Thế tiến thoái lưỡng nan của châu Âu
Nhưng quan trọng là tuyên bố gây chấn động của ông Trump đã làm dấy lên các cuộc thảo luận ở châu Âu về cách đối phó với một đồng minh ngày càng không đáng tin cậy. Việc một tổng thống Mỹ chỉ xem xét, chứ đừng nói đến một thỏa thuận địa chính trị lớn gây ảnh hưởng lớn ở châu Âu trước mặt người châu Âu, đang khiến châu lục này choáng váng.
Cuộc thảo luận về cách giải quyết vấn đề nan giải này dường như được chia thành hai trường phái tư tưởng.
Một số người cho rằng lựa chọn thực tế duy nhất của EU là ôm chặt Mỹ hơn với hy vọng rằng sự rút quân chiến lược không bao giờ xảy ra. Điều đó có nghĩa là phớt lờ những trò khoa trương của ông Trump và nếu cần, chiều theo cái tôi và đáp ứng một số yêu cầu của ông ấy.
Để làm hài lòng Tổng thống Mỹ, một số người đã đề xuất cắt giảm thuế đối với ô tô do Mỹ sản xuất hoặc mua thêm khí đốt tự nhiên hóa lỏng từ bên kia Đại Tây Dương. Mọi người đều đồng ý rằng các nước châu Âu nên tăng chi tiêu quốc phòng, đặc biệt là vũ khí do Mỹ sản xuất. Một số quốc gia đã tích cực làm điều đó, đặc biệt là ở phía đông EU. Ba Lan, Cộng hòa Séc và Romania đã tham gia nhóm mua F-35, máy bay chiến đấu tiên tiến nhất của nhà sản xuất quốc phòng Mỹ Lockheed Martin.
Ukraine cũng là một thành viên tích cực của tổ chức này. Ngay cả trước khi ông Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử của Mỹ vào tháng 11 năm ngoái, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã bắt đầu tán dương ông. Có vẻ như đề xuất của ông Trump cho phép Mỹ có được các khoáng sản quan trọng ở Ukraine đã thu hút được phong trào "Khiến nước Mỹ vĩ đại trở lại" và chính Tổng thống Mỹ.
Chắc chắn ông Zelensky không có thông tin trước về cuộc điện đàm giữa Tổng thống Mỹ và ông Putin. Cảm giác bị phản bội là có thật. Tại Hội nghị An ninh Munich hồi đầu tuần này, Tổng thống Ukraine đã kêu gọi sự đoàn kết của châu Âu và lên án rõ ràng những nhận xét gây chia rẽ của Phó Tổng thống James David Vance.
Tuy nhiên, ông Zelensky sẽ tiếp tục vận động ông Trump, nổi tiếng thất thường, cũng như các đảng viên Cộng hòa lâu đời trong chính phủ Mỹ, như Ngoại trưởng Marco Rubio và cố vấn an ninh quốc gia Mike Walz, để gây ảnh hưởng đến lập trường của Mỹ. Tại Munich, Tổng thống Ukraine đã gặp một nhóm thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa, trong đó có Lindsey Graham, người đã kêu gọi Mỹ mở rộng hỗ trợ cho các lực lượng Ukraine
Điện Kremlin và những người ủng hộ phong trào "Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại” dường như tin rằng người Ukraine có rất ít năng lực hành động. Nhưng ba năm xung đột đã cho thấy điều ngược lại. Để đạt được lệnh ngừng bắn, Ukraine cần tham gia vào các cuộc đàm phán, điều mà ông Zelensky đã nêu rõ ở Munich. Tuy nhiên, ông Trump khó có thể chiều lòng Kiev. Giảm sự ủng hộ là một định hướng chính sách mà ông đã thực hiện và là một trong những định hướng được cử tri ủng hộ.
Đây là lý do tại sao dòng suy nghĩ thứ hai đã xuất hiện ở châu Âu, kêu gọi châu Âu chấm dứt sự phụ thuộc vào Mỹ. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron là người lâu năm ủng hộ quan điểm này. Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với Financial Times, ông Macron nhắc lại lời kêu gọi tự chủ chiến lược trong các lĩnh vực then chốt như quốc phòng và công nghệ. Hội nghị thượng đỉnh về trí tuệ nhân tạo ở Paris hồi đầu tháng này, cũng như quyết tâm của EU giữ vững lập trường trong cuộc chiến thuế quan trong tương lai với Mỹ, cho thấy động lực đang hình thành theo hướng này.
Ông Macron cũng là nhà lãnh đạo châu Âu đầu tiên đề xuất đưa quân châu Âu tới Ukraine. Dù ông không tin rằng các quốc gia thành viên EU và Anh có khả năng gửi tới 200.000 quân - con số được ông Zelensky đề cập, nhưng đối với Pháp phương án này hoàn toàn khả thi.
Ông Macron coi sáng kiến của ông Trump là cơ hội để người châu Âu “xây dựng sức mạnh” và trở thành những người bảo đảm an ninh. Ukraine, do đó, có thể trở thành cửa ngõ của châu Âu để có được ảnh hưởng toàn cầu.
Chắc chắn rằng tầm nhìn này có nhiều điểm yếu tiềm ẩn. Ông Macron dễ bị tổn thương ở trong nước và ai sẽ kế nhiệm ông tại Cung điện Elysée vẫn là một câu hỏi bỏ ngỏ. Đức nhiều khả năng sẽ nằm dưới sự điều hành của Liên minh Dân chủ cơ đốc (CDU) trung hữu sau cuộc bầu cử ngày 23/2, và lập trường của Đức không quá cứng rắn. Thách thức dân túy đối với siêu cường châu Âu cũng có thể khiến mọi việc trở nên lộn xộn.
Quân đội châu Âu thiếu năng lực và phụ thuộc quá nhiều vào Mỹ. Ngân sách cũng bị dàn mỏng, dẫn đến tình thế tiến thoái lưỡng nan kinh điển giữa "súng và bơ". Thêm vào mối lo ngại này là những mối lo ngại dài hạn hơn liên quan đến tăng trưởng năng suất, đổi mới và phát triển công nghệ, điều mà cựu Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu Mario Draghi đã nhấn mạnh trong một báo cáo hồi tháng 9 năm 2024. Tất cả những điều sẽ làm giảm kỳ vọng rằng châu Âu có thể ngang hàng với Mỹ.
Mặc dù EU khó trở thành siêu cường trên trường thế giới nhưng sự phụ thuộc của nước này vào Mỹ là không bền vững. Chính sách “Nước Mỹ trên hết” của ông Trump chắc chắn sẽ tiếp tục thúc đẩy người châu Âu ngày càng hướng tới những gì ông Macron mong muốn. Bài học từ việc Mỹ tổ chức đàm phán cấp cao với Nga tại Ả rập – Xê út là các quy tắc và thông lệ cũ chi phối các mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương không còn tồn tại.
Ngay cả đối với những người tin tưởng mạnh mẽ vào mối quan hệ với Mỹ , phòng ngừa rủi ro – về cơ bản là một hình thức tự chủ chiến lược – là lựa chọn khả thi duy nhất về lâu dài.
Chúng ta có thể sẽ thấy điều này ngày càng nhiều hơn trong tương lai, ngay cả sau khi nhiệm kỳ của Tổng thống Mỹ Donald Trump kết thúc.
Đồng Giám đốc điều hành của Samsung Electronics Han Jong-Hee đã đột ngột qua đời ở tuổi 63 vào ngày 25/3, theo người phát ngôn của Samsung.
Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres kêu gọi cải tổ toàn diện các hoạt động gìn giữ hòa bình, qua đó ứng phó với những thách thức toàn cầu ngày càng gia tăng.
Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể sẽ miễn trừ thuế quan cho một số lĩnh vực cụ thể vào ngày 2/4.
Tân Thủ tướng Canada Mark Carney đã kêu gọi tiến hành bầu cử trước thời hạn vào ngày 28/4, với lý do cần một Chính phủ mạnh mẽ hơn để đối phó với mối đe dọa từ Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Giới chức Mỹ đang xôn xao về sự cố rò rỉ thông tin an ninh tối mật, sau khi một quan chức cấp cao vô tình thêm một nhà báo vào nhóm thảo luận qua ứng dụng tin nhắn.
Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Trung Đông Steve Witkoff đang “phát tán tuyên truyền của Nga” và nên bị sa thải - theo ý kiến của một nhà lập pháp cấp cao Ukraine.
0