Chiến thắng Điện Biên Phủ là hình mẫu của một cuộc chiến tranh nhân dân
Nhân kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, Phó Giáo sư - Tiến sĩ Nguyễn Mạnh Hà, nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng đã có cuộc trao đổi với Đài Hà Nội về ý nghĩa của thắng lợi vĩ đại này. Một thắng lợi mà ông cho rằng có thể xem như hình mẫu của chiến tranh nhân dân, hình mẫu của việc huy động sức mạnh toàn dân tộc.
PV: Chiến thắng Điện Biên Phủ đã có ảnh hưởng quan trọng đến quá trình ký kết Hiệp định Geneve. Vậy thắng lợi lịch sử này tác động cụ thể như thế nào thưa Phó Giáo sư?
Trong số các nước tham dự Hội nghị Geneve, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa của chúng ta là bên thứ 9 được mời và vào phút chót. Đầu tiên là 4 nước lớn: Mỹ, Liên Xô, Anh và Pháp. Sau đó là đến Trung Quốc là nước thứ năm và muốn giải quyết với cuộc chiến tranh ở Đông Dương thì Pháp yêu cầu phải có ba chính phủ thân Pháp ở Hội nghị: đó là Chính phủ quốc gia Việt Nam, của Bảo Đại; Chính phủ Vương quốc Campuchia và Chính phủ Vương quốc Lào.
Quan điểm của Liên Xô, Trung Quốc là muốn giải quyết cuộc chiến tranh này thì phải có Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Do đó, chúng ta là bên cuối cùng được mời và được thông báo vào ngày 10/3/1954, tức là chỉ 3 ngày trước khi ta mở màn trận Điện Biên Phủ.
Hội nghị Geneve bắt đầu vào ngày 26/4, các bên ban đầu bàn về vấn đề chiến tranh Triều Tiên và theo lịch trình thì đến ngày đến 8/5 mới bàn tới việc giải quyết chiến tranh Đông Dương. Tất nhiên, chúng ta xác định kể cả không được mời dự Hội nghị thì chúng ta cũng sẽ đánh Điện Biên Phủ. Nhưng khi nhận được thông tin là Việt Nam Dân chủ Cộng hòa sẽ được mời tham dự, chúng ta nhận thấy, nếu đánh thắng trận Điện Biên Phủ thì thắng lợi này sẽ tạo thuận lợi rất lớn cho quá trình đàm phán. Đó là động lực để chúng ta quyết định dồn toàn lực cho chiến dịch Điện Biên Phủ. Và vì ngày 8/5 các bên sẽ bàn về chiến tranh Đông Dương nên việc chúng ta giành thắng lợi vào ngày 7/5, ngay trước thời điểm đó 1 ngày, đã có tác động mạnh mẽ đối với Hội nghị, tạo thuận lợi rất lớn cho quá trình đàm phán của Đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
PV: Trong bài “Nhân ngày kỷ niệm Chiến thắng Điện Biên Phủ” (ký bút danh Chiến Sĩ) đăng trên Báo Nhân Dân năm 1964, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng viết: “Điện Biên Phủ như là một cái mốc chói lọi bằng vàng của lịch sử. Nó ghi rõ nơi chủ nghĩa thực dân xuống dốc và tan rã, đồng thời phong trào giải phóng dân tộc khắp thế giới đang lên cao đến thắng lợi hoàn toàn…”. Phó giáo sư có thể cho độc giả hiểu rõ hơn được tầm ảnh hưởng của chiến thắng Điện Biên Phủ với phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới?
Chiến thắng Điện Biên Phủ là lần đầu tiên trong lịch sử quân sự thế giới, một quốc gia, một đất nước nhỏ bé, nhược tiểu, đất không rộng, người không đông mà chiến thắng đội quân thực dân Pháp . Bên cạnh đó, 80% chi phí chiến tranh của Pháp là do Mỹ giúp. Tức là chúng ta cùng một lúc, trên thực tế phải chiến đấu với cả Pháp và Mỹ. Vậy mà chúng ta vẫn giành chiến thắng. Chiến thắng Điện Biên Phủ đã tạo ra một cú sốc thực sự đối với thế giới - khi lần đầu tiên trong lịch sử quân sự, một cường quốc thực dân phương Tây được Mỹ giúp sức mà thất bại hoàn toàn tại một cứ điểm phòng ngự được cả hai đế quốc này khẳng định bất khả xâm phạm. Chúng ta người thì ít, vũ khí trang bị thiếu thốn, kinh nghiệm tác chiến thì cũng chưa nhiều mà đánh bại được pháo đài ấy. Chúng ta còn bắt sống hàng nghìn tù binh. Gần như không có lính Pháp nào của tướng De Castries chạy thoát được và hình ảnh quân đội Việt Minh dẫn giải tù binh từ Điện Biên Phủ về đồng bằng trên những thước phim tài liệu đã gây chấn động thế giới. Người ta sốc vì lần đầu tiên một cường quốc thực dân phương Tây bị một nước chính họ đô hộ hơn 80 năm bắt nhiều tù binh đến như thế.
Thứ hai là như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói, chiến thắng Điện Biên Phủ là một cột mốc bằng vàng trong lịch sử dân tộc, nó đánh dấu nơi chủ nghĩa thực dân cũ lăn xuống dốc và tan rã. Và nhờ nguồn cổ vũ từ chiến thắng Điện Biên Phủ của chúng ta, nhiều nước thuộc địa khác trên thế giới cũng vùng lên đấu tranh và giành được độc lập từ tay các đế quốc thực dân kiểu cũ.
PV: Nhắc đến Điện Biên Phủ là nhắc đến tài năng kiệt xuất của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người học trò vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Phó giáo sư có thể chia sẻ một vài câu chuyện về niềm tin của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với chiến dịch Điện Biên Phủ, đối với Đại tướng Võ Nguyên Giáp?
Ngày 5/1/1954, trước khi Đại tướng Võ Nguyên Giáp lên đường ra mặt trận Điện Biên Phủ, Bác dặn Đại tướng là "Bác giao cho chú toàn quyền tướng quân tại ngoại - được quyết định trước - báo cáo sau". Điều này thể hiện sự tin tưởng rất lớn của Người đối với Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Bác dặn thêm: trận này rất quan trọng, chắc thắng mới đánh, không chắc thắng không đánh. Đại tướng đã quán triệt lời dặn ấy và vận dụng rất dũng cảm, sáng suốt trong chỉ đạo chiến dịch để làm nên thắng lợi vĩ đại ở Điện Biên Phủ.
Điều này thể hiện rõ qua việc Đại tướng Võ Nguyên Giáp quyết định thay đổi cách đánh ngay trước khi giờ nổ súng. Kế hoạch ban đầu của Tổng quân ủy, của Tổng tham mưu là trận Điện Biên Phủ dự kiến kéo dài 45 ngày với quân số là 42.000 người. Nhưng khi ra mặt trận thì Bộ Chỉ huy chiến dịch lại chọn phương án đánh nhanh, giải quyết nhanh trong hai ngày ba đêm.
Đại tướng thấy không có cơ sở để giành thắng lợi nhanh chóng như vậy nên sau nhiều ngày theo dõi và cân nhắc, Đại tướng quyết định thay đổi phương châm từ đánh nhanh, thắng nhanh chuyển sang đánh chắc tiến chắc. Mà đã đánh chắc tiến chắc thì phải rút lực lượng, kéo pháo ra để chuẩn bị thêm. Ngày nổ súng dự kiến theo phương án đánh nhanh, thắng nhanh là 26/1 nhưng cuối cùng phải đến 13/3/1954 chúng ta mới nổ súng ở Điện Biên Phủ.
Mặc dù ở thời điểm ra quyết định ấy, lực lượng đã áp sát trận địa rồi, chỉ còn có mấy tiếng nữa là nổ súng. Vậy mà Đại tướng quyết rút hết lực lượng ra để chuẩn bị kỹ càng, đảm bảo chắc thắng. Rõ ràng việc này thể hiện tài năng quân sự của Đại tướng Võ Nguyên Giáp và trách nhiệm của ông trước sinh mệnh của hàng vạn cán bộ chiến sĩ tham gia trận Điện Biên Phủ cũng như quán triệt lời dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh “chắc thắng mới đánh, không chắc thắng không đánh”.
PV: Chiến thắng Điện Biên Phủ là lần đầu tiên, quân đội của một nước thuộc địa có thể đánh sòng phẳng và đánh thắng quân đội tinh nhuệ của một cường quốc hàng đầu thế giới. Phó giáo sư có thể đánh giá về sự trưởng thành vượt bậc của quân đội ta qua thắng lợi này?
Đến chiến dịch Điện Biên Phủ, quân đội ta đã trưởng thành vượt bậc. Có thể so sánh thế này: khi bước vào cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, khi Pháp xâm lược nước ta lần thứ hai, khởi đầu là ngày 23/9 ở Nam Bộ, lúc đó quân đội ta chỉ có khoảng 5000 bộ đội chính quy. Nhưng đến trận Điện Biên Phủ, chúng ta đã có 290.000 quân, gấp gần 60 lần. Bên cạnh đó, trình độ chỉ huy được nâng lên, trình độ tác chiến của bộ đội cũng được nâng lên và chúng ta có thêm nhiều trang bị sau khi được Liên Xô và Trung Quốc viện trợ. Thế và lực của cuộc kháng chiến nếu tính từ đầu năm 1945 đến đầu năm 1954 đã khác hẳn. Vì thế, chúng ta có thể đánh sòng phẳng với quân đội thực dân Pháp.
Trước đây phương châm của chúng ta là du kích chiến, là thoắt ẩn, thoắt hiện, phục kích tập kích bất ngờ xong lại di chuyển. Nhưng lần này, khi Pháp lập cứ điểm ở Điện Biên Phủ, ta đã đưa bộ đội lên đối đầu trực tiếp. Chúng ta bao vây quân Pháp thực hiện một trận đánh trận địa - tức là về trình độ, thế và lực của cuộc chiến tranh đã khác rồi. Trước đây chúng ta không bao giờ đối mặt với một tập đoàn cứ điểm mạnh như thế nhưng bây giờ chúng ta tiến thẳng lên chiến tranh chính quy, đánh kiểu trận địa với quân Pháp. Thậm chí, quân Pháp còn ở thế bị động, luôn phải trong trạng thái chờ chúng ta đánh. Sự trưởng thành sau 8 năm kháng chiến của quân đội ta là rất lớn, nên mới có thể trực diện đương đầu với hơn 16.000 quân Pháp tại một tập đoàn cứ điểm hùng mạnh mà giành thắng lợi.
PV: Trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, với tinh thần “Tất cả cho tiền tuyến, tất cả để chiến thắng”, Đảng ta đã huy động sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, trong đó, lực lượng dân công đã tham gia với số lượng rất đông đảo và có đóng góp quan trọng. Phó giáo sư có thể phân tích cụ thể hơn về vai trò của lực lượng dân công và đóng góp của nhân dân cả nước đối với chiến thắng Điện Biên Phủ?
Để đảm bảo hậu cần cho chiến dịch Điện Biên Phủ, ta có Hội đồng Cung cấp mặt trận Trung ương do Phó Thủ tướng Phạm Văn Đồng làm Chủ tịch. Rồi các khu, liên khu đều có Hội đồng Cung cấp và nhiệm vụ là vận động khai thác lương thực, thực phẩm ở các tỉnh mang lên Điện Biên Phủ với khẩu hiệu "tất cả cho tiền tuyến, tất cả cho chiến thắng Điện Biên Phủ". Phục vụ cho hơn 50.000 bộ đội tại chiến trường, chúng ta đã huy động lên Điện Biên Phủ khoảng 262.000 dân công. Đó là số lượng dân công lớn nhất từ trước tới nay,. Trung bình 5 dân công phục vụ 1 bộ đội. Dân công hỏa tuyến, thanh niên xung phong mở đường, sửa đường, vận chuyển lương thực thực phẩm và đạn dược, tải thương, cứu thương và thậm chí kéo pháo cùng bộ đội. Dân công làm bất kể công việc gì mà mặt trận cần. Với một lực lượng như thế, trận Điện Biên Phủ chính là hình mẫu của một cuộc chiến tranh nhân dân, toàn dân tham gia chiến dịch để làm nên chiến thắng, chứ không chỉ riêng bộ đội.
Nhờ huy động sức mạnh toàn dân, chúng ta đã mang lên Điện Biên Phủ tới 27.400 tấn lương thực và đấy là điều mà quân Pháp không bao giờ tưởng tượng nổi. Chúng ta mang qua quãng đường dài bằng tất cả các phương tiện có thế, từ ô tô, xe bò kéo, xe ngựa kéo, xe đạp thồ rồi thuyền, bè, mảng và cả quang gánh. Nhân dân ở các tỉnh ở miền Bắc và nhân dân Thanh Hóa, Nghệ An đóng góp rất lớn cho Điện Biên Phủ, giúp đảm bảo một điều kiện quan trọng đối với thắng lợi là bộ đội được ăn no. Có ăn no thì mới có thể chiến đấu tốt và giành chiến thắng.
PV: Phó giáo sư từng phát biểu “Bảy mươi năm đã trôi qua nhưng những giá trị lịch sử sâu sắc và tầm vóc thời đại to lớn của Chiến thắng Điện Biên Phủ vẫn vẹn nguyên”. Vậy trong bối cảnh địa chính trị của thế giới hiện nay, chúng ta có thêm những giá trị gì mới khi nhìn nhận về chiến thắng Điện Biên Phủ?
Bảy mươi năm về trước và ngày nay, bối cảnh địa chính trị khác nhau nhiều lắm. Bối cảnh địa chính trị hiện nay là xung đột ví dụ như xung đột Nga - Ukraina hay xung đột giữa Israel và Hamas. Nó khác với cuộc chiến đấu của một dân tộc bị áp bức, bị thuộc địa vùng lên đánh bại đế quốc thực dân để dành độc lập như chúng ta đánh Pháp.
Bối cảnh khác nhau nhưng Điện Biên Phủ vẫn mang đến một bài học hữu ích trong thời đại hiện nay. Đó là muốn thành công thì phải tập hợp được sức mạnh toàn dân và người dân phải cũng hoàn toàn tin tưởng vào sự lãnh đạo. Muốn tập hợp được như thế, muốn có sự tin tưởng như thế thì phải đề ra đường lối phản ánh được nguyện vọng của người dân, qua đó tạo nên sự đoàn kết và quyết tâm của cả dân tộc. Không làm được điều này thì sẽ rất khó giành thắng lợi. Chẳng hạn, chúng ta thấy Israel đưa quân đội tấn công Dải Gaza để đáp trả Hamas nhưng cũng có nhiều người dân Israel không đồng tình và họ xuống đường biểu tình phản đối chính phủ.
PV: Theo giáo sư, thế hệ trẻ hiện nay có thể đúc rút ra những gì để làm kim chỉ nam từ thắng lợi lịch sử cách đây 70 năm của thế hệ cha ông?
Trong lực lượng vũ trang tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ, người nhiều tuổi nhất là đại tướng Võ Nguyên Giáp lúc đó mới 43 tuổi. Còn cán bộ chỉ huy thì trẻ hơn. Ví dụ như bố của tôi ( Chính trị viên đội quân y mặt trân phía Đông Điện Biên Phủ - ông Nguyễn Dân ) tham gia đánh trận Điện Biên Phủ lúc ấy mới 29 tuổi. Gần đây, tôi giao lưu với các cựu chiến binh Điện Biên Phủ, gặp những bác khi ấy mới 25 tuổi đã là cán bộ chỉ huy cấp trung đoàn, còn hầu hết là lứa tuổi dưới 25 hoặc chỉ trên dưới 20. Những người tham gia dân công, thanh niên xung phong cũng còn rất trẻ. Cho nên nói chiến dịch Điện Biên Phủ là chiến dịch của lớp trẻ là như vậy - những người trẻ tuổi có lòng yêu nước, có nhiệt huyết cách mạng và quyết tâm chiến đấu đã làm nên chiến thắng vĩ đại ấy.
Vậy bài học rút ra cho lớp trẻ ngày nay là gì? Đó là đối với những công việc quan trọng của đất nước thì phải tham gia với lòng nhiệt tình tận hiến, vận dụng hết năng lực và kiến thức mình được đào tạo thì mới làm nên những thắng lợi như hệ ông cha chúng ta đã làm được cách đây 70 năm. Tất nhiên, nhiệm vụ đánh Điện Biên Phủ là chuyện sống chết về sinh mệnh, còn hiện nay nhiệm vụ xây dựng đất nước, bảo vệ tổ quốc gần như không nguy hiểm đến sinh mệnh. Nhưng nó đòi hỏi về sự đóng góp khác, hy sinh khác để xây dựng đất nước. Chiến thắng Điện Biên Phủ nhắc nhở thế hệ trẻ hiện nay rằng, trước đây 70 năm cha ông chúng ta cũng là những người trẻ tuổi, trình độ kiến thức không bằng bây giờ nhưng với lòng yêu nước và tinh thần nhiệt tình cách mạng, họ vẫn làm nên chiến công vĩ đại. Vậy thì chẳng có lý do gì thế hệ trẻ ngày nay không làm được những điều lớn lao cho đất nước.
PV: Xin cảm ơn Phó giáo sư về cuộc trò chuyện và chúc ông thật nhiều sức khỏe.
Thực hiện: Ánh Nguyệt
Đồ họa: Thanh Nga
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Khi cuộc chiến Nga - Ukraine chuẩn bị bước sang năm thứ 4, nhóm của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã đưa ra ba kịch bản để giải quyết cuộc xung đột khi ông chuẩn bị trở lại Nhà Trắng.
TikTok có thể xem là một trong những ứng dụng "xấu số" nhất thế giới. Dù có lượng người dùng đông đảo, ứng dụng này cũng đang bị cấm tại rất nhiều quốc gia trên thế giới với nhiều lý do khác nhau.
Sáng 17/12, một thiết bị nổ được cài trong một chiếc xe scooter điện đã phát nổ gần lối vào của một tòa dân cư trên Đại lộ Ryazansky ở Moscow, vào đúng thời điểm người đứng đầu Lực lượng Phòng chống Phóng xạ, Hóa học và Sinh học của quân đội Nga Igor Kirillov cùng trợ lý của ông đi ngang qua, khiến hai người thiệt mạng.
Theo các nguồn tin Ukraine, tính đến tháng 11 năm nay, ít nhất 18 tướng, một đô đốc Nga đã thiệt mạng. Tuy nhiên, phía Nga mới xác nhận 8 trường hợp, và thêm trường hợp mới nhất là Trung tướng Igor Kirillov.
Ở tuổi 73, ông Francois Bayrou trở thành thủ tướng thứ 4 của nước Pháp chỉ trong vòng một năm. Ông sẽ đối mặt với nhiệm vụ đầy thách thức là đưa đất nước thoát khỏi cuộc khủng hoảng chính trị đã kéo dài nhiều tháng qua và vực dậy nền kinh tế.
Người đứng đầu lực lượng phòng thủ hạt nhân của Nga Igor Kirillov và trợ lý của ông đã thiệt mạng trong một vụ nổ ở phía đông nam Moscow vào sáng thứ Ba. Người phát ngôn của Ủy ban điều tra Nga Svetlana Petrenko cho biết: Vụ nổ là do một thiết bị nổ được giấu bên trong một chiếc xe máy điện.
Hãng thông tấn TASS dẫn thông báo của Ủy ban Điều tra Nga xác nhận Trung tướng Igor Kirillov, Tư lệnh Lực lượng Phòng vệ Bức xạ, Hóa học và Sinh học của Nga, cùng trợ lý của ông đã thiệt mạng trong một vụ nổ xảy ra sáng 17/12 ở Đông Nam thủ đô Moscow.
Việc tự động hóa sản xuất bằng AI và robot có thể đóng góp tới 1,4 nghìn tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu vào năm 2025.
Ngày 3/12, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã ban hành lệnh thiết quân luật sau 45 năm. Sắc lệnh thiết quân luật của ông chỉ kéo dài trong vài giờ, nhưng ông đang phải trả giá đắt vì tính toán sai lầm này. Uy tín của ông Yoon đã giảm mạnh, trong đó nổi lên sự phân cực chính trị sâu sắc, các vụ bê bối liên quan đến vợ ông và xung đột gần như liên tục giữa Chính phủ của ông và Quốc hội do phe đối lập áp đảo.
Với gần 150 đêm diễn tại 51 thành phố trên khắp thế giới,"The Eras Tour" không chỉ là chuyến lưu diễn lớn nhất trong sự nghiệp của Taylor Swift mà còn được xem là một hiện tượng văn hóa toàn cầu. Đây là chuyến lưu diễn âm nhạc có doanh thu cao nhất mọi thời đại, cho thấy sức ảnh hưởng đặc biệt của nữ ca sỹ trong ngành công nghiệp âm nhạc, văn hóa và kinh tế.
Các cuộc thảo luận về khí hậu thường xoay quanh việc giảm carbon dioxide (CO₂) - loại khí nhà kính nguy hiểm nhất. Tuy nhiên, methane (CH₄) - một loại khí thải khác chỉ đứng sau CO₂ về tác động đến hiện tượng nóng lên toàn cầu, cũng cần được chú ý nếu muốn làm chậm tình trạng biến đổi khí hậu.
Sự bất ổn chính trị tại Pháp và Đức, hai nền kinh tế hàng đầu Liên minh châu Âu, đang làm suy yếu vai trò trụ cột của hai quốc gia này trong nỗ lực giải quyết tình trạng thâm hụt ngân sách đang gia tăng và sức cạnh tranh đang suy yếu của châu lục này, làm dấy lên mối lo ngại về tương lai bất ổn của Liên minh châu Âu.
Trong những ngày qua, một dịch bệnh bí ẩn đã bùng phát tại khu vực Panzi, tỉnh Kwango, Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC), làm nhiều người lo lắng. Tổng giám đốc WHO ông Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết có 416 trường hợp mắc căn bệnh bí ẩn được báo cáo và ít nhất 143 người ca tử vong do căn bệnh này tại các bệnh viện.
Chỉ còn hơn hai tuần trước khi kết thúc nhiệm kỳ của mình, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã giảm án cho khoảng 1.500 người và ân xá cho 39 người Mỹ bị kết án về các tội phi bạo lực. Đây là hành động khoan hồng lớn nhất trong lịch sử hiện đại của Mỹ.
Những ngày gần đây, các lực lượng Ukraine đóng tại miền Đông nước này đang phải chịu áp lực rất lớn, có thể nói là “căng thẳng lên đến đỉnh điểm” khi Nga liên tiếp giành thêm nhiều thành quả quân sự. Theo giới quan sát, chỉ trong vài tháng qua, lực lượng Nga đã kiểm soát lãnh thổ của Ukraine với tốc độ nhanh nhất kể từ tháng 3/2022.
Bất ổn chính trị ở Hàn Quốc ngày càng sâu sắc. Người dân Hàn Quốc tự hỏi ai sẽ là người điều hành chính phủ và cả quân đội vào thời điểm Hàn Quốc phải đối mặt với nhiều thách thức về chính sách đối ngoại. Những thách thức đó bao gồm căng thẳng ngày càng tăng với Triều Tiên và hoạt động ngoại giao tế nhị cần thiết với đồng minh Mỹ khi lễ nhậm chức của ông Donald Trump đang đến gần.
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đang đối mặt với cáo buộc nổi loạn liên quan đến lệnh thiết quân luật do ông ban hành ngày 3/12. Ông Yoon có thể đi vào lịch sử với tư cách là Tổng thống Hàn Quốc đương nhiệm đầu tiên bị bắt và giam giữ khi đang tại nhiệm.
Lực lượng Nga đã tiến qua khu định cư Stariye Terny về phía làng Dachnoye, đường Kurakhovo-Zaporozhye và đường dẫn ra khỏi thành phố Kurakhovo về phía Tây.
Chỉ một ngày sau khi chính quyền Bashar Al Assad bị lật đổ, Thủ tướng Mohammed al-Jalali đã đồng ý trao quyền lực cho "chính phủ cứu nguy" do lực lượng đối lập lãnh đạo. Một số nhà phân tích cho rằng việc chấm dứt nội chiến sẽ mở ra một chương mới tốt đẹp hơn cho người dân Syria, tuy nhiên, trước mắt chính quyền mới của Syria sẽ phải đối mặt với không ít khó khăn và thách thức.
Ô nhiễm nhựa là một trong những vấn đề môi trường nhức nhối nhất thế giới hiện nay, đòi hỏi sự hợp tác và cam kết mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế. Bất chấp lời kêu gọi của các nhà khoa học và hoạt động môi trường, tình trạng này vẫn chưa được cải thiện, thậm chí ngày càng nghiêm trọng hơn.
Sự sụp đổ của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad đang đẩy Syria đến một bước ngoặt lớn, đồng thời xoay chuyển bức tranh địa chính trị ở khu vực Trung Đông. Tương lai và ước mơ hòa bình của người dân Syria vẫn là bài toán khó tìm lời giải đáp.
Tổng thống Joe Biden đã ân xá vô điều kiện cho con trai mình là Hunter Biden, khi chỉ còn vài tuần nữa là ông rời Nhà Trắng, bất chấp lời hứa trước đó là không làm việc này. Với tư cách là một người cha, quyết định của ông có thể được thông cảm, nhưng với cương vị tổng thống, quyết định này gây ra tác động lớn ở vào thời điểm nhạy cảm.
Trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, với cam kết sẽ “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”, ông Donald Trump đã phát động một cuộc chiến thương mại căng thẳng với Trung Quốc. Lần này, dưới chính quyền Trump 2.0, các nhà quan sát chính sách đối ngoại của Trung Quốc cũng không ảo tưởng về quỹ đạo đi xuống tiềm tàng của mối quan hệ Mỹ - Trung.
Xung đột Nga - Ukraine đến nay đã kéo dài gần 3 năm và vẫn chưa có dấu hiệu sẽ sớm kết thúc. Dường như khó có khả năng Nga và Ukraine sẽ tìm kiếm một vài hình thức ngừng bắn hoặc giải pháp hòa bình trong nửa đầu năm 2025.
Israel đang thảo luận về một đề nghị mới nhằm chấm dứt xung đột ở Dải Gaza, cho rằng đây là một cơ hội tuyệt vời để đạt được một thỏa thuận phù hợp với Tel Aviv, sau khi chính phủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu bác bỏ nhiều đề xuất trong hơn một năm qua và tiếp tục gây hấn chống lại người Palestine.
6 tháng sau khi chính phủ tiền nhiệm bị giải tán, chính phủ non trẻ mới được thành lập được 3 tháng của Thủ tướng Michel Barnier tiếp tục nối gót, sụp đổ sau khi không thể vượt qua cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm ngày 4/12 do liên minh cánh tả đề xuất.
Phân tích của hãng tin Reuters về các tuyên bố và cuộc phỏng vấn được thực hiện với một số nhân vật thân cận với Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump cho thấy, các cố vấn của ông Trump, cả công khai và riêng tư, đã đưa ra các đề xuất về việc chấm dứt xung đột Nga – Ukraine bằng cách đổi đất lấy hòa bình. Theo đó, Kiev sẽ phải nhượng lại những vùng lãnh thổ rộng lớn cho Nga trong tương lai gần.
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã khiến cả nước bàng hoàng vào tối ngày 3/12, khi bất ngờ tuyên bố thiết quân luật lần đầu tiên sau gần 50 năm.
Những ngày gần đây, cuộc xung đột tại Syria đã bất ngờ trở thành tâm điểm chú ý sau khi lực lượng phiến quân đối lập phát động một cuộc tấn công chớp nhoáng và giành quyền kiểm soát thành phố chiến lược Aleppo - thủ phủ kinh tế của quốc gia Trung Đông này, đồng thời mở rộng tấn công nhiều thành phố lớn ở phía Tây.
Cuối năm là mùa lễ hội, đồng thời cũng là mùa mua sắm lớn trong năm ở nhiều nơi như Mỹ và châu Âu. Mặc dù mùa nghỉ lễ năm nay có thể sẽ lập kỷ lục mới, nhưng có một xu hướng rõ rệt là người tiêu dùng sẽ không vung tiền mà tập trung vào các sản phẩm thiết yếu và tìm kiếm các chương trình khuyến mãi tốt trước khi đưa ra quyết định.
Trước khi rời khỏi Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Joe Biden đang tìm cách cải thiện di sản của mình bằng cách đạt được lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza, thả những con tin vẫn còn bị Hamas giam giữ, đồng thời mở đường cho một giải pháp ở khu vực rộng lớn hơn khi bàn giao công việc cho Tổng thống đắc cử Donald Trump.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky lần đầu tiên cho biết có thể nhượng đất tạm thời cho Liên bang Nga để đổi lấy sự bảo vệ của “ô bảo vệ NATO” và sau đó Ukraine có thể giành lại phần lãnh thổ còn lại thông qua ngoại giao.
Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố sẽ thành lập một cơ quan mới là Bộ Hiệu quả Chính phủ, đồng thời lựa chọn tỷ phú công nghệ Elon Musk và doanh nhân, cựu ứng cử viên tổng thống Đảng Cộng hòa, Vivek Ramaswamy làm người đứng đầu cơ quan này. Điều này thể hiện tham vọng của ông Trump về việc cải cách bộ máy chính phủ mà ông cho là quan liêu.
Ông Trump dường như đã "bắn phát súng” đầu tiên về thuế quan, báo hiệu một chính sách thương mại cứng rắn dưới nhiệm kỳ sắp tới của ông.
Australia sắp trở thành quốc gia đầu tiên cấm trẻ em dưới 16 tuổi sử dụng mạng xã hội, sau khi cả Hạ viện và Thượng viện thông qua dự luật về vấn đề này.
Ngày 28 /11, Quân đội Israel cho biết lực lượng không quân của họ đã tấn công một cơ sở được Hezbollah sử dụng để lưu trữ tên lửa tầm trung ở miền nam Liban sau khi cả hai bên cáo buộc nhau vi phạm lệnh ngừng bắn nhằm chấm dứt hơn một năm giao tranh.
Theo Reuters, ngày 28/11, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chúc mừng ông Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Mỹ, ca ngợi ông Trump dũng cảm khi bị một tay súng cố gắng ám sát và cho biết Moscow sẵn sàng đối thoại với tổng thống đắc cử Donald Trump của đảng Cộng hòa.
Tại Busan, Hàn Quốc, vòng đàm phán thứ 5 và cũng là vòng cuối cùng của Ủy ban đàm phán Liên chính phủ về ô nhiễm nhựa đang diễn ra. Đây là nỗ lực nhằm đạt được một thỏa thuận toàn cầu về chống ô nhiễm nhựa, sau bốn vòng đàm phán trước đó chưa mang lại kết quả tích cực.
Israel và Liban đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn cho Israel và phong trào Hezbollah, sau hơn một năm kể từ khi nổ ra các cuộc giao tranh ở biên giới phía Nam Liban. Thỏa thuận này mở đường cho việc chấm dứt cuộc xung đột giữa Israel và Hezbollah đã khiến hàng nghìn người thiệt mạng, đồng thời hướng tới chấm dứt vĩnh viễn các hành động thù địch trong khu vực.
Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt giữ đối với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant và thủ lĩnh Hamas Mohammed Deif. Lệnh bắt giữ do ICC ban hành gây chấn động trong bối cảnh pháp lý thế giới, bởi đây là lần đầu tiên một đồng minh phương Tây bị một cơ quan tư pháp toàn cầu buộc tội phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người.
Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 29 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu (COP29) đã bế mạc sau hai tuần đàm phán căng thẳng. Mặc dù đạt được thành quả nhất định, nhưng cách phân bổ tài chính cho công cuộc chống biến đổi khí hậu là nguồn cơn gây căng thẳng giữa các nước giàu và nghèo tại hội nghị.
Với chiến lược kiên trì và linh hoạt, Trung Quốc đang từng bước xây dựng ảnh hưởng sâu rộng tại Mỹ Latinh, khiến Mỹ phải đối mặt với thách thức lớn về địa chính trị ngay tại khu vực vốn được xem là liên minh truyền thống của Washington.
Giảm khí thải từ phương tiện giao thông đã trở thành một nhiệm vụ cấp bách trên toàn cầu, trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng.
Khả năng một thỏa thuận thương mại giữa Liên minh châu Âu và Khối thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur) có thể sớm được ký kết đã gây ra sự hỗn loạn chính trị ở Pháp và trên khắp châu Âu. Nếu được hoàn tất, đây sẽ là thỏa thuận thương mại tự do quan trọng nhất từng được EU ký kết, tuy nhiên, nó cũng châm ngòi cho nhiều cuộc biểu tình tại Pháp.
Thủ tướng Hungary ông Viktor Orban ngày 22/11 cho biết ông sẽ mời Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đến thăm đất nước mình và sẽ đảm bảo rằng lệnh bắt giữ của Tòa án Hình sự Quốc tế đối với Thủ tướng Israel sẽ "không được thực hiện".
Việc kiểm soát biên giới và xử lý người nhập cư bất hợp pháp đã trở thành trọng tâm trong suốt chiến dịch tranh cử vào Nhà Trắng của Tổng thống đắc cử Donald Trump. Ngay sau khi chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống, ông đã bắt tay vào thực hiện kế hoạch. Bước đầu tiên là ông đề cử những nhân vật có quan điểm cứng rắn về nhập cư vào các vị trí chủ chốt trong nội các mới của mình.
0