Tranh sơn mài, bí ẩn nằm ở đáy vóc

Nghề sơn là một nghề cổ truyền của Việt Nam có lịch sử phát triển lâu đời. Từ thế kỷ XV - XVI, sơn mài đã đạt được những thành tựu nhất định trong kỹ thuật pha chế sơn, trong đó sơn ta là nguyên liệu chính để làm nên độ bền đẹp cho tác phẩm nghệ thuật, bên cạnh các loại nguyên vật liệu khác như cốt, phụ gia, màu sắc, nguyên liệu (vàng, bạc quỳ) mỗi công đoạn đòi hỏi kỹ thuật khác nhau, trong đó tạo vóc là một trong những bước đầu của tranh sơn mài.

Là một trong những họa sỹ gắn bó với dòng tranh sơn mài Việt Nam ngay từ những ngày mới ra trường, với họa sỹ Trần Trung, tranh sơn mài Việt Nam sử dụng sơn ta được trồng ở Phú Thọ có độ bền vĩnh cửu, trong đó còn chứa đựng cả cốt cách và linh hồn văn hóa Việt.

Trong hội họa, hòa chung cùng mỹ thuật thế giới thì có rất nhiều loại sơn, mực, nhiều chất liệu tạo vườn hoa nghệ thuật, thì sơn ta Việt Nam góp một bông hoa rất đặc biệt, rất hiếm hoi.

Họa sỹ Trần Trung - đường Lý Thánh Tông, phường Tân Hồng, thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh.

Sơn ta được trồng ở các vùng trung du phía Bắc nước ta, tập trung ở Phú Thọ nơi có kinh nghiệm nhiều năm ươm trồng và khai thác chất lượng nhựa tốt nhất.

Theo những người dân có kinh nghiệm trồng, khai thác và chế biến sơn ta, để có được những sản phẩm sơn tốt giao cho các họa sỹ, người làm sơn phải thực hiện rất nhiều khâu và hoàn toàn dựa vào kinh nghiệm gia truyền.

Để có được những sản phẩm sơn tốt giao cho các họa sỹ, người làm sơn phải thực hiện rất nhiều khâu và hoàn toàn dựa vào kinh nghiệm gia truyền.

Trong nghệ thuật tranh sơn mài Việt Nam, vóc sơn mài là cốt gỗ để họa sĩ sáng tạo bức tranh sơn mài hoàn chỉnh. Một bức tranh sơn mài có tuổi đời vài chục năm hay hàng trăm năm phụ thuộc vào chất lượng của tấm vóc. Điều quan tâm trước tiên là chất lượng gỗ bền chắc. Ngày nay, bên cạnh gỗ tự nhiên có thể thay thế bằng các loại gỗ công nghiệp chất lượng cao.

Một bức tranh sơn mài có tuổi đời vài chục năm hay hàng trăm năm phụ thuộc vào chất lượng của tấm vóc.

Để làm nên một tấm vóc sơn mài, thợ thủ công cần ít nhất 20 ngày. Chất sơn được sử dụng trong quá trình làm vóc có tên là sơn ta. Đối với những người làm vóc, đây là một nguyên liệu quý bởi sơn ta rất khó khai thác và bảo quản.

Mỗi lớp sơn sẽ lại lót một lớp giấy hoặc vải màn và mỗi lớp sơn cần để tấm vóc khô tự nhiên từ 2 đến 3 ngày. Khi sơn khô, đem ra chà nhám bề mặt rồi cứ thế hom thêm 4-5 lần nước tương tự cho đến khi tấm vóc đủ hoàn chỉnh.

Bài viết hay? Hãy đánh giá bài viết
user image
user image
User
Ý KIẾN

Sáng nay (21/5), tại chùa Bộc, Ban trị sự Giáo hội phật giáo Việt Nam quận Đống Đa đã trang nghiêm tổ chức Đại lễ kính mừng Phật đản Phật lịch 2568 - Dương lịch 2024.

Tuần lễ Festival Huế 2024 sẽ diễn ra từ ngày 07 đến 12/6/2024. Ban Tổ chức Festival Huế 2024 cũng vừa công bố giá vé các chương trình nghệ thuật và dịch vụ ẩm thực cung đình trong khuôn khổ Tuần lễ Festival Nghệ thuật quốc tế Huế 2024.

Lễ hội Sen Hà Nội năm 2024 dự kiến được tổ chức trong tháng 7 tới đây tại Không gian văn hóa sáng tạo quận Tây Hồ. Sự kiện lần đầu được tổ chức sẽ gồm nhiều hoạt động quảng bá, giới thiệu, tôn vinh nghề trồng sen, các sản phẩm từ sen.

Bùi Văn Tự là nghệ nhân trẻ thuộc thế hệ 9X, vốn là kỹ sư xây dựng nhưng lại có tình yêu đặc biệt với nghệ thuật, anh đã mày mò để sáng tạo ra những tác phẩm điêu khắc ánh sáng mang tính thị giác độc đáo. Nhân dịp kỷ niệm 134 năm Ngày sinh của Bác, anh đã vừa thực hiện thành công tác phẩm khắc họa chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh thông qua nghệ thuật điêu khắc ánh sáng.

Nhân kỷ niệm 70 năm Ngày ký Hiệp định Genève và Sự kiện tập kết chuyển quân ra Bắc (1954 - 2024), Ban Liên lạc học sinh miền Nam Trung ương đã tổ chức trưng bày chuyên đề "Học sinh miền Nam trên đất Bắc (1954 - 1975)".

Kỷ niệm 134 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, một triển lãm ý nghĩa đã ra mắt công chúng yêu nghệ thuật thủ đô tại 29 Hàng Bài, Hà Nội. Đó là triển lãm “Tình Sen” của Nghệ sỹ nhiếp ảnh Hoàng Bích Vân.