Vì sao Iran chưa tấn công trả đũa Israel? | Nhìn ra thế giới | 14/08/2024

Sáng 20/1 (giờ Mỹ), ông Donald Trump đã nhậm chức, trở thành Tổng thống thứ 47 của nước Mỹ. Trong ngày đầu tiên nhiệm chức, ông Trump đã ký khoảng 200 sắc lệnh hành pháp, biên bản ghi nhớ và tuyên bố quan trọng, hủy bỏ các lệnh của chính quyền Biden và thực hiện các chính sách "Nước Mỹ trên hết" của ông.

Khoảng 12h đêm 20/1 (theo giờ Việt Nam), ông Donald Trump sẽ chính thức nhậm chức Tổng thống Mỹ lần thứ hai, trở thành vị Tổng thống thứ 47 của nước Mỹ. Buổi lễ tuyên thệ nhậm chức sẽ diễn ra tại Đồi Capitol, trước sự chứng kiến của đông đảo các nhà lãnh đạo nước ngoài, quan chức chính phủ và người dân Mỹ. Đây là dịp đặc biệt không chỉ đối với cá nhân ông Trump mà còn đối với toàn bộ nền chính trị Mỹ.

Chi phí thấp, cùng những lợi ích môi trường giúp cho xe điện trở thành lựa chọn ngày càng hấp dẫn tại các thị trường lớn. Ngày càng có nhiều người dùng quan tâm và lựa chọn xe điện hơn là xe động cơ đốt trong.

Tòa án Tối cao Mỹ đã ra phán quyết giữ nguyên lệnh cấm hoạt động tại Mỹ từ ngày 19/1 đối với mạng xã hội TikTok nếu công ty mẹ của Tiktok là ByteDance vẫn từ chối bán lại ứng dụng này. Số phận của mạng xã hội này và 170 triệu tài khoản người dùng Mỹ sẽ nằm trong tay Tổng thống đắc cử Donal Trump, người sẽ chính thức trở thành Tổng thống thứ 47 của Mỹ vào ngày 20/1 theo giờ địa phương.

Ngày 10/1, Mỹ và Anh đã cùng công bố gói trừng phạt toàn diện và mạnh mẽ nhất từ trước đến nay nhằm vào hoạt động buôn bán dầu mỏ - “xương sống” của nền kinh tế Nga. Động thái được đánh giá có khả năng gây gián đoạn hoạt động xuất khẩu dầu mỏ của Nga nhiều hơn bất kỳ biện pháp nào mà phương Tây từng áp dụng trước đây.

Sau nhiều ngày đàm phán căng thẳng, ngày 15/1 Israel và Hamas đã đạt thỏa thuận ngừng bắn, hướng tới chấm dứt xung đột đã kéo dài 15 tháng qua tại Gaza. Sau thỏa thuận ngừng bắn ngắn ngủi vào tháng 11 năm 2023, việc đạt được thỏa thuận ngừng bắn lần này là một bước đột phá quan trọng nhằm kết thúc xung đột, mở ra giai đoạn mới cho việc khôi phục hòa bình ở Dải Gaza.

Từ khi thắng cử vào đầu tháng 11/2024, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump và ê-kíp của ông đã khiến thị trường tài chính, doanh nghiệp và các quốc gia phải ra sức suy đoán về việc ông sẽ áp thuế quan như thế nào. Tất nhiều thị trường được cho là sẽ chịu tác động nặng nề.

Chỉ còn một tuần nữa, Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ rời Nhà Trắng. Đây là lúc để nhìn lại những gì ông đã làm được. Không ai nghi ngờ những thành tựu kinh tế mà ông đã làm được cho nước Mỹ, nhưng di sản ngoại giao của ông đang gây nhiều tranh cãi.

Chỉ còn vài ngày nữa, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump sẽ chính thức nhậm chức, nhưng những rắc rối pháp lý vẫn bủa vây ông. Những vấn đề pháp lý này được cho là không chỉ ảnh hưởng đến tài chính và danh tiếng của ông Trump, mà còn có thể tác động lớn đến quá trình ông điều hành đất nước trong nhiệm kỳ mới.

Triển lãm điện tử tiêu dùng lớn nhất thế giới CES 2025 đã diễn ra tại Las Vegas, Mỹ. Sự kiện quy tụ hơn 4.500 nhà triển lãm đến từ 166 quốc gia và vùng lãnh thổ giới thiệu sản phẩm mới nhất về công nghệ, từ robot được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo AI, công nghệ thực tế ảo sống động cho đến công nghệ y tế.

Thương vụ sáp nhập giữa công ty thép Nippon Steel (Nhật Bản) và US Steel (Mỹ) đang đối mặt với tương lai mù mịt, sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden quyết định đình chỉ thỏa thuận này. Đây không chỉ giáng một đòn mạnh vào tham vọng mở rộng thị trường của Nippon Steel, mà còn làm dấy lên nhiều lo ngại về khả năng các công ty nước ngoài sẽ ngại rót vốn đầu tư vào các doanh nghiệp Mỹ trong tương lai.

Bang California, Mỹ, đang trải qua đợt cháy rừng kỷ lục, thiêu rụi hàng ngàn hecta rừng, khiến gần 10 người tử vong cùng nhiều người bị thương và buộc hàng trăm nghìn người phải đi sơ tán. Kết hợp các điều kiện thời tiết và môi trường đã tạo ra một “cơn bão lửa” chưa từng có trong lịch sử, hoành hành khắp miền Nam California trong tuần này.

Hơn 5 tháng sau khi Ukraine mở chiến dịch tấn công vào tỉnh biên giới Kursk của Nga, rồi sau đó bị Moscow giành lại khoảng một nửa lãnh thổ đã mất, tình hình ở đây đang nóng trở lại khi Kiev bất ngờ phát động một cuộc tấn công mới. Đợt leo thang này diễn ra khi cả hai bên đều đang muốn cải thiện vị trí trên chiến trường trước khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump quay trở lại Nhà trắng và các cuộc đàm phán hòa bình có thể được tổ chức trong năm nay.

Từ ngày 1/1/2025, Ba Lan kế nhiệm Hungary đảm nhận chức Chủ tịch luân phiên của Hội đồng Liên minh châu Âu EU trong vòng sáu tháng. Đây là lần thứ hai Ba Lan giữ chức vị này sau khi gia nhập khối. Ba Lan được cho là có lợi thế để thực hiện những mục tiêu này. Tuy nhiên, nước này cũng sẽ phải đối mặt với không ít thách thức.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã tuyên bố từ chức sau khi các đồng minh trong chính phủ của ông cũng rời bỏ vị trí và ông phải đối mặt với tương lai cuộc chiến thuế quan với Tổng thống Mỹ Donald Trump. Việc từ chức của ông Trudeau có thể để lại khoảng trống lãnh đạo trong thời điểm Canada cần sự ổn định để đối phó với những thách thức kinh tế và chính trị.

Vụ tấn công bằng xe ở New Orleans khiến 14 người thiệt mạng và vụ nổ xe Tesla Cybertruck bên ngoài khách sạn Trump ở Las Vegas khiến tài xế tử vong đều do các thành viên đã xuất ngũ hoặc đang tại ngũ của lực lượng vũ trang gây ra. Mặc dù các nhà điều tra vẫn chưa chính thức khẳng định sự liên kết giữa các sự kiện, nhưng hai vụ việc gợi nhớ đến những thảm kịch đã từng xảy ra, như cuộc bạo loạn tại Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021; một cuộc biểu tình của những người theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng ở Charlottesville, Virginia, năm 2017; và vụ xả súng hàng loạt năm 2009 tại căn cứ quân đội cũ Fort Hood ở Texas khiến 13 người thiệt mạng.

Thế vận hội mùa đông năm 2022 và sắp tới là Đại hội thể thao mùa đông châu Á lần thứ 9 diễn ra vào tháng 12 tới tại tỉnh Hắc Long Giang đã và đang là những cú hích giúp Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh quốc tế về du lịch mùa băng tuyết.

Ngành hàng không dân dụng của Trung Quốc đã chứng minh khả năng phục hồi đáng kinh ngạc trong năm 2024. Theo dự báo, thị trường dịch vụ hàng không dân dụng của Trung Quốc sẽ trở thành thị trường lớn nhất toàn cầu trong hai thập kỷ tới, với giá trị thị trường sẽ tăng gần gấp ba lần.

Bắt đầu từ ngày 1/1/2025, Nga chính thức ngừng cung cấp khí đốt cho châu Âu qua Ukraine, khi thỏa thuận quá cảnh 5 năm giữa hai nước hết hạn. Diễn biến này báo hiệu sự kết thúc của tuyến cung cấp khí đốt lâu đời nhất từ Nga đến châu Âu. Về lâu dài, việc mất nguồn cung cấp khí đốt giá rẻ từ Nga có thể sẽ khiến châu Âu phải đối mặt với một loạt các thách thức.

Cuộc khủng hoảng chính trị ở Hàn Quốc chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, khi chính trường nước này liên tiếp chứng kiến những cú sốc mới, từ lệnh bắt giữ Tổng thống, hàng loạt cố vấn cấp cao từ chức cho đến những tranh cãi về việc bổ nhiệm Thẩm phán Tòa án Hiến pháp. Tương lai chính trị của Tổng thống Yoon Suk Yeol đang ở trong giai đoạn vô cùng khó khăn, còn cuộc khủng hoảng chưa biết đến khi nào mới kết thúc.

Năm 2024, Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) dự báo tăng trưởng GDP thế giới đạt 3,2%, tương đồng với dự báo của Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF). Thách thức dự kiến sẽ vẫn tồn tại trong năm 2025, với hai sự kiện toàn cầu quan trọng đóng vai trò then chốt: nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ lần thứ hai của ông Trump và quỹ đạo tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc.

Một vụ thảm họa hàng không tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ qua tại Hàn Quốc đã xảy ra hôm 29/12. Máy bay phản lực Boeing 737-800 của hãng hàng không Jeju Air chở 175 hành khách và sáu thành viên phi hành đoàn khởi hành từ Bangkok, Thái Lan đã phải hạ cánh khẩn cấp tại sân bay ở quận Muan. Do càng máy bay trục trặc nên máy bay không thể dừng lại và đâm vào bức tường ở cuối đường băng. Chỉ có hai người may mắn sống sót, 179 người đã thiệt mạng.

Trong năm 2024, cuộc xung đột quân sự giữa Nga và Ukraine tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường. Trong bối cảnh xung đột leo thang, cả hai bên đều không ngừng đẩy mạnh ngành công nghiệp quốc phòng, nghiên cứu, chế tạo và sản xuất nhiều loại vũ khí mới nhằm đáp ứng nhu cầu trên chiến trường. Trong quá trình ấy, nhiều loại vũ khí mới đã ra đời, giúp cải thiện khả năng chiến đấu của quân đội.

Sự phát triển của khoa học trí tuệ nhân tạo đang góp phần thay đổi to lớn trong lĩnh vực giáo dục và y tế. Mới đây, các nhà nghiên cứu thuộc Viện Khoa học và Công nghệ Tiên tiến Hàn Quốc đã cho ra mắt một robot khung xương ngoài, mang tính đột phá, giúp người bị bại liệt lấy lại khả năng vận động.

Ngày 27/12, chính trị Hàn Quốc tiếp tục trải qua một ngày nhiều biến động khi Tòa án Hiến pháp nước này tiến hành phiên tòa đầu tiên luận tội Tổng thống Yoon Suk Yeol liên quan đến việc ban bố lệnh thiết quân luật đêm 3/12. Cùng lúc đó, Quốc hội Hàn Quốc cũng bỏ phiếu thông qua đề nghị luận tội Thủ tướng Han Duck Soo, người hiện đang giữ chức quyền tổng thống. Những động thái này khiến tình hình chính trị Hàn Quốc ngày càng trở nên hỗn loạn, đồng thời gây ra những hệ lụy to lớn đến nền kinh tế và xã hội của nước này.

Năm 2024 là một năm nhiều biến động với Liên minh châu Âu (EU) nói riêng và châu Âu nói chung, với hàng loạt thách thức về chính trị, an ninh, kinh tế bủa vây khu vực. Tăng trưởng kinh tế của khu vực đồng euro đang có dấu hiệu chậm lại đáng kể. Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) gần đây đã cắt giảm dự báo tăng trưởng năm 2025 xuống còn 1,1%. Điều này cho thấy “lục địa già” đang gặp nhiều thách thức trong việc đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế bền vững.

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump tiếp tục duy trì phong cách của mình, khi khuấy động truyền thông và mạng xã hội bằng những tuyên bố táo bạo như: muốn mua hòn đảo Greenland - một lãnh thổ của Đan Mạch mà ông đã để mắt đến từ lâu; sẽ giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama - tuyến đường thủy do Mỹ xây dựng và từng quản lý trong một phần tư thế kỷ; đề xuất sáp nhập Canada thành tiểu bang của Mỹ.

Ngày 25/12, một máy bay của hãng hàng không Azerbaijan Airlines chở 67 người đã bị rơi gần thành phố Aktau ở Kazakhstan, khiến ít nhất 38 người thiệt mạng. Thảm kịch này đã gây ra nhiều tranh cãi và để lại một loạt câu hỏi chưa có lời giải đáp.

Mới đây, các nhà khoa học Brazil đã phát triển thành công vaccine đơn liều đầu tiên trên thế giới cho cả 4 chủng virus sốt xuất huyết do muỗi gây ra. Đây là một cột mốc quan trọng trong việc chống lại căn bệnh mà Tổ chức y tế thế giới (WHO) xếp loại là một trong 10 mối đe dọa hàng đầu với sức khỏe toàn cầu vào năm 2019. Trong khi đó các nhà khoa học Mỹ lại thành công trong cấy ghép thận lợn cho người, mở ra cơ hội mới cho hàng triệu người đang chờ đợi để ghép tạng.

Sự chậm chân trong cuộc đua xe điện và nhu cầu xe điện sụt giảm ở nhiều thị trường đã tạo áp lực cực lớn lên nhiều hãng xe hàng đầu thế giới buộc họ phải có những thay đổi. Hai gã khổng lồ trong ngành sản xuất ô tô Nhật Bản, Honda và Nissan đã chính thức đồng ý tổ chức các cuộc đàm phán trong sáu tháng tới về khả năng sáp nhập, một bước ngoặt lịch sử đối với ngành công nghiệp ô tô Nhật Bản.

Năm 2024, thế giới chứng kiến nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan, những đợt sóng nhiệt và hạn hán kéo dài tại nhiều nơi, gây mất an ninh lương thực. Cơ quan giám sát khí hậu châu Âu khẳng định, năm 2024 chắc chắn là năm nóng nhất từng được ghi nhận đồng thời là lần đầu tiên thế giới vượt qua "lằn ranh đỏ" trong nỗ lực bảo vệ hành tinh khỏi tình trạng quá nóng đến mức nguy hiểm.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào năm 2015 với lời hứa dẫn dắt đất nước đến sự thay đổi và "con đường tươi sáng". Gần một thập kỷ sau, chính quyền ngày càng mất lòng dân. Mới đây nhất, một Bộ trưởng nội các hàng đầu từ chức do bất đồng về cách xử lý những lời đe dọa áp thuế của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump.

Sự sụp đổ của chính quyền cựu Tổng thống Basha al Assad không chỉ vẽ lại bản đồ Syria, mà còn để lại một khoảng trống quyền lực, đưa quốc gia giàu lịch sử văn hóa này trở thành điểm nóng của cuộc cạnh tranh ảnh hưởng giữa các cường quốc khu vực và thế giới. Syria giờ đây đứng trước ngưỡng cửa của thời khắc lịch sử mà những tác động của nó chắc chắn sẽ vượt ra xa khỏi biên giới đất nước.

Với những lợi ích mà AI mang lại, nhiều quốc gia đang đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI, với mục tiêu trở thành trung tâm kiểm soát công nghệ này. Cùng với việc thúc đẩy sự đổi mới, sáng tạo AI, việc sử dụng AI an toàn, có trách nhiệm cũng là điều đang được thế giới chú trọng để AI có thể đem đến những lợi ích bền vững cho con người.

Dù nhiều quốc gia còn phải chật vật với cuộc khủng hoảng năng lượng, lương thực và lạm phát tăng cao, nhưng những khó khăn đó không làm giảm không khí ấm áp của Giáng sinh đang tràn ngập khắp mọi nơi. Nhiều thành phố trên thế giới đã trang hoàng đường phố, tổ chức nhiều sự kiện thú vị để chào đón một mùa Giáng sinh và năm mới với mong ước hòa bình và hạnh phúc.

Thủ tướng Anh Keir Starmer đặt mục tiêu kinh tế tăng trưởng 2,5% vào năm 2024, đưa nước Anh trở thành nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất trong số các quốc gia G7. Sau hơn 5 tháng nhậm chức, Chính phủ của Thủ tướng Starmer đã công bố và thực thi các ưu tiên chính sách như đã cam kết, tuy nhiên, kết quả thực hiện vẫn chưa được như kỳ vọng.

TikTok đã có những nỗ lực cuối cùng để được tiếp tục hoạt động tại Mỹ. Ngày 16/12, công ty này đã gửi đơn đề nghị khẩn cấp lên Tòa án Tối cao Mỹ để xin lệnh tạm dừng thực thi đạo luật buộc ByteDance, công ty mẹ của TikTok phải thoái vốn khỏi nền tảng này ở Mỹ trước ngày 19/1/2025.

Ngày 17/12, Trung tướng Igor Kirillov - Tư lệnh Lực lượng Phòng chống Phóng xạ, Hóa học và Sinh học của quân đội Nga cùng trợ lý của ông đã bị giết hại trong một vụ ám sát có chủ đích bên ngoài một tòa nhà chung cư ở thủ đô Moscow. Vụ việc đánh dấu một bước ngoặt nghiêm trọng trong cuộc xung đột Nga - Ukraine, phản ánh sự leo thang của các hoạt động tấn công mục tiêu và chiến tranh phi đối xứng.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron ngày 13/12 đã quyết định chọn ông Francois Bayrou, một chính trị gia trung dung kỳ cựu, làm người đứng đầu chính phủ mới, thay thế ông Michel Barnier buộc phải từ chức sau cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm tại Quốc hội Pháp. Ở tuổi 73, Thủ tướng thứ 4 của nước Pháp sẽ đối mặt với nhiệm vụ đầy thách thức là đưa đất nước thoát khỏi cuộc khủng hoảng chính trị đã kéo dài nhiều tháng qua.

Lợi dụng tình trạng hỗn loạn ở Syria, Israel những ngày qua đã tăng cường các cuộc tấn công nhằm triệt tiêu tiềm năng quân sự, chiếm đóng một vùng lãnh thổ rộng lớn ở quốc gia láng giềng. Các chuyên gia lo ngại, chiến lược của Israel ở Syria nhiều khả năng sẽ phức tạp và nhà nước Do Thái có thể tiến xa hơn trong việc chiếm giữ lãnh thổ của Syria.

Bối cảnh thị trường robot sẽ có những thay đổi đáng kể khi chúng ta kết thúc năm 2024. Dự đoán đến năm 2025, robot được trang bị AI sẽ tự động hóa 50% các tác vụ, tăng năng suất lên 30%. Việc tự động hóa sản xuất bằng AI và robot có thể đóng góp tới 1,4 nghìn tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu vào năm 2025. Vậy có những xu hướng nào đối với thị trường robot năm 2025?

Việc luận tội Tổng thống Yoon Suk Yeol không phải là hồi kết cho tình hình chính trị hỗn loạn ở Hàn Quốc, mà chỉ kết thúc một cuộc đối đầu giữa hành pháp và lập pháp xung quanh lệnh thiết quân luật. Sự gia tăng các cuộc điều tra cũng phơi bày những rạn nứt chính trị và thể chế sâu sắc, có thể dẫn đến hậu quả là đẩy nền chính trị Hàn Quốc vào sự bế tắc và phân cực sâu sắc hơn.

Taylor Swift đã chính thức khép lại chuyến lưu diễn “The Eras Tour” với gần 150 đêm diễn tại 51 thành phố trên khắp thế giới. Doanh thu hơn 2 tỷ USD, đây là chuyến lưu diễn âm nhạc có doanh thu cao nhất mọi thời đại, cho thấy sức ảnh hưởng đặc biệt của nữ ca sỹ trong ngành công nghiệp âm nhạc, văn hóa và kinh tế.

Chiếm khoảng 20% lượng khí nhà kính do con người thải ra, methane có nguy cơ gây ra hiện tượng nóng lên toàn cầu mạnh hơn khí CO2 gấp 80 lần trong khoảng thời gian 20 năm và ước tính đã góp phần gây ra 30% tình trạng nóng lên toàn cầu kể từ thời kỳ tiền công nghiệp.

Trong khi Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đang tìm cách tái thiết chính phủ sau cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm gây chấn động, thì Thủ tướng Đức Olaf Scholz cũng đang chật vật duy trì quyền lực khi liên minh cầm quyền tại nước này sụp đổ. Sự bất ổn chính trị tại Pháp và Đức làm dấy lên mối lo ngại về tương lai bất ổn của Liên minh châu Âu EU.

Xung đột Nga – Ukraine đang diễn ra khốc liệt, trong bối cảnh cả hai bên tham chiến đều đang cố gắng để có được vị thế tốt nhất có thể trước khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nhậm chức vào tháng 1 năm tới và sẽ có những thay đổi trong chính sách của Washington đối với cuộc chiến kéo dài gần ba năm này.

Bất ổn chính trị ở Hàn Quốc ngày càng sâu sắc. Người dân Hàn Quốc tự hỏi ai sẽ là người điều hành chính phủ và cả quân đội, vào thời điểm Hàn Quốc phải đối mặt với nhiều thách thức về chính sách đối ngoại. Những thách thức đó bao gồm căng thẳng ngày càng tăng với Triều Tiên và hoạt động ngoại giao tế nhị cần thiết với đồng minh Mỹ khi lễ nhậm chức của Donald Trump đang đến gần.