tâm của dư luận tại Hội nghị lần thứ 29 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP29) đang diễn ra ở Azerbaijan. Đa phần ý kiến tại hội nghị COP29 đều ủng hộ chuyển đổi năng lượng sạch, song cần lộ trình chuyển đổi rõ ràng để đảm bảo phát triển bền vững.
Trong bối cảnh chính trị Mỹ đang trải qua những biến động mạnh mẽ, ông Donald Trump đã khiến nhiều người đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác với những lựa chọn nội các lần này.
Cuộc xung đột Nga-Ukraine đã chính thức bước sang ngày thứ 1.000 vào hôm nay, 19/11/2024. Ukraine đang đối mặt với một mùa đông nữa, khi các cơ sở năng lượng bị phá hủy nghiêm trọng, lượng dự trữ đạn dược ngày càng cạn kiệt.
Xung đột Nga - Ukraine bước vào một bước ngoặt mới khi Tổng thống Mỹ Joe Biden được cho là đã cho phép Kiev dùng vũ khí viện trợ tầm xa để tấn công sâu vào Nga.
Năm 2024, thế giới đang chứng kiến sự gia tăng đáng lo ngại về ô nhiễm bầu khí quyển, lượng khí CO2 trong bầu khí quyển tăng cao kỷ lục, ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Vì vậy, tìm hiểu nguyên nhân và các giải pháp khắc khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường không khí có một ý nghĩa rất quan trọng.
0