Ngọn lửa xung đột Israel - Palestin bùng cháy| Nhìn ra thế giới| 08/10/2023
Phong trào Hamas ngày 7/10 tiến hành cuộc tấn công bất ngờ nhằm vào Israel với việc triển khai nhiều tay súng xâm nhập biên giới và bắn một loạt rocket từ Dải Gaza, đặt Israel vào trạng thái báo động. Các chiến binh Hamas dùng thuốc nổ vượt qua hàng rào biên giới bao quanh lãnh thổ Địa Trung Hải vốn bị phong tỏa từ lâu, sau đó vượt qua bằng xe máy, xe bán tải, dù lượn và tàu cao tốc trên bờ biển. Tính nghiêm trọng, sự tinh vi và thời điểm của cuộc tấn công đã khiến người Israel bàng hoàng.
Thị trấn Sderot chỉ cách Dải Gaza 4 km. Nhiều thi thể nằm trên đường phố, sau vụ tấn công lớn nhất của Hamas vào Israel trong nhiều năm. Nhiều xe cộ trên đường đầy lỗ đạn và cháy rụi sau vụ tấn công. Xe cứu thương, cảnh sát và thành viên lực lượng vũ trang Israel cũng có mặt tại hiện trường.
Các tay súng Hamas tiếp tục giao tranh trong một số cộng đồng Israel vài giờ sau khi cuộc tấn công bắt đầu. Cơ quan cứu hộ quốc gia Israel cho biết hàng trăm người thiệt mạng và hàng nghìn người bị thương, biến vụ việc trở thành vụ tấn công đẫm máu nhất ở Israel trong nhiều năm.
“Hôm nay chúng tôi đã nói rằng hàng chục sĩ quan và binh lính Israel đã bị bắt làm tù binh. Nay tôi muốn khẳng định lại rằng con số này còn lớn hơn gấp nhiều lần và xảy ra khắp Dải Gaza.”, người phát ngôn của Hamas tuyên bố.
Cuộc tấn công có nguy cơ biến thành một cuộc xung đột lớn hơn, giống như các cuộc xung đột trước đây giữa Israel và các tay súng Hamas quản lý dải Gaza. Thủ lĩnh của phong trào Hamas, Mohammed Deif, tuyên bố cuộc tấn công là để đáp trả lệnh phong tỏa Gaza kéo dài 16 năm, các cuộc đột kích của Israel bên trong các thành phố Bờ Tây, bạo lực tại đền thờ Al Aqsa tại thánh địa Jerusalem cùng các cuộc tấn công ngày càng gia tăng của những người định cư vào người Palestine , cũng như việc mở rộng các khu định cư.
Chiến dịch tấn công vào Gaza với tên gọi “Gươm sắt” được tiến hành đồng thời cả trên bộ và trên không. Theo đó, máy bay chiến đấu của Israel đã không kích hàng loạt mục tiêu ở dải Gaza, trong khi lực lượng bộ binh với sự tham gia của hàng chục xe tăng và thiết giáp đã tiến vào Gaza từ nhiều hướng khác nhau.
Khi còi báo động vang lên khắp miền Nam và miền Trung Israel, bao gồm cả ở Jerusalem, quân đội Israel xác nhận họ đang trong trạng thái sẵn sàng chiến tranh,
Cùng ngày, tại Tel Aviv, lãnh đạo đối lập Israel, Chủ tịch đảng Yesh Atid, ông Yair Lapid đã kêu gọi Thủ tướng Benjamin Netanyahu thành lập một “Chính phủ khẩn cấp” để lãnh đạo đất nước vượt qua giai đoạn khó khăn. Theo ông Atid, việc thành lập Chính phủ khẩn cấp với tiêu chí chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm và có trách nhiệm, với sự tham gia của ông Lapid và Thủ lĩnh đảng Liên minh quốc gia, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Benny Gantz sẽ cho thế giới thấy sự đoàn kết của người Israel trong bối cảnh chiến sự. Ngay sau đó, truyền thông Israel đưa tin Thủ tướng Netanyahu đã mời ông Yair Lapid và ông Benny Gantz tham gia một Chính phủ mở rộng.
Thủ tướng Israrel Benjamin Netanyahu nói "Kể từ sáng nay (7/10), Nhà nước Israel đã rơi vào tình trạng chiến tranh. Trong chiến tranh, người ta cần phải bình tĩnh. Tôi kêu gọi tất cả công dân Israel đoàn kết lại để đạt được mục tiêu cao nhất của chúng ta – chiến thắng trong cuộc chiến.”
Quân đội Israel cho biết giao tranh vẫn tiếp diễn tại 22 địa điểm ở miền nam Israel 12 giờ sau khi phong trào Hamas thực hiện cuộc đột nhập bất ngờ vào khu vực. Người phát ngôn của quân đội, Chuẩn đô đốc Daniel Hagari cho biết Israel đã giành lại quyền kiểm soát ở một số cộng đồng nhưng quân đội vẫn đang tiến hành truy quét để đảm bảo an toàn.
Cựu Bộ trưởng Tư pháp Israel Yossi Beilin cho biết Al Jazeera, sau khi giao tranh kết thúc có thể điều tra sẽ được tiến hành để xác định nguyên nhân vì sao các cơ quan tình báo Israel không phát hiện sớm các cuộc tấn công bất ngờ của Hamas. Israel nổi tiếng với khả năng tình báo và luôn giám sát chặt chẽ người Palestine, nhưng lại bất ngờ trước các cuộc tấn công lần này của Hamas.
Thông báo của người phát ngôn LHQ Stephane Dujarric cho hay, Tổng thư ký Antonio Guterres cùng ngày đã kêu gọi “tất cả nỗ lực ngoại giao nhằm tránh xung đột lan rộng”. Tuyên bố nêu rõ: “Tổng thư ký vô cùng quan ngại cho tình hình người dân và kêu gọi kiềm chế tối đa. Người dân luôn phải được tôn trọng và bảo vệ theo luật nhân đạo quốc tế”. Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc tiến hành họp khẩn vào ngày 8/10 để thảo luận về tình hình .
"Cao ủy Liên Hợp Quốc về Nhân quyền Volker Volker Tuerk kêu gọi họ thực hiện mọi biện pháp phòng ngừa để tránh thương vong cho dân thường ở đó. Cao ủy kêu gọi chấm dứt ngay lập tức bạo lực và kêu gọi tất cả các bên và các quốc gia chủ chốt trong khu vực giảm bớt leo thang để tránh đổ máu thêm.”, bà Liz Throssell, người phát ngôn nhân quyền Liên Hợp Quốc nói.
Lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) kêu gọi "chấm dứt ngay lập tức bạo lực" và nhấn mạnh " bạo lực không giải quyết được điều gì". Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel cũng lên án đợt tấn công của Hamas là "nhắm vào dân thường vô tội".
Tại Thổ Nhĩ Kỳ, phát biểu trong cuộc họp với đảng Công lý và Phát triển (AKP) cầm quyền, Tổng thống Recep Tayyip Erdogan kêu gọi Israel và Palestine kiềm chế, không có thêm các hành động thù địch.
Từ Cairo, Bộ Ngoại giao Ai Cập ra tuyên bố cảnh báo “hậu quả thảm khốc” từ xung đột leo thang giữa Israel và Palestine. Tuyên bố kêu gọi các bên kiềm chế tối đa và tránh gây thêm nguy hiểm cho dân thường. Ngoại trưởng Ai Cập Sameh Shukri cũng có cuộc điện đàm với Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) về chính sách đối ngoại Josep Borrell thảo luận về các diễn biến giữa Israel và Palestine từ tối 6/10, trong đó nhấn mạnh hai bên cần kiềm chế để tránh “các nguy cơ nghiêm trọng".
Từng là một phần của đế quốc Ottoman và sau đó là đế quốc Anh, dải Gaza trở thành nơi ẩn náu của khoảng 200.000 người Palestine bị mất gốc do cuộc chiến tranh Ả rập - Israel năm 1948. Ai Cập sau đó cai trị Gaza cho đến khi Israel giành kiểm soát trong Chiến tranh Sáu ngày năm 1967. Đến năm 2005, Israel rút quân khỏi Gaza và bỏ lại các khu định cư của công dân Israel. Ngày nay, Gaza cùng với Bờ Tây là hai vùng lãnh thổ mà người Palestine thực hiện quyền tự trị song bị hạn chế. Israel duy trì quyền kiểm soát không phận và lãnh thổ hàng hải của Gaza. Và Kể từ khi lực lượng Hồi giáo Hamas nắm quyền kiểm soát Gaza vào năm 2007, vùng đất nhỏ và đông đúc này đã trở thành tâm điểm của cuộc xung đột quân sự giữa Israel và người Palestine.
- Châu Âu hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng '0' | Nhìn ra thế giới | 03/10/2023
- Các nước với cuộc chiến chống tội phạm có tổ chức | Nhìn ra thế giới | 04/10/2023
- 'Cơn gió ngược' trong viện trợ cho Ukraine?| Nhìn ra thế giới| 05/10/2023
- Tháng 9 nóng nhất trong lịch sử| Nhìn ra thế giới| 06/10/2023
- Lạm phát tại châu Âu dần hạ nhiệt| Nhìn ra thế giới| 07/10/2023
Báo cáo mới đây cho thấy vấn đề ô nhiễm do nhiên liệu hóa thạch sẽ tăng lên 37,4 tỷ tấn trong năm nay, tăng 0,8% so với năm 2023. Lượng khí thải toàn cầu từ than, dầu và khí đốt đều được dự báo cũng sẽ tăng. Ngoài vấn đề tài chính khí hậu, chuyển đổi năng lượng sạch toàn cầu là một vấn đề đang thu hút sự quan tâm của dư luận tại Hội nghị lần thứ 29 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP29) đang diễn ra ở Azerbaijan.
Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã đề cử một loạt thành viên nội các mới cho nhiệm kỳ sắp tới của ông. Những cái tên được đề cử không chỉ gây sốc mà còn phản ánh rõ ràng chiến lược của ông Trump trong việc xây dựng một đội ngũ chính phủ hoàn toàn khác biệt so với truyền thống và so với chính nội các trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông.
Báo chí Mỹ ngày 17/11 dẫn các nguồn tin ẩn danh là quan chức chính phủ cho biết, Tổng thống Joe Biden đã lần đầu tiên bật đèn xanh cho phép Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa tấn công các mục tiêu sâu bên trong nước Nga. Quyết định này đánh dấu sự thay đổi lớn trong chính sách của Mỹ, với hy vọng có thể mang lại Ukraine có vị thế tốt hơn trong đàm phán với Nga, song cũng đi kèm những rủi ro làm leo thang xung đột.
Tổ chức Khí tượng Thế giới của Liên hợp quốc (WMO) cho biết, lượng khí CO2 trong bầu khí quyển tăng cao kỷ lục, cháy rừng và ô nhiễm không khí tiếp tục có tác động tiêu cực, ngày càng gia tăng đến sức khỏe con người và làm trầm trọng thêm tình trạng biến đổi khí hậu. Còn theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hàng năm có hàng triệu ca tử vong liên quan tới không khí bẩn.
Tuần lễ cấp cao APEC 2024 đã diễn ra tại Lima (Peru) từ ngày 10 - 16/11. Với chủ đề năm APEC 2024 là “Trao quyền, Bao trùm, Tăng trưởng”, nước chủ nhà Peru kỳ vọng thông qua các hội nghị lần này thúc đẩy sự thịnh vượng trong khu vực.
Sự trở lại của ông Trump có thể đưa mức thuế quan lên tới 60% đối với hàng hóa Trung Quốc và điều này có thể ảnh hưởng mạnh đến tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới cũng như đảo lộn chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuy nhiên, lập trường bảo hộ thương mại của ông Trump và cách tiếp cận kiểu giao dịch trong chính sách đối ngoại cũng có thể làm suy yếu các liên minh và sự lãnh đạo toàn cầu của Mỹ, tạo cơ hội cho Trung Quốc lấp đầy khoảng trống do Mỹ rút lui và định hình một trật tự thế giới thay thế.
0