Hồ sơ chiến tranh Ukraine - Phần 1
Không phải đợi tới khi đạn pháo xe tăng nổ trên đất Ukraine trong một chiến dịch quân sự đặc biệt của người Nga vào tháng 2/2022, cuộc chiến này đã được báo hiệu từ rất sớm với những chỉ dấu ngoại giao và xung đột địa chính trị giữa nhiều quốc gia - những động thái chiến tranh “không tiếng súng”.
Không phải đợi tới khi đạn pháo xe tăng nổ trên đất Ukraine trong một chiến dịch quân sự đặc biệt của người Nga vào tháng 2/2022, cuộc chiến này đã được báo hiệu từ rất sớm với những chỉ dấu ngoại giao và xung đột địa chính trị giữa nhiều quốc gia - những động thái chiến tranh “không tiếng súng”.
Cuộc chiến tranh giữa Nga và Ukraine sẽ đi tới đâu? Chúng ta chỉ có thể trả lời được câu hỏi đó nếu hình dung được con đường mà chiến sự đã diễn ra. Cuộc chiến này sẽ được kết thúc như thế nào? Có lẽ việc này sẽ phụ thuộc vào sự định đoạt của người Nga là chính. Vì thế, khi chúng ta đánh giá sự việc theo cách tiếp cận của người Nga và nhìn vào lịch sử của họ, chúng ta có thể dự đoán được người Nga sẽ kết thúc cuộc chiến tranh này ra sao.
Ngày 7/12/2022, báo Die Zeit của Đức đăng một bài phỏng vấn dài với cựu thủ tướng Đức Angela Merkel về thỏa thuận Minsk năm 2014 và các giải pháp ngoại giao cho khủng hoảng Ukraine. Vài ngày sau cuộc phỏng vấn này, cựu tổng thống Pháp, Francois Hollande, người cùng với Merkel là đồng bảo trợ cho Ukraine trong cuộc đàm phán với Nga, cũng thừa nhận một điều tương tự trong cuộc phỏng vấn với tờ báo Kyiv Independent. Khi được hỏi “Ông có nghĩ rằng các thỏa thuận Minsk nhằm để làm chậm bước tiến của Nga ở Ukraine?”, Hollande đã trả lời “Đúng thế, Angela Merkel đã đúng ở điểm này”.
Phản ứng từ phía Nga là dễ hiểu. Giới truyền thông của Nga lập tức trích dẫn các ý kiến này để khẳng định cho quan điểm có từ lâu của họ rằng từ năm 2014 tới tháng 2/2022, mọi hành động của phương Tây đối với đàm phán cũng như ký kết chỉ nhằm mục đích mua thời gian cho Ukraine (với lực lượng quân đội lúc đó đang trên đường sụp đổ hoàn toàn sau cuộc bao vây lớn của quân Nga tại Debaltsevo) và chuẩn bị cho một cuộc chiến trong tương lai với Nga. Chưa bao giờ báo chí Nga có bằng chứng rõ ràng, trực tiếp như vậy từ hai nguyên thủ của hai quốc gia phương Tây bảo trợ cho Ukraine trong 2 thỏa thuận Minsk. Phản ứng từ phía tổng thống Nga Putin thì bình thản hơn nhiều. Ông chỉ bình luận rằng mình thất vọng vì thái độ của phương Tây trong việc ký kết và thực hiện hai thỏa thuận Minsk.
Vậy vấn đề đặt ra là:
- Người Nga có biết về việc đàm phán và ký thỏa thuận Minsk của phương Tây chỉ là mua thời gian cho Ukraine để nước này tăng cường năng lực quân sự cho một cuộc chiến tranh với Nga trong tương lai?
- Nước Nga có chuẩn bị cho cuộc chiến Ukraine không? Và nếu có thì là bắt đầu từ lúc nào?
- Tại sao Merkel và Hollande lại nói điều này vào tháng 12/2022, sau 8 năm liền giữ kín chuyện đó?
- Người Nga sẽ đi tới đâu trong cuộc chiến này và những gì sẽ diễn ra trong thời gian tới?
Đối với câu hỏi thứ nhất, có lẽ rằng rằng người Nga biết rất rõ ý định của phương Tây, ngay cả khi đang đàm phán, lẫn sau khi các thỏa thuận Minsk được ký. Vào thời điểm đó, tình báo Nga đã thâm nhập mọi tầng lớp kiến trúc xã hội và chính quyền của Ukraine. Số lượng người trong các lực lượng công lực và vũ trang của Ukraine có cảm tình với Nga cũng rất nhiều. Do đó, việc phương Tây ráo riết tái vũ trang cho quân đội Ukraine cũng như các hoạt động ngầm để phá hoại việc thực hiện thỏa thuận Minsk 1 và 2 không thể qua mắt được người Nga.
Mặc dù phương Tây đã cố gắng thanh lọc sự ảnh hưởng của Nga đối với bộ máy chính quyền của Ukraine nhưng sự thâm nhập của Nga sâu tới mức tới khi chiến tranh nổ ra thì có tới 2/6 thành viên đoàn đàm phán của Ukraine với Nga đã bị loại bỏ vì tội phản quốc. Ở vùng Zaporozhy có gần 50 nhân viên của lực lượng an ninh Ukraine (SBU) đã ở lại vùng bị Nga chiếm và hợp tác với họ. Điều này đã dẫn tới một loạt cuộc thanh trừng sau đó đối với lãnh đạo SBU miền đông Ukraine. Hoặc việc bắt giữ các quan chức cao cấp nhất của tập đoàn Motor Sich, công ty sản xuất các động cơ cho máy bay chiến đấu, trực thăng cho quân đội Ukraine vì tội phản quốc do đã cung cấp các động cơ này cho Nga trong suốt 8 năm qua.
Ngoài nguồn tin từ các điệp viên thâm nhập vào hệ thống của Ukraine thì người Nga cũng hoàn toàn có thể xác định được ý định của phương Tây và Kiev dựa trên việc phân tích các thông tin công khai. Quá trình tái trang bị cho quân đội và chuẩn bị cho chiến tranh là một việc không thể chỉ thực hiện gói gọn trong phạm vi lĩnh vực quân sự mà nó liên quan tới mọi khía cạnh của xã hội – từ giáo dục thế hệ trẻ, bài trừ văn hóa Nga, thay đổi luật pháp và chính sách đối với miền đông – và rõ ràng nhất là khu vực Donbass trong 8 năm không bao giờ ngừng tiếng pháo của Ukraine bắn vào các vùng ly khai.
Một lý do khác là sự hiểu biết và kinh nghiệm lịch sử. Các nhà lãnh đạo của Nga từng nghiên cứu rất kỹ chiến lược, kỹ thuật của phương Tây nhằm chống Liên bang Xô Viết trước đây cũng như Nga hiện nay. Đó là một chiến lược tổng thể bao quát mọi lĩnh vực.
Đối với kinh tế, hàng loạt chính sách tinh vi từ ngăn cản Nga gia nhập các định chế thương mại, tài chính quốc tế tới việc sử dụng các hiệp định thương mại làm con bài để mặc cả tới các hạn chế đối với chuyển giao công nghệ và vốn cho Nga (ngay cả trước khi cuộc chiến Ukraine xảy ra). Một ví dụ điển hình nhất là việc EU yêu cầu Ukraine chỉ được lựa chọn hoặc là ký hiệp định thương mại với họ hoặc là ký với Nga, và đây là khởi đầu của cuộc bạo loạn Maidan năm 2014 cũng như cuộc chiến hôm nay.
Đối với lĩnh vực chính trị - xã hội thì đó là việc thâm nhập của các tổ chức NGO phương Tây vào xã hội Nga để truyền bá các giá trị phương Tây nhằm thay đổi các “giá trị truyền thống” và hỗ trợ cho các lực lượng chính trị thân phương Tây. Các ví dụ điển hình là việc khuyến khích thay đổi nhận thức về đồng tính luyến ái (LBGT) trong xã hội Nga, chỉ trích, cô lập chính quyền Nga và Nhà thờ Chính thống giáo vì những nỗ lực của họ để bảo vệ các “giá trị truyền thống” của Nga. Ngoài ra còn là các nỗ lực của phương Tây nhằm thay đổi cách nhìn của người Nga đối với các vấn đề lịch sử thời Liên bang Xô Viết.
Đối với lĩnh vực ngoại giao thì đó là việc lôi kéo các quốc gia Đông Âu và các nước cộng hòa thuộc Liên bang Xô Viết cũ rời khỏi các quan hệ hợp tác với Nga, trở thành thành viên của NATO hoặc chấp nhận cho Mỹ đặt căn cứ quân sự.
Đối với lĩnh vực quân sự thì đó là việc hỗ trợ từ gián tiếp tới trực tiếp, từ tiền bạc tới vũ khí cho các lực lượng, các quốc gia có khả năng tiềm ẩn xung đột vũ trang với Nga. Các hỗ trợ của phương Tây đối với lực lượng Hồi giáo Afghanistan để chống Liên Xô từ năm 1979 tới 1989, các lực lượng nổi dậy ở Chechnya trong 2 cuộc chiến 1994 và 2000 và các hỗ trợ cho Gruzia dẫn tới cuộc chiến 5 ngày năm 2008 với Nga. Và gần đây nhất là các gói hỗ trợ quân sự của Mỹ và phương Tây cho Ukraine.
***
Vậy câu hỏi đặt ra là nếu như đã biết rõ ý định của phương Tây như vậy thì người Nga đã chuẩn bị cho chiến tranh từ lúc nào? Kính mời quý vị theo dõi tiếp phần 2 loạt bài “Hồ sơ chiến tranh Ukraine” của tác giả Thái Bảo Anh.
Bài viết: Thái Bảo Anh
Đồ họa: Thanh Nga
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Theo WHO, lô vaccine đậu mùa khỉ đầu tiên được gửi tới Cộng hòa Dân chủ Congo là một nỗ lực kiểm soát sự bùng phát dịch bệnh.
Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock ngày 4/9 đã bắt đầu chuyến công du Trung Đông trong bối cảnh căng thẳng khu vực tiếp tục gia tăng do cuộc chiến giữa Israel và Hamas ở Gaza.
Diễn đàn Kinh tế phương Đông lần thứ 9 là sự kiện tạo nền tảng quan trọng để Nga thúc đẩy chính sách hướng Đông được Nga đề ra từ hơn một thập kỷ trước, trên cơ sở xác định thế kỷ XXI là “thế kỷ của châu Á”.
Các cuộc biểu tình quy mô lớn nhất kể từ đầu cuộc xung đột đã bùng phát tại nhiều thành phố ở Israel, nhằm gây sức ép yêu cầu Thủ tướng Benjamin Netanyahu hành động để đạt được thỏa thuận ngừng bắn, giải cứu các con tin còn lại.
Hãng thông tấn Nga TASS trích dẫn nguồn Bộ Quốc phòng Nga đưa tin: Lực lượng vũ trang Ukraine đã mất tới 400 người và 12 xe bọc thép trong ngày qua tại Khu vực Kursk. Tổng số quân Ukraine thiệt mạng kể từ khi giao tranh bắt đầu ở khu vực này là hơn 9.300. Không quân Nga đã tấn công lực lượng dự bị của Ukraine tại 15 địa phương ở Khu vực Sumy trong ngày.
Các công ty công nghệ lớn đều không tiếc tiền chi mạnh tay cho hệ thống AI của riêng mình, bên cạnh việc đầu tư chiến lược vào các dự án tiềm năng khác.
Cựu Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống Kamala Harris có nhiều quan điểm và chính sách khác nhau về những vấn đề nổi cộm mà cử tri Mỹ quan tâm.
Chiến dịch quân sự tàn khốc của Israel vào Gaza đã cướp đi sinh mạng hơn 40.000 người, gây sự phẫn nộ của quốc tế. Đến nay, ngọn lửa bạo lực đã lan sang Bờ Tây.
Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris ngày 29/8 đã đưa ra lời giải thích lý do tại sao bà thay đổi một số lập trường của mình về vấn đề khai thác khí đá phiến và nhập cư. Trong cuộc phỏng vấn với đài CNN, bà Harris nói rằng các giá trị của bà không thay đổi, nhưng thời gian làm Phó Tổng thống đã mang đến góc nhìn mới về một số vấn đề cấp bách nhất của đất nước.
Trả lời phỏng vấn của Đài CNN, Phó Tổng thống Kamala Harris cho biết việc giúp giải quyết những khó khăn về kinh tế và củng cố tầng lớp trung lưu sẽ là ưu tiên hàng đầu của bà trong ngày đầu tiên đắc cử Tổng thống.
Tỉ phú Pavel Durov, người đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành (CEO) ứng dụng nhắn tin Telegram đã bị bắt giữ tại Pháp để phục vụ một cuộc điều tra sơ bộ của cảnh sát, tập trung vào việc Telegram thiếu các biện pháp kiểm duyệt khiến nền tảng này có thể được sử dụng cho các hoạt động bất hợp pháp.
Pavel Valerievich Durov, một công dân đa quốc tịch, người vừa bị cảnh sát Pháp bắt giam với cáo buộc vi phạm pháp luật nước này hiện đang sở hữu khối tài sản hơn 15,5 tỷ đô la Mỹ và có tới hơn 100 người con ruột tại 12 quốc gia.
Thế giới đang đối mặt với đợt bùng phát của bệnh đậu mùa khỉ ở mức độ khẩn cấp về sức khỏe toàn cầu lần thứ hai trong vòng hai năm. Tại Cộng hòa Dân chủ Congo đã có 27.000 ca mắc và hơn 1.100 ca tử vong, chủ yếu là trẻ em, kể từ khi đợt bùng phát hiện tại khởi phát vào tháng 1/2023.
Khu vực Trung Đông hiện đang ở giai đoạn nguy hiểm nhất trong nhiều năm qua. Ngày 25/8 đã chứng kiến cuộc giao tranh lớn nhất trong 11 tháng qua giữa Israel và lực lượng vũ trang Hezbollah có trụ sở tại Liban, khi Hezbollah phóng hơn 300 quả tên lửa vào 11 mục tiêu quân sự ở Israel.
Trung Quốc giờ đây là một trong những siêu cường trong lĩnh vực khoa học - công nghệ và là một trong những quốc gia tiên phong về đổi mới sáng tạo.
Mặc dù du lịch là nguồn thu rất cần thiết cho chính phủ và doanh nghiệp, nhưng đối với người dân địa phương, những tác động tiêu cực của du lịch đang bắt đầu lớn hơn lợi ích.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vừa tiết lộ tham vọng chiến lược của Kiev tại Kursk, đó là thiết lập vùng đệm an ninh trên lãnh thổ Nga.
Các cuộc điều tra cho thấy số người ủng hộ bà Harris đang vượt trội so với ứng viên Đảng Cộng Hòa Donald Trump.
Hy Lạp đang đối mặt với một số thách thức từ cuộc khủng hoảng nước, cháy rừng cho đến dịch bệnh, đòi hỏi Athen phải nhanh chóng tìm giải pháp ứng phó.
Ngành du lịch Trung Quốc đang chứng kiến sự bùng nổ mạnh mẽ, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển kinh tế - xã hội.
Thông qua chiến lược "Made in China 2025", Trung Quốc kỳ vọng trở thành một cường quốc chế tạo hàng đầu của thế giới.
Trung Quốc đang thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển đổi xanh toàn diện trên mọi lĩnh vực, hướng tới một nền kinh tế phát triển chất lượng cao và bền vững.
Trong thời đại bùng nổ dân số như ngày nay, tình trạng thiếu lương thực đã trở thành vấn đề nan giải của hầu hết các tổ chức, quốc gia trên toàn thế giới. Việc tìm nguồn thực phẩm bổ sung và thay thế là vấn đề cấp bách. Cơ quan Thực phẩm Singapore vừa phê duyệt 16 loài côn trùng có thể dùng làm thực phẩm cho con người.
Cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vừa trải qua một tuần rất nóng với những diễn biến mới. Trong đó có việc bà Harris, Phó Tổng thống Mỹ, ứng cử viên của Đảng Dân chủ đã quyết định chọn ông Tim Walz làm liên danh tranh cử.
Indonesia những năm gần đây đang nhanh chóng nổi lên như một nền kinh tế phát triển mạnh mẽ và triển vọng. Vị trí chiến lược, tài nguyên thiên nhiên phong phú cùng lực lượng lao động trẻ và chất lượng cao được xem là chìa khóa cho sự vươn mình của nước này.
Biến đổi khí hậu đang khiến các đợt nắng nóng xảy ra thường xuyên, dữ dội và kéo dài hơn trên toàn cầu. Theo Liên hợp quốc, tác động của nắng nóng thường ít được nhìn thấy hơn bão hoặc lũ lụt, nhưng lại gây chết người nhiều hơn.
Các nhà lãnh đạo Iran cùng các nhóm được Iran hậu thuẫn, hay còn gọi là “trục kháng chiến” tuyên bố sẽ trả đũa Israel một cách mạnh mẽ, đẩy Trung Đông trên bờ vực chiến tranh toàn diện. Hiện Iran sẽ tấn công khi nào và với kịch bản như thế nào đang trở thành vấn đề được dư luận quốc tế quan tâm.
Tốc độ tiến công gần đây của Nga trái ngược hoàn toàn với những thành quả chậm nhưng ổn định mà Moscow đạt được từ đầu năm đến nay ở mặt trận Donetsk. Điều này đang đặt Ukraine vào tình thế đáng lo ngại.
Bảo tồn và phát huy giá trị toàn cầu của di sản là một trong những nhiệm vụ quan trọng hiện nay đối với các quốc gia và cộng đồng quốc tế để phát triển bền vững.
Hiện nay, Israel đang bị quy trách nhiệm thực hiện cả hai vụ ám sát. Những diễn biến mới đang làm dấy lên lo ngại về nguy cơ xảy ra một cuộc chiến tranh toàn diện ở khu vực vốn đã bất ổn, khi căng thẳng giữa Israel với Hamas, Hezbollah và Iran bị đẩy lên một nấc thang mới, đồng thời đặt câu hỏi rằng liệu Israel có phải một nhà nước hiếu chiến?
Kết quả khảo sát mới đây cho thấy, những lợi thế mà cựu Tổng thống Donald Trump của đảng Cộng hòa có được trước Tổng thống Biden hầu như đã thay đổi trong cuộc đua mới với bà Harris, sau khi bà Harris nhận được một loạt sự ủng hộ của các đảng viên đảng Dân chủ và nhận được số tiền ủng hộ cao kỷ lục.
Ukraine đang đối mặt với thách thức kép khi phải đối mặt đồng thời với tình thế bất lợi ở tiền tuyến và sự bất ổn về mức độ hỗ trợ trong tương lai của các đồng minh thân cận nhất.
Sau khi trải qua tháng 6 nóng kỷ lục từ trước đến nay, nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là châu Âu, lại tiếp tục trải qua những ngày tháng 7 nóng nhất từng được ghi nhận.
Ấn Độ đang trên đà trở thành một cường quốc kinh tế của thế kỷ XXI, có thể vượt qua Nhật Bản và Đức để trở thành nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới vào năm 2027.
Nhờ sự phát triển vượt bậc của khoa học và giấc mơ chinh phục không gian, con người đã có thể bước đi trên Mặt Trăng và giờ đây những mẫu vật ở phần xa nhất của hành tinh này cũng đã được tàu vũ trụ mang trở về Trái Đất để nghiên cứu.
Olympic Paris 2024 đánh dấu sự trở lại của Thế vận hội mùa hè tại nước Pháp sau 100 năm tính từ lần đăng cai tổ chức trước đó.
Thông báo rút lui của ông Joe Biden là bước ngoặt mới nhất trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2024, diễn ra chỉ vài ngày sau vụ ám sát hụt ông Donald Trump trong cuộc vận động tranh cử ở Pennsylvania. Đây được xem là một diễn biến cực kỳ bất ngờ vào những tháng gần kề cuộc bầu cử tổng thống, không giống với bất kỳ cuộc đua nào trong lịch sử nước Mỹ.
Nhìn chung, giới trẻ ngày nay đang gặp nhiều thách thức phức tạp hơn. Áp lực học tập, công việc, căng thẳng từ các mối quan hệ và gia đình khiến giới trẻ thường xuyên phải đối mặt với trạng thái mệt mỏi, lo âu, thậm chí là trầm cảm.
Hội nghị toàn thể lần thứ 3 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc khóa XX diễn ra trong các ngày từ 15 – 18/7 đã thông qua quyết định của Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc về việc tiếp tục đi sâu cải cách toàn diện và thúc đẩy hiện đại hóa kiểu Trung Quốc.
Hungary mở màn cương vị Chủ tịch luân phiên EU với một nhiệm vụ gai góc, đó là sứ mệnh hòa bình cho Ukraine. Tuy nhiên, Ủy ban châu Âu (EC) cáo buộc Hungary có hành vi lạm quyền, đi ngược lại các chủ trương của EU, đồng thời phát động việc tẩy chay một phần hoạt động trong nhiệm kỳ Chủ tịch luân phiên của nước này.
Việc đồng yên suy yếu khiến lạm phát tại Nhật Bản tăng cao và người tiêu dùng hạn chế chi tiêu. Tất cả đã tác động lớn tới kinh tế Nhật Bản.
Sau khi Đại hội toàn quốc của Đảng Cộng hòa khai mạc vào chiều ngày 15/7 (theo giờ Mỹ), đại diện các tiểu bang đã thống nhất để ông Donald Trump đại diện đảng trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm nay.
Cuộc khủng hoảng nhà ở đang tác động sâu sắc đến đời sống của người dân châu Âu, đặc biệt ở khu vực thành thị. Cùng với đó, khủng hoảng chi phí sinh hoạt cũng góp phần khiến ước mơ sở hữu nhà ở của một bộ phận người dân ngày càng trở nên xa vời.
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bị bắn khi đang vận động tranh cử ở bang Pennsylvania hôm 13/7 theo giờ địa phương, tức sáng ngày 14/7 theo giờ Việt Nam khiến nước Mỹ và thế giới rúng động. Vụ việc cho thấy những rủi ro bạo lực chính trị mà các chính khách Mỹ phải đối mặt trong bối cảnh cuộc đua tranh cử Tổng thống đang diễn ra gay cấn.
Nhiệt độ tại nhiều quốc gia châu Âu vẫn tiếp tục chạm các mốc cao kỷ lục, nắng nóng và cháy rừng đang hoành hành nhiều nơi khiến du khách mệt nhoài.
Sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine, phương Tây đã nỗ lực tập hợp một liên minh nhằm cô lập Moscow. Tuy nhiên, có một thực tế rõ ràng là sau hơn hai năm xung đột, nhiều quốc gia vẫn duy trì quan hệ kinh tế hoặc ngoại giao với Nga.
0