ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

Trên địa bàn Hà Nội hiện có 1.579 khu chung cư, nhà tập thể, là nơi sinh sống của khoảng 250.000 người dân. Tuy nhiên, suốt hơn hai thập kỷ qua, mới chỉ có khoảng 2% số khu nhà này được cải tạo, xây dựng lại.

Gắn bó với khu tập thể B14 Kim Liên từ những năm 1960, ông Lê Ngọc Thanh (phường Kim Liên) chứng kiến rõ sự đổi thay của khu nhà tập thể lâu đời này. Từ những căn phòng chật hẹp, không khép kín, điện nước thiếu ổn định, sinh hoạt nhiều bất tiện, người dân đã có bước ngoặt lớn khi thành phố cải tạo, xây dựng lại các khu B4, B14 từ năm 2007. Và đến năm 2010, các hộ dân đã được chuyển về sinh sống trong những tòa chung cư cao tầng khang trang, có thang máy, nhà để xe, hạ tầng kỹ thuật đồng bộ; căn hộ khép kín, diện tích phù hợp nhu cầu nhiều thế hệ. Không gian sống được cải thiện đã mang lại môi trường sinh hoạt an toàn, văn minh, ổn định hơn. Với những cư dân gắn bó lâu năm như ông Lê Ngọc Thanh, đây không chỉ là thay đổi chỗ ở mà còn là bước chuyển sang một chất lượng sống bền vững.

Ông Thanh chia sẻ: “Chuyển sang căn nhà mới này, tôi thấy cuộc sống đã khác hoàn toàn: nhà mới sạch sẽ, lịch sự, hạ tầng đường thông thoáng, không khí trong lành, nhà nào cũng đầy đủ ánh sáng và đầy đủ tiện ích...”.

Khu chung cư B14 Kim Liên chỉ là một trong số ít các khu tập thể cũ đã được thành phố triển khai cải tạo, xây dựng lại trong nhiều năm qua. Trong tổng số 1.579 chung cư, nhà tập thể cũ của Hà Nội có 7 chung cư cũ đã được xếp vào diện nguy hiểm cấp D, buộc phải phá dỡ, xây dựng lại theo quy hoạch; nhiều khu chung cư còn lại tuy chưa đến mức nguy hiểm nhưng cũng đang xuống cấp nghiêm trọng, tiềm ẩn rủi ro và đặt ra yêu cầu cấp thiết về cải tạo, chỉnh trang trong thời gian tới.

Nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân và góp phần chỉnh trang đô thị, nhiều cơ chế chính sách mới đã được ban hành. Luật Thủ đô và Nghị định 69 của Chính phủ đã mở ra cơ chế đột phá cho phép tăng chiều cao công trình ở khu vực nội đô để đảm bảo hiệu quả đầu tư, làm hài hòa lợi ích giữa các bên. Tuy vậy, theo các chuyên gia, để việc cải tạo chung cư cũ thực sự đi vào thực chất, vẫn cần những giải pháp đồng bộ, quyết liệt hơn, nhằm tránh lặp lại vòng luẩn quẩn kéo dài như trong nhiều năm qua.

Ông Lê Văn Long, chuyên gia bất động sản cho rằng: “Vấn đề chính cần cải thiện đó là hoàn thiện các thể chế: phải luật hóa các quy trình cải tạo và tái thiết đô thị, các cơ chế đặc thù về đến bù, tái định cư; đơn giản hóa các thủ tục đầu tư để đảm bảo giám sát được chất lượng công trình. Bên cạnh đó, cần tạo sự đồng thuận trong xã hội, có được sự tham gia thực chất của người dân; người dân phải được lắng nghe, lấy ý kiến, được tham vấn và lựa chọn các phương án tái định cư. Có chính sách đảm bảo về an sinh thì người dân mới có niềm tin”.

Cải tạo chung cư cũ là quá trình lâu dài, nhiều khó khăn và thách thức. Tuy nhiên, với sự chỉ đạo quyết liệt của chính quyền Thành phố, sự vào cuộc có trách nhiệm của các sở, ngành, địa phương và đặc biệt là sự đồng thuận của người dân, những nút thắt lớn đang từng bước được tháo gỡ.

Khi cơ chế, chính sách tiếp tục được hoàn thiện và các giải pháp được triển khai đồng bộ, các khu chung cư cũ sẽ dần khoác lên diện mạo mới khang trang, hiện đại hơn, qua đó góp phần nâng cao chất lượng sống và đáp ứng kỳ vọng về một đô thị phát triển bền vững, đáng sống trong tương lai.

Liên Phương - Tuấn Nguyễn