Sân ga và miền ký ức trong thơ Nguyễn Bính

Sân ga, con tàu luôn gợi nhớ về miền ký ức, những kỷ niệm cho bao thế hệ người Hà Nội và những người từng sống ở đây - nơi luôn chất chứa trong mỗi người những cung bậc cảm xúc khác nhau, đan xen giữa niềm vui và nỗi buồn, giữa hội ngộ và chia ly…Lấy cảm hứng ở ga đầu Cầu, chợ Đồng Xuân khi chứng kiến cảnh người đi kẻ ở khoảnh khắc con tàu lăn bánh, thi sĩ Nguyễn Bính đã viết bài thơ “Những nỗi buồn trên sân ga” vào năm 1937 tại Hà Nội

Tác phẩm được bình chọn nằm trong 100 bài thơ Việt Nam hay nhất thế kỷ 20. Những câu thơ viết ra hơn 80 năm, đã đi theo bao lớp người, bao thế hệ học sinh, bao trang giấy và mang đến rung cảm cho biết bao người.

Nhà thơ Nguyễn Bính

Thi sĩ Nguyễn Bính (tên thật là Nguyễn Trọng Bính) là một nhà thơ lãng mạn nổi tiếng của Việt Nam. Ông là nhà thơ của làng quê Việt Nam với những bài thơ mang sắc thái dân dã, mộc mạc. Thơ Nguyễn Bính “chân quê”, giản dị, mộc mạc, nhẹ nhàng, trong sáng và hồn nhiên như ca dao trữ tình.

Thơ ông có sự ảnh hưởng từ người cậu ruột là chí sĩ Bùi Trình Khiêm - một nhà nho có tiếng, từng tham gia phong trào Đông Kinh Nghĩa Thục, là thầy dạy học chữ Nho của ông Trần Huy Liệu. Vì mồ côi cha mẹ từ nhỏ, Nguyễn Bính được cậu ruột đem về nuôi. Nhờ người cậu giỏi chữ nho mà ông có điều kiện tiếp xúc sớm với chữ nghĩa và nghệ thuật thơ phú. Năm 13 tuổi, Nguyễn Bính làm mọi người kinh ngạc về tài thơ của mình khi thi tả cảnh chọi gà trong ngày hội. Có lẽ từ đó, tiếng đồn về một chú bé con thần đồng thơ đã lan nhanh, người hâm mộ tài thơ của Nguyễn Bính lên cao đến tột đỉnh.

Mùa xuân năm Quý Dậu (1933), lúc 14 tuổi Nguyễn Bính chia tay với thôn Vân theo người anh là Nguyễn Mạnh Phác (Trúc Đường) để ra Hà Nội kiếm sống.

Ông đến Hà Nội, tới phố Hàng Bồ, gia nhập vào đội quân bán báo lẻ. Ngày ngày đi đến mọi góc phố, nhà ga, bán báo lẻ kiếm sống.

Khi đã dần quen thuộc với cuộc sống phố phường Hà Nội, ông bắt đầu lấy cảm hứng những đề tài ở thành thị, những con người nơi phố thị, góc phố, sân ga để chắt lọc, sáng tác nên những bài thơ để đời.

 

Bài thơ "Những bóng người trên sân ga" ra đời năm 1937, khi ấy ông 19 tuổi. Tác phẩm Nguyễn Bính viết có vần riêng, điệu riêng để đồng cảm với những cuộc chia ly từ đây.

Ông đã thể hiện sinh động cuộc sống êm đềm nhưng bình lặng, ở một ga xép – nơi ngày nào cũng như ngày nào, chứng kiến bắt đầu của những niềm vui, nỗi buồn, và cảnh chia ly trong lòng người đi xa và cả người ở lại.

Hình ảnh sân ga, con tàu trong bài thơ “Những nỗi buồn trên sân ga” của Nguyễn Bính đã diễn tả những cuộc chia ly, của những cuộc tiễn đưa người thân, người đưa tiễn nhau, bịn rịn không rời. Đó là những cuộc chia ly của tình yêu, tình mẹ con, những cuộc chia ly của tình chị em, tình bạn hay đó là sự chia ly của chính bản thân tác giả. Vì thế, “Những bóng người trên sân ga” mới có nét trầm mặc buồn man mác. Nhà thơ đã chạm khắc trong không gian ga những “bóng người”, những bóng dáng tâm tư của những khoảnh khắc chia xa, giãi bày tâm tư của mỗi con người. Sân ga trong thơ ông rất thực nhưng có khi là sân ga trong lòng ông.

Mở đầu bài thơ, thi sĩ đã dùng hình tượng đàn đứt dây để nói lên những cuộc chia ly đã và đang diễn ra. Một cuộc chia ly cô đơn đến xé lòng.

"Những cuộc chia lìa khởi từ đây

Cây đàn sum họp đứt từng dây

Những đời phiêu bạc thân đơn chiếc

Lần lượt theo nhau suốt tối ngày"

Ta bắt gặp hình ảnh hai cô bé tiễn biệt nhau ở sân ga. Hình ảnh áp má, chung lưng gợi cho ta cảm giác vô cùng lưu lyến, day dứt thơ ngây khi tiễn đưa nhau. Tình cảm của hai cô bé đã quện thành một sự giằng xé làm cho hai trái tim non nớt chơi vơi.

“Có lần tôi thấy hai cô bé

Áp má vào nhau khóc sụt sùi

Hai bóng chung lưng thành một bóng

Đường về nhà chị chắc xa xôi?”

 

Với từ “một” được lặp đi lặp lại, gợi lên sự cô đơn lẻ loi của 2 con người lúc chia ly, Nguyễn Bính đã dựng lại toàn bộ cuộc chia ly của một người tình với một người tình. Với nỗi buồn man mác, bùi ngùi lẻ loi. Hình ảnh chiều tà, là thời gian, không gian như nghẹt lại, gợi cho ta cuộc chia ly thật nặng nề. “Họ cầm tay họ’ trong cái bóng liêu xiêu ấy, sao thấy mong manh đến vậy. Tác giả đã dùng những câu từ ấy để viết về buổi chia ly giữa anh lính và người yêu. Đó là cuộc chia ly không hẹn ngày về. Dường như tình yêu đã vuột ra khỏi tầm tay họ.

“Có lần tôi thấy một người yêu

Tiễn một người yêu một buổi chiều

Ở một ga nào xa vắng lắm

Họ cầm tay họ bóng xiêu xiêu”

Nhà thơ đã đi sâu vào từng ngóc ngách trái tim của những kẻ đang yêu, thấu hiểu tất cả những nồng nàn, tha thiết cũng như đau khổ, bi thương trong họ để từ đó thi sĩ hòa nỗi niềm ấy vào từng trang thơ ngọt ngào và sâu sắc.

Trong những câu thơ:

“Có lần tôi thấy vợ chồng ai

Thèn thẹn chia tay bóng chạy dài

Chị mở khăn trầu anh thắt lại

Mình về nuôi lấy mẹ, mình ơi!”

Qua những dòng thơ ấy, chúng ta bắt gặp cặp vợ chồng tiễn biệt nhau. Họ thẹn thùng không dám sánh bước cùng nhau. Hình ảnh người vợ cởi khăn trầu lấy tiền đưa cho chồng, người chồng thắt khăn lại không lấy. Học cứ đùn đẩy nhau. Khung cảnh ấy và hình ảnh ấy càng lột tả hết tình yêu thương họ dành cho nhau.

Có lẽ không có hình ảnh nào xúc động, xót xa hơn hình ảnh người mẹ già tiễn con ra trận. Chuyến tàu đã đưa người con của bà đi rồi nhưng bà vẫn cứ đứng yên nơi sân ga. Trong hình dáng lưng còng, bà nhìn mãi bóng con tàu chạy khuất xa trong quyến luyến mà không biết ngày nào trở về. Dưới cái nhìn, quan sát tài tình, nhà thơ khắc họa rõ nét tình cảnh đau khổ của người mẹ khi phải tiễn con đi xa.

Thi sĩ đã điệp lại tới năm lần hai tiếng “có lần” như tự thả hồn mình vào hồn người mà xa xót mà cảm thương. Nhà thơ như đón nhận, lắng nghe tiếng tâm tư của bao người. Bao kiếp người hiện hữu buồn thương trên sân ga.

Chính bởi tâm tư chân thành, nhà thơ đã tạo nên ấn tượng mạnh, từ hình ảnh “một người đi”- một bóng lẻ đơn côi. Và ông cũng là một bóng người giữa những bóng người đổ bóng xuống sân ga: “Bóng lẻ”, “Hai bóng chung lưng thành một bóng”, “bóng liêu xiêu”, “bóng nhòa trong bóng tối”, “Một mình làm cả cuộc phân ly”.

Linh hồn nhà ga là linh hồn của những cuộc hành trình đi và đến, những cuộc chia ly không ngày gặp lại, hành trình chia ly sâu thẳm ngay chính trong thân phận mỗi con người.

Không có sự cô đơn, lẻ loi nào hơn, khi mình phải đưa tiễn chính bản thân, thi sĩ thấy lẻ loi với cõi đời này: cô đơn, lặng lẽ ra sân ga, không người tiễn đưa. Ông đã tạo nên ấn tượng mạnh, từ hình ảnh “một người đi”- “một bóng lẻ đơn côi”.

Thi sĩ đã sử dụng đặc sắc nghệ thuật ẩn dụ dùng ‘chiếc khăn’, ‘bàn tay’, ‘đôi mắt’ thể hiện sự than thở, buồn phiền của người trong đoạn thơ khi chứng kiến cảnh chia ly trên sân ga. Thông qua những vần thơ, thi sĩ thể hiện sự xót xa, đau buồn với những cảnh tượng ấy. Ngân nga dư vị của nỗi buồn đau, thân phận đơn côi và sự chia ly, tất cả hội tụ trong câu thơ cuối của Nguyễn Bính- “buồn ở đâu hơn ở chốn này?”

Nguyễn Bính đem trái tim của một thi sỹ đa cảm, của con người tha hương, rung ngân trong một không gian buồn - Sân ga giữa cuộc đời, chứng kiến chừng ấy con người, chừng ấy chuyến tàu chở kẻ đi, người về…Nguyễn Bính đã đưa cái tôi cá nhân, cũng là cái tôi của thời đại, cái tôi của nhân loại vào thơ ông một cách tự nhiên.

Trong miền ký ức của thi sĩ Nguyễn Bính cũng như những người đã sống cùng sân ga, nơi bắt đầu của những niềm vui đoàn tụ, của những cuộc chia ly và nỗi buồn trong lòng người đi xa và cả người ở lại.

Sân ga và con tàu khi gắn bó với ta, nó là kỷ niệm, là ký ức và là tình cảm gắn bó không thể nào quên. Sân ga là chứng nhân cho những biến thiên và thăng trầm của Hà Nội nói riêng và cả nước nói chung.

Ở đó có những câu chuyện đau thương của quá khứ, vết sẹo chiến tranh vẫn còn phảng phất ở những phố ga, xóm đường tàu quanh sân ga, sợi dây kết nối các vùng miền của dải đất hình chữ S cho tới ngày non sông liền một dải.

Dọc hành trình tồn tại cho tới tận bây giờ, sân ga đã trọn vẹn hòa cùng nhịp thở với thành phố. Dù rậm rịch chuyển mình cùng thời cuộc, ga Hà Nội và những gì thuộc về nó vẫn là mảnh ký ức không phai về Hà Nội./.

 Bài viết: Bích Thảo  |  Đồ họa: Thanh Nga

User
Ý KIẾN

Với nhiều giá trị ý nghĩa lịch sử, văn hóa, Đình làng Thành Công thuộc phường Thành Công (quận Ba Đình) đã được UBND thành phố Hà Nội xếp hạng di tích lịch sử - văn hoá cấp thành phố.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa phối hợp với Ban quản lý Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam tổ chức Hội nghị cơ chế chính sách và giải pháp thu hút đầu tư vào Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam.

Dấu ấn Di sản công nghiệp là chuyên đề đang gây sự chú ý cho du khách khi đến thăm Bảo tàng Hà Nội những ngày này.

Trong chuyến thăm tới các địa điểm được xem là biểu tượng cho quan hệ Việt - Pháp, Đại sứ Pháp tại Việt Nam, ông Olivier Brochet đã tới thăm Cầu Long Biên và Đại học Dược Hà Nội. Đây là hai trong số nhiều công trình kiến trúc Pháp cổ được xây dựng từ những năm đầu thế kỷ 20.

Hà Nội sẽ tổ chức bắn pháo hoa tại 5 điểm dịp Tết Dương lịch năm 2025 và 30 điểm dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 .

Cung Thanh niên Hà Nội vừa phối hợp nền tảng số mở YooLife tổ chức chương trình giao lưu nghệ thuật “Tự hào Việt Nam” với chủ đề “Hát mãi khúc quân hành” và ra mắt dự án mô phỏng hành trình chiến đấu và trưởng thành của QĐND Việt Nam bằng công nghệ thực tế ảo.

Kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam và 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân, Ban quản lý hồ Hoàn Kiếm và phố cổ Hà Nội tổ chức triển lãm nghệ thuật với chủ đề “Những trang sử bằng hình sắc” tại Trung tâm thông tin văn hóa Hồ Gươm - Số 2 Lê Thái Tổ.

Hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (QĐNDVN), 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân, Thư viện Quốc gia Việt Nam tổ chức triển lãm tư liệu "Quân đội anh hùng, Quốc phòng vững mạnh".

Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch đã tổ chức khai mạc triển lãm “Dòng cảm xúc từ Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch”, nhân dịp kỷ niệm 70 năm Bác về sống và làm việc tại Phủ Chủ tịch.

Di chỉ Vườn Chuối là di chỉ khảo cổ được phát hiện vào năm 1969, trải rộng trên diện tích khoảng 1,2ha thuộc địa bàn thôn Lai Xá, xã Kim Chung, Hoài Đức, Hà Nội. Mới đây, khi Viện Khảo cổ học công bố kết quả cuộc khai quật mới nhất, hàng loạt những phát hiện khảo cổ mới về thời kỳ tiền sử của dân tộc ta cách đây 3.500-4.000 năm đã một lần nữa khẳng định giá trị đặc biệt quý hiếm của di chỉ này.

Hội Liên hiệp văn học nghệ thuật Hà Nội vừa tổ chức lễ trao Giải thưởng Văn học nghệ thuật Thủ đô năm 2024 và Liên hoan nghệ thuật giới thiệu tác phẩm đoạt giải.

Ký ức về thời chiến tranh luôn in sâu trong tâm trí của những người lính. Đó là những kỷ niệm khó phai mờ, vừa đau thương lại vừa đẹp đẽ. Cuốn sách mới nhất của tác giả Phạm Việt Tiến ra mắt bạn đọc trong quý III năm 2024, tiểu thuyết “Mưa ở lưng chừng đồi” là những trang văn lãng mạn về một thời chưa xa, đau thương mất mát nhưng không hề bi luỵ.

Nhà thờ Lớn Hà Nội, hay ngắn gọn hơn là Nhà thờ Lớn, là cách gọi dân dã, quen thuộc của người Hà Nội khi nhắc tới công trình có tên chính thức là Nhà thờ Chính toà Thánh Giuse.

Với chủ đề “Mê Linh rực rỡ sắc hoa”, Festival Hoa Mê Linh lần thứ hai năm 2024 sẽ được tổ chức trong bốn ngày, từ ngày 26/12 đến hết ngày 29/12/2024 tại Quảng trường Trung tâm hành chính huyện Mê Linh, Hà Nội.

Sở Du lịch Hà Nội sẽ phối hợp cùng huyện Ứng Hòa liên kết sản phẩm, dịch vụ theo vùng, theo tuyến chính; quy hoạch và nâng cấp hạ tầng, cảnh quan ở làng nghề hương và làng nghề áo dài; khai thác tốt du lịch tâm linh.

Báo Quân đội nhân dân vừa tổ chức lễ trao giải cuộc thi ảnh “Chân dung người chiến sĩ” cho 31 tác phẩm ảnh và bộ ảnh của các tác giả xuất sắc.

Nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh của nhà thơ, nhạc sĩ Đặng Đình Hưng, nhà xuất bản Hội Nhà văn ra mắt cuốn sách "Di Cảo" và trưng bày một số trang thủ bút của ông tại Hà Nội.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức bình chọn 10 sự kiện văn hóa, thể thao và du lịch tiêu biểu năm 2024 với sự tham dự của gần 70 nhà báo theo dõi lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và gia đình đến từ hơn 50 cơ quan báo chí Trung ương và địa phương.

Đại sứ quán Liên minh châu Âu tại Việt Nam phối hợp cùng Đại sứ quán Cộng hòa Séc và Hội cựu sinh viên châu Âu tại Việt Nam tổ chức Hội chợ Giáng sinh EU 2024 tại Hà Nội.

Liên hiệp các tổ chức hữu nghị thành phố Hà Nội phối hợp với Hội hữu nghị Việt Nam - Cuba thành phố Hà Nội và Đại sứ quán các nước Mỹ Latinh tại Việt Nam tổ chức đêm nhạc Mỹ Latinh lần thứ XII vào tối 15/12.

Đại tá, nhiếp ảnh gia Trần Hồng vừa phối hợp cùng UBND phường Hàng Trống, quận Hoàn Kiếm khai mạc Triển lãm nhiếp ảnh Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Nhân kỷ niệm 32 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Hàn Quốc, tối qua, tại Hà Nội, Đại sứ quán Hàn Quốc, Trung tâm văn hóa Hàn Quốc tại Việt Nam và Nhà hát Kịch Việt Nam phối hợp tổ chức biểu diễn vở nhạc kịch “Cô gái và chiếc xe máy”.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội, trong số hơn 2.900 sản phẩm OCOP - Chương trình mỗi xã một sản phẩm, được Hà Nội chứng nhận, có tới hơn 770 sản phẩm đến từ các làng nghề.

Từ 1/1/2025, Hà Nội sẽ chính thức thu phí tham quan tại các di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh và bảo tàng trên địa bàn thành phố, các mức thu phí dao động từ 20.000 đồng đến 50.000 đồng/lượt.

Sự tươi mới và trong trẻo của tranh màu nước đã cuốn hút được người yêu nghệ thuật. Hiện nay, ngoài Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, nhiều câu lạc bộ tranh màu nước ở các tỉnh, thành mới được thành lập, tạo sân chơi cho các hoạ sĩ yêu tranh màu nước.

Không gian "Đêm Trúc Bạch" tại đảo Ngọc, quận Ba Đình, Hà Nội, đã mang lại trải nghiệm độc đáo cho du khách tham quan. Dù là người Việt Nam hay khách du lịch nước ngoài, bức tranh êm ả về một thời bao cấp khó khăn đã chạm đến cảm xúc của từng tâm hồn.

Ngày 17/12/2024 đánh dấu mốc 30 năm vịnh Hạ Long được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới. Vẻ đẹp kỳ vĩ của vịnh Hạ Long, một trong những điểm đến hấp dẫn nhất hành tinh, vẫn luôn là niềm tự hào của Việt Nam nói chung, của tỉnh Quảng Ninh nói riêng.

Vừa qua, những tác phẩm đa phương tiện từ cuộc thi "Happy Việt Nam - Việt Nam hạnh phúc" do Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức, đã cho thấy hiệu quả tích cực trong hành trình đưa hình ảnh Việt Nam đến gần hơn với bạn bè quốc tế.

Trong bất cứ bức ảnh xưa cũ nào về Hà Nội, cũng thấp thoáng có bóng cây cột điện đinh tán màu đen. Trong ký ức của nhiều người Hà Nội, những cây cột điện như người bạn thân thuộc gắn bó suốt một thời thơ ấu, cũng là nơi không ít mối tình chớm nở chọn làm nơi hẹn hò. Cột điện đinh tán hiện diện dần trở thành “mảnh hồn đô thị”.

Hôm nay 15/12 là ngày thành lập Hiệp hội UNESCO Hà Nội. 30 năm qua ghi dấu hành trình góp phần gìn giữ và lan toả sản văn hóa Thủ đô của 37 câu lạc bộ, trung tâm, đoàn nghệ thuật, hơn 1.500 hội viên trực thuộc Hiệp hội UNESCO Hà Nội.

Hiện nay, cả nước có hơn 40.000 di tích và khoảng gần 70.000 di sản văn hóa phi vật thể, trong đó có: 34 di sản đã được UNESCO ghi danh. Việt Nam được đánh giá là nước thành viên “hình mẫu” tham gia các Công ước của tổ chức UNESCO.

Những ngày qua, nhà sản xuất phim “Công tử Bạc Liêu” đã tổ chức Triển lãm mỹ thuật "Once Upon A Time In Indochine", trưng bày hàng loạt phục trang, đạo cụ tinh xảo từng xuất hiện trong bộ phim.

Hai làng nghề truyền thống Phúc Am (vàng mã) và Hạ Thái (sơn mài) tại xã Duyên Thái, huyện Thường Tín, Hà Nội đang được Sở Du lịch Hà Nội phối hợp với các công ty lữ hành phát triển thành sản phẩm tour văn hóa di sản, hướng đến phục vụ du khách quốc tế.

Trong dịp nghỉ Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025, các di tích thuộc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội quản lý sẽ mở cửa đón khách tham quan.

Tọa đàm "Như thể ai đó mù đang ngắm trăng" diễn ra tại Viện Goethe Hà Nội đã đưa khán giả là người khiếm thị bước vào thế giới văn chương đặc biệt, cảm nhận thi ca bằng giác quan phi thị giác.

Từ thành công sau 4 mùa tổ chức Lễ hội thiết kế sáng tạo, Trung tâm điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội đã chính thức được thành lập nhằm thực hiện những cam kết, sáng kiến của thành phố khi gia nhập Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO.

Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam tổ chức Triển lãm “Quân đội anh hùng - Quốc phòng vững mạnh”.

Sáng 13/12, tại Nhà Thái học Trung tâm hoạt động khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Sở VH-TT Hà Nội, Cục Văn hóa cơ sở - Bộ VH-TT&DL đã tổ chức Hội nghị “Triển khai các giải pháp thực hiện tuyên truyền về hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và xây dựng tiêu chí người Hà Nội thanh lịch, văn minh”.

Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội vừa ban hành Kế hoạch số 853/KH-SVHTT về việc tổ chức các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể thao, quản lý lễ hội trong dịp Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.

Festival hoa Mê Linh lần thứ hai năm 2024, với chủ đề "Mê Linh rực rỡ sắc hoa" sẽ được tổ chức tại Quảng trường trung tâm hành chính huyện Mê Linh. Đó là kế hoạch vừa được Thường trực Huyện ủy Mê Linh thông qua.

Ngoài việc tạo ra các không gian văn hóa mới góp phần bảo tồn, quảng bá văn hóa truyền thống, nghệ thuật, ẩm thực, thì du lịch đêm đã trở thành nền tảng để phát triển kinh tế ban đêm dựa trên nguồn lực của di tích lịch sử, di sản văn hóa của Thủ đô ngàn năm văn hiến.

Là cơ sở điện lực đầu tiên của Hà Nội, nhà máy đèn Bờ Hồ gắn liền với sự nghiệp hình thành, phát triển của ngành điện. Ngày 6/12/1892, nhà máy đèn Bờ Hồ ra đời theo hợp đồng ký kết giữa Công ty Điện khí Đông Dương và Đốc lý Hà Nội. Khởi công vào năm 1894, nhà máy chính thức đi vào hoạt động đầu năm 1895, là nhà máy điện thứ hai trong cả nước sau Hải Phòng và là nhà máy điện đầu tiên được xây dựng ở Hà Nội. Đến ngày 10/10/1954, nhà máy đèn Bờ Hồ được tiếp quản và trở thành một trong những cái nôi của ngành Điện lực Việt Nam.

Chiều 12/12, Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương phối hợp với Thành ủy Hà Nội và Báo Nhân Dân tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Di sản văn hóa, văn nghệ của Nguyễn Đình Thi cho hôm nay” nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh của ông.

Hội thảo “Di sản văn hóa, văn nghệ của Nguyễn Đình Thi cho hôm nay” nhằm nhìn nhận, đánh giá và tôn vinh những đóng góp to lớn của nhà văn, nhà thơ, nhà soạn kịch, nhà lý luận, phê bình và nhà lãnh đạo văn nghệ Nguyễn Đình Thi đối với văn hóa và văn học, nghệ thuật nước nhà.

Nhà máy đèn Bờ Hồ ra đời vào ngày 6/12/1892, là cơ sở điện lực đầu tiên của Hà Nội. Cuối thế kỷ XIX, Hà Nội bắt đầu có điện do nhà máy đèn Bờ Hồ sản xuất. Ban đầu dòng điện có công suất khoảng 500 KW, đủ thắp cho 523 bóng đèn chiếu sáng trên phố, cùng một số cơ quan, dinh thự xung quanh hồ Hoàn Kiếm.

Sáng 12/12, Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hoả Lò tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề "Gan vàng dạ sắt", nhân kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam.