Trí tuệ nhân tạo gây tranh cãi về vấn đề bản quyền

Với tốc độ phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) như hiện nay, ngoài lĩnh vực sáng tạo nội dung, các chương trình máy tính hiện tại đã giúp ích, thậm chí có thể nói là "lấn sân" sang lĩnh vực nghệ thuật, cho phép tạo ra các tác phẩm hội họa, nhiếp ảnh với chất lượng rất cao chỉ trong vài giây. Loạt công cụ AI giúp tạo ra hình ảnh chỉ từ vài lời gợi ý đã làm nổ ra một cuộc tranh cãi: những tác phẩm này có bản quyền hay không, và nếu có chúng sẽ thuộc về ai?

Vừa qua, Văn phòng Bản quyền Mỹ (USCO) đã ban hành quyết định hạn chế đăng ký bản quyền cho “Zarya of the Dawn”, một tiểu thuyết đồ họa bao gồm một phần hình ảnh được tạo ra với sự hỗ trợ của AI.

Tác giả Kris Kashtanova, lần đầu tiên đăng ký bản quyền cho cuốn tiểu thuyết đồ họa dài 18 trang vào ngày 15/9/2022. Kashtanova đã mô tả tác phẩm, trong đó có văn bản gốc cùng với những hình ảnh nổi bật của nhân vật chính trong nhiều phong cảnh hậu khải huyền. Tuy nhiên, việc đăng ký có khả năng bị hủy bỏ sau khi Văn phòng bản quyền Mỹ USCO biết được tuyên bố của Kashtanova về việc cuốn tiểu thuyết đồ họa được tạo ra bằng trí tuệ nhân tạo. USCO đã trích dẫn Bản tóm tắt các hoạt động của cơ quan Bản quyền Mỹ, trong đó nêu rõ bản quyền sẽ bị từ chối đối với bất kỳ tác phẩm nào không phải do con người tạo ra. USCO đã mời Kashtanova gửi các lập luận cho thấy lý do chính đáng tại sao việc đăng ký nên được duy trì.

Kashtanova đã tuyên bố quyền tác giả của toàn bộ “Zarya”, mặc dù sử dụng nền tảng AI Midjourney để tạo từng bảng hình ảnh riêng lẻ. Kashtanova lập luận rằng việc sử dụng Midjourney tương tự như các công nghệ khác mà các nghệ sĩ sử dụng để tạo ra các tác phẩm biểu cảm. 

Cô Kashtanova cho biết: “Tôi sử dụng Midjourney nhằm xác định tư thế và góc nhìn, cũng như vị trí đặt cạnh nhau của các yếu tố hình ảnh trong mỗi bức ảnh, không giống như cách một nhiếp ảnh gia chọn và đóng khung đối tượng của bức ảnh. Mỗi hình ảnh là kết quả của một quá trình sáng tạo trong đó người nghệ sĩ hướng dẫn Midjourney lặp đi lặp lại hàng trăm biến thể của hình ảnh trung gian cho đến khi đạt được kết quả mong muốn và một số hình ảnh thậm chí còn được tôi tinh chỉnh trực tiếp hơn bằng cách sử dụng Adobe Photoshop.”

Mặt khác, Kashtanova cũng tranh luận rằng ngay cả khi một số hình ảnh riêng lẻ trong tác phẩm không được bảo hộ bản quyền, thì toàn bộ cuốn tiểu thuyết đồ họa vẫn có thể được bảo hộ dưới dạng một bộ sưu tập.

USCO cuối cùng đã tuyên bố Kashtanova vẫn có thể được bảo hộ bản quyền các phần trong cuốn sách mà cô ấy đã viết bao gồm bố cục ảnh mà cô đã sắp xếp trong cuốn sách. USCO kết luận rằng, dựa trên hồ sơ trước đó và hiểu biết hiện tại của họ về nền tảng Midjourney cũng như cách Kashtanova sử dụng nó, Kashtanova không có đủ quyền kiểm soát đối với kết quả đầu ra để đủ tư cách là tác giả. USCO cũng xác định rằng mặc dù về mặt lý thuyết, việc chỉnh sửa hình ảnh do Kashtanova thực hiện có thể nhận được sự bảo hộ, nhưng vẫn là chưa đủ để USCO đánh giá chúng.

Kể từ khi các công cụ AI trở nên phổ biến trong năm qua, cộng đồng nghệ thuật đã có nhiều phản ứng mạnh mẽ. Một số người nói rằng những công cụ này có thể hữu ích. Nhưng người phản đối cho rằng tác phẩm của họ đang bị sử dụng trái phép để đào tạo các hệ thống này, với mục tiêu cuối là mang lại lợi nhuận tài chính.

Theo giới quan sát, việc bất kỳ ai cũng có thể tạo ra những tác phẩm mô phỏng chính xác tác phẩm nghệ thuật "thật", và các công ty có thể thoải mái tạo ra, cũng như bán những tác phẩm nhái lại đứa con tinh thần của các tác giả gốc vẫn đang còn sống, thì việc này sẽ đặt ra những dấu hỏi nghiêm trọng về pháp lý và đạo đức. Liệu những hệ thống sáng tạo nghệ thuật dựa trên AI này có vi phạm luật bản quyền hay không hiện là một câu hỏi phức tạp mà các chuyên gia cho rằng sẽ cần phải có quy định cụ thể.

Bài viết hay? Hãy đánh giá bài viết
user image
user image
User
Ý KIẾN

Thống đốc khu vực Kursk cho biết các lực lượng Nga đã bắn hạ 7 tên lửa và 7 máy bay không người lái của Ukraine trong đêm tại vùng Kursk, tuy nhiên không cung cấp thêm thông tin chi tiết.

Ứng viên đảng cánh tả, Yamandu Orsi, đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống ở Uruguay, với 99% phiếu bầu đã được kiểm, theo kết quả được công bố vào ngày 24/11.

Các quan chức, cảnh sát và phóng viên từ 175 quốc gia đã có mặt tại thành phố cảng Busan, Hàn Quốc, nơi diễn ra vòng đàm phán thứ năm, là vòng đàm phán cuối cùng của Ủy ban đàm phán liên chính phủ, nhằm xây dựng một văn bản ràng buộc pháp lý quốc tế về ô nhiễm nhựa.

Thủ tướng Australia Anthony Albanese cho biết, các công ty truyền thông sẽ phải tiêu hủy dữ liệu cá nhân dùng để xác minh độ tuổi người dùng, trong khuôn khổ kế hoạch cấm sử dụng mạng xã hội đối với trẻ em dưới 16 tuổi. Đây là một trong những biện pháp kiểm soát tuổi nghiêm ngặt nhất từng được áp dụng trên thế giới.

Vào ngày 24/11, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran cho biết, các thứ trưởng ngoại giao của Iran, Pháp, Đức và Anh sẽ gặp nhau vào ngày 29/11 tới để thảo luận về các vấn đề song phương cũng như vấn đề hạt nhân của Tehran.

Hội nghị cấp cao lần thứ 29 của LHQ về khí hậu trái đất (COP29) diễn ra ở thủ đô Baku của Azerbaijan đã kết thúc sau hai tuần với kết quả nhất định chứ không đến nỗi bị thất bại như một kịch bản kết cục nhiều khả năng có thể xảy ra.