Biệt thự bỏ hoang và câu chuyện đánh thuế bất động sản
Hiện nay, tại Hà Nội, tình trạng nhiều khu biệt thự bỏ hoang chỉ mới xong phần thô đang trở nên phổ biến. Nhất là vào thời điểm khó khăn của nền kinh tế, nhiều chủ biệt thự đã quyết định không bỏ thêm vốn vào hoàn thiện khi không có nhu cầu ở, mà giá thuê thì lại thấp. Điều này khiến nhiều khu biệt thự được ví von như những “khu đô thị ma”.
Nếu đi dọc trên nhiều tuyến phố trên địa bàn huyện Hoài Đức hay quận Hà Đông, hình ảnh những khu biệt thự bỏ hoang không có người ở chắc hẳn không còn xa lạ. Có những khu mới hoàn thiện mặc dù có vẻ ngoài hiện đại nhưng lại nằm án binh bất động không bóng người qua lại. Có những khu thậm chí còn đang xây dựng dở dang nhưng đã xuống cấp xập xệ.
PGS.TS Đinh Trọng Thịnh – Chuyên gia kinh tế cho biết: "Rõ ràng đây là một sự lãng phí ghê gớm nguồn lực đất đai và tài nguyên khoáng sản của đất nước. Nhưng đồng thời nó cũng làm quá trình quản lý đô thị trở nên nhếch nhác và tạo điều kiện phát triển các tệ nạn xã hội, cũng như các hoạt động gây bất ổn đến an ninh chính trị xã hội ở các khu vực có những nhà bỏ hoang đó".
Bên cạnh việc thị trường ảm đạm, những sản phẩm bất động sản lớn như biệt thự rất khó giao dịch, thì một trong những nguyên nhân khiến nhiều căn biệt thự bỏ hoang là do nhà đầu tư khó khăn về tài chính, không đủ khả năng hoàn thiện. Trong khi đó lợi nhuận từ việc cho thuê lại quá ít. Đơn cử một căn biệt thự có tổng diện tích hơn 500m2 sàn, việc đầu tư hoàn thiện đơn giản cũng tiêu tốn khoảng 1,5-1,8 tỷ đồng. Trong khi đó giá cho thuê căn biệt thự này ước tính cũng chỉ được 30-35 triệu đồng/tháng. Như vậy, nhà đầu tư phải mất 5-7 năm mới thu hồi được khoản vốn chi ra để hoàn thiện, chưa kể còn hàng loạt việc phát sinh về quản lý, lãi vay và hư hỏng công trình.
Những khu biệt thự bỏ hoang còn là hệ quả của một thời gian dài thị trường bất động sản phát triển bùng nổ, người người, nhà nhà đầu tư bất động sản. Các "đại gia" địa ốc đã quá kỳ vọng vào một nhu cầu "ảo" mang tính đầu cơ hơn là nhu cầu thực tế của người dân.
Chuyên gia kinh tế Bùi Ngọc Sơn chia sẻ: "Bản chất của thị trường BĐS của chúng ta bây giờ là thị trường đầu cơ chứ không phải thị trường hàng hóa sản xuất ra nhà ở để cung cấp cho công chúng để ở. Nguyên nhân là do có nhiều lỗ hổng, ví dụ như có thể sở hữu bao nhiêu nhà cũng được, không có thuế và không chịu chi phí, người ta thoải mái để sở hữu. Vì vậy chưa bán được thì để cỏ mọc và chờ giá lên thì người ta bán. Trong khi diện tích đất ít đi mà cầu lại lớn lên, vì vậy, càng thúc đẩy giá đẩy mạnh lên".
Việc các khu biệt thự bỏ hoang còn phản ánh mối tương đồng giữa sản phẩm đầu ra (các loại hình nhà ở, khu đô thị) và nhu cầu của xã hội chưa đồng nhất. Ngày trước, không ít chủ đầu tư làm phân khúc này chủ yếu tập trung vào sản phẩm nhà ở không chú trọng đến việc hạ tầng, tiện ích sống. Do vậy những yếu tố bất lợi đó không thu hút được khách hàng quan tâm và tình trạng xây rồi để đấy tiếp tục tái diễn.
Trước sự lãng phí về tài nguyên đất tác động tiêu cực đến bộ mặt đô thị, câu hỏi đặt ra là: Liệu có xử lý triệt để được tình trạng bỏ hoang hay không? Được biết trong hệ thống văn bản pháp luật hiện nay không cấm việc sở hữu nhiều nhà. Cũng không hạn chế việc kinh doanh bất động sản. Do vậy nên chăng cần áp dụng đánh thuế đối với việc sở hữu nhiều BĐS để tránh tình trạng lãng phí này.
"Cần cả một hệ thống luật pháp đồng bộ từ thuế, Luật Xây dựng, Luật Đất đai thì mới có thể giải quyết được, nếu không là không làm được. Thuế phải đặt ra các giới hạn về sở hữu BĐS, giới hạn đó có rất nhiều tiêu chuẩn: diện tích, vị trí, tất cả được tổng hợp lại. Với vị trí và diện tích như thế này thì không phải đóng thuế, nhưng với vị trí này thì phải đóng thuế là bao nhiêu thì người ta chấm thang điểm ở đó và cộng ra là biết ngay", chuyên gia kinh tế Bùi Ngọc Sơn chia sẻ.
Câu chuyện đánh thuế sở hữu nhiều BĐS và BĐS bỏ trống còn phải chờ các dự án luật hoàn thiện và thông qua như Luật Đất đai sửa đổi, Luật Thuế BĐS. Trong khi chờ các công cụ pháp lý hoàn thiện thì việc tính toán, quy hoạch khi xây dựng, đảm bảo dòng tiền khi đầu tư cần phải được cân nhắc kĩ lưỡng. Tránh trường hợp vốn chôn chân tại một nơi trong khi lãi vay ngân hàng vẫn đang phải gồng mình để trả.
Từ năm 2024 đến 2026, thị trường bán lẻ Hà Nội sẽ đón lượng lớn nguồn cung khi bốn trung tâm thương mại và khối đế sẽ được xây dựng, cung cấp thêm cho thị trường 230.000 m2 mặt bằng, chủ yếu ở phía tây Thủ đô.
Hà Nội có lượng lớn quỹ nhà, đất chuyên dùng thuộc sở hữu nhà nước nhưng hiện bị bỏ hoang hoặc cho thuê trái phép gây lãng phí, thất thoát. Theo Sở Xây dựng, hiện nay Sở đang tham mưu UBND Thành phố phương án khai thác hiệu quả quỹ nhà đất này.
TP. Hà Nội đang tìm nhà đầu tư khu đô thị thông minh, sinh thái nằm ở ba xã Tàm Xá, Vĩnh Ngọc, Xuân Canh (thuộc huyện Đông Anh). Dự án có quy mô 268 ha với tổng vốn đầu tư sơ bộ lên tới 33.000 tỷ đồng.
Sở Quy hoạch Kiến trúc vừa phối hợp với Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội và UBND huyện Sóc Sơn công bố ba đồ án quy hoạch phân khu đô thị Sóc Sơn, tỷ lệ 1/2000.
Bộ Xây dựng đề xuất các cơ quan liên quan triển khai việc đánh lại số nhà cho người dân. Cơ quan chức năng cần đánh lại số nhà cho 7 trường hợp.
Còn phải đối mặt với nhiều khó khăn nhưng nhiều doanh nghiệp tham gia lĩnh vực bất động sản vẫn dành niềm tin vào thị trường thời gian tới, nhất là khi các bộ luật mới có hiệu lực, cùng sự quyết tâm và nhiều giải pháp của Chính phủ nhằm hướng tới xây dựng thị trường bất động sản ổn định và minh bạch.
0