Thị trường toàn cầu "sốc" trước lệnh cấm xuất khẩu dầu ăn của Indonesia
(HanoiTV) - Như vậy sau bột mì, khí đốt, phân bón, kim loại màu...thì nay, thị trường thế giới tiếp tục quan ngại trước lệnh cấm xuất khẩu dầu cọ của Indonesia.
Quyết định gây "sốc" với thị trường toàn cầu
Quyết định này sẽ có hiệu lực từ ngày 28/4, được đưa ra sau khi tình trạng thiếu hụt dầu ăn trong nước dẫn đến các cuộc biểu tình trên đường phố về chi phí thực phẩm cao ngất ngưởng.
Indonesia là nhà cung cấp dầu cọ lớn nhất thế giới và việc cấm xuất khẩu dầu ăn sẽ gây ảnh hưởng lan rộng trên toàn thế giới, đe dọa đẩy chi phí hoạt động của các doanh nghiệp sản xuất nhu yếu phẩm như Nestle SA và Unilever PLC lên cao và làm gia tăng lo ngại về lạm phát thực phẩm.
Mặc dù đã xuất hiện một số thông tin cho thấy lệnh cấm xuất khẩu dầu ăn của Indonesia sẽ không tác động tới một số sản phẩm, song nó vẫn có nguy cơ làm gia tăng lạm phát lương thực.
Quyết định của Indonesia, quốc gia chiếm 1/3 xuất khẩu dầu ăn toàn cầu, sẽ gây thêm bất ổn cho các thị trường mới nổi từ Sri Lanka cho đến Ai Cập và Tunisia. Ngay cả các nước phát triển cũng có thể chứng kiến giá dầu ăn tăng mạnh.
Dầu cọ là một trong những mặt hàng đa năng, được sử dụng trong hàng nghìn sản phẩm từ thực phẩm, đồ chăm sóc cá nhân đến nhiên liệu sinh học. Giá dầu ăn bất ngờ tăng vọt do hạn hán và thiếu lao động.
Giá lương thực thế giới đang ở mức cao nhất mọi thời đại và tăng với tốc độ nhanh nhất từ trước đến nay. Việc sử dụng phổ biến dầu ăn trong mọi sản phẩm, từ kẹo cho đến nhiên liệu, có nghĩa là lạm phát lương thực toàn cầu sẽ tiếp tục đà leo thang trong một thời gian dài sắp tới.
Cuộc xung đột ở Ukraine đã ảnh hưởng tới khoảng 80% lượng dầu hướng dương xuất khẩu toàn cầu, thúc đẩy nhu cầu về các lựa chọn thay thế như dầu cọ và dầu đậu nành, đẩy giá dầu ăn lên mức cao kỷ lục.
Tác động tiêu cực với nhiều quốc gia
Với quyết định trên của nhà xuất khẩu dầu cọ lớn nhất thế giới sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến một số quốc gia chuyên nhập khẩu mặt hàng này, trong đó có Ấn Độ.
Giá dầu ăn ở New Delhi tăng từ 12% đến 17% kể từ khi cuộc xung đột Nga - Ukraine xảy ra vào cuối tháng Hai. Chính phủ Ấn Độ đã bãi bỏ thuế nhập khẩu dầu ăn và đang cố gắng hạn chế việc tích trữ mặt hàng này, song giá cả vẫn có ít dấu hiệu “hạ nhiệt.”
Người Ấn Độ thích dầu cọ hơn các loại dầu khác vì giá rẻ hơn và có thể dễ dàng trộn với các chất béo khác. Điều này giúp tiết kiệm chi phí cho những đối tượng khách hàng thường sử dụng dầu cọ với số lượng lớn như nhà hàng và khách sạn.
Trung Quốc là một nhà nhập khẩu dầu ăn lớn khác của Indonesia. Nước này đã mua 4,7 triệu tấn dầu ăn từ quốc gia Đông Nam Á này vào năm ngoái, chiếm hơn 70% tổng kim ngạch nhập khẩu.
Tuy nhiên, kim ngạch nhập khẩu dầu cọ của Trung Quốc đã giảm đáng kể trong năm nay do giá cao hơn và lệnh phong tỏa nghiêm ngặt liên quan tới dịch COVID-19 đã ảnh hưởng đến nhu cầu tiêu thụ.
Lệnh cấm xuất khẩu dầu ăn của Indonesia là “con dao hai lưỡi” đối với Malaysia, nhà sản xuất dầu cọ lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Indonesia.
Những đồn điền ở Malaysia có thể thu được lợi nhuận từ doanh số bán hàng tăng vọt và giá cả tăng đột biến. Doanh thu xuất khẩu của nước này cũng có thể sẽ tăng cao.
Chính phủ Malaysia sẽ phải cung cấp nhiều gói trợ cấp hơn để ứng phó với chi phí cao hơn của các sản phẩm dầu cọ. Lệnh cấm này cũng sẽ hạn chế việc nhập khẩu dầu cọ của Malaysia, phần lớn là từ nước láng giềng Indonesia, đồng thời thắt chặt nguồn cung địa phương, đặc biệt là đối với các nhà máy lọc dầu.
Malaysia cũng có thể phải cố gắng để lấp đầy khoảng trống về nhu cầu toàn cầu do Indonesia để lại, trong khi nông dân đang gặp khó khăn với tình trạng thiếu lao động kinh niên. Malaysia chiếm khoảng 1/3 nguồn cung dầu cọ của thế giới, so với thị phần “khổng lồ” của Indonesia là khoảng 60%.
