Giày da thủ công: Đường kim mũi chỉ kể chuyện

Nghề giày da ra đời không chỉ là để đáp ứng nhu cầu thiết thực, mà còn mang đậm dấu ấn của từng nền văn hóa. Từ những chiếc dép lá đơn sơ của người Việt, đến những đôi giày da tinh xảo của người Ý, mỗi đôi giày đều là một câu chuyện lịch sử.

Qua bao thế hệ, những người thợ giày đã gìn giữ và phát triển nghề truyền thống. Họ không chỉ là những người thợ, mà còn là những nghệ nhân với đôi bàn tay khéo léo, tạo ra những tác phẩm nghệ thuật từ những mảnh da thô sơ. Những làng nghề giày da truyền thống là những viên ngọc quý, lưu giữ những bí quyết gia truyền. Tại đó, âm thanh của búa đập, mùi da thuộc hòa quyện, tạo nên một bản giao hưởng độc đáo, một không gian sáng tạo tràn đầy cảm hứng.

Ở nước ta, từ trăm năm trước đã có giày Gia Định và giày An Nam, một loại giày mũi kín đến nửa bàn chân, đế thấp như dép lê. Cũng vào thời điểm đó, năm 1918, các cụ ở làng Phú Yên (Phú Xuyên) thuộc dòng họ Nguyễn Lương đi học nghề làm giày. Sau khi học nghề thành tài, các cụ bắt tay vào làm nghề. Cũng bắt đầu từ đây, làng Phú Yên có nghề làm giày.

Tổ nghề của làng chính là các cụ tổ thuộc dòng họ Nguyễn Lương. Làng có hai cụ tổ nghề, một là cụ Nguyễn Lương Nghé, hai là cụ Nguyễn Lương Mạc. Cụ Nghé có công truyền nghề cho các thế hệ con cháu, còn cụ Mạc lại có công phát triển làng nghề thành trung tâm giày da lớn nhất miền Bắc như hiện nay. Tới nay, thời gian trôi qua, số đông người dân xã Phú Yên đã sống bằng nghề sản xuất giày da, nhưng tên tuổi hai cụ vẫn luôn được dân làng nhớ đến, đó là một phần lịch sử bất di bất dịch của làng nghề.

Những đôi giày thủ công không chỉ là vật dụng phục vụ nhu cầu thiết yếu mà còn là những tác phẩm nghệ thuật. Chúng mang trong mình vẻ đẹp tinh tế, độc đáo, thể hiện sự sáng tạo và óc thẩm mỹ của người nghệ nhân. Những người thợ giày yêu nghề đến say mê. Họ dành cả cuộc đời để trau dồi kỹ năng, để tạo ra những đôi giày hoàn hảo nhất. Tình yêu nghề của họ đã thổi hồn vào từng sản phẩm, tạo nên những tác phẩm nghệ thuật sống động.

Xuyên suốt quá trình hoàn thành sản phẩm, bàn tay của người thợ giày khẽ vuốt ve mảnh da mềm mại. Mỗi đường kim mũi chỉ đều được thực hiện một cách tỉ mỉ, chậm rãi. Trong đôi mắt họ ánh lên niềm tự hào của một người thợ thủ công. Đôi giày không chỉ là sản phẩm của đôi tay khéo léo, mà còn là đứa con tinh thần của những người thợ nơi đây. Nó mang trong mình hơi ấm của gia đình, của làng nghề và cả những ước mơ, khát vọng của họ về một cuộc sống tốt đẹp hơn. Để hoàn thành một đôi giày, đó có thể là một hành trình dài, đầy gian nan, nhưng cũng rất ý nghĩa.

"Với một đôi giày hàng rẻ thì chỉ cần một nửa ngày hoặc nhiều thì có thể một ngày là làm ra một đôi. Nhưng với những cái đôi giày hàng chất lượng, có khi hàng tuần mới xong một đôi. Những gia đình làm phân khúc giá rẻ thì làm các chất liệu giả da, da PU. Còn những gia đình làm về chất lượng cao hơn thì thường sẽ là da bò, da trâu, da dê, da cá sấu. Ở làng nghề Phú Yên hiện nay, chủ yếu đến 70% các hộ làm giày sẽ làm bằng chất liệu da bò" - anh Đỗ Mạnh Thắng, chủ một cơ sở sản xuất giày da tại làng nghề giày da truyền thống huyện Phú Xuyên chia sẻ.

Trong thời đại công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nghề giày da truyền thống đứng trước nhiều thách thức. Tuy nhiên, những người thợ giày không ngừng sáng tạo, họ kết hợp những kỹ thuật truyền thống với công nghệ hiện đại để tạo ra những sản phẩm vừa mang đậm nét truyền thống vừa đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng hiện đại.

Người thợ không chỉ tạo ra một sản phẩm, mà còn gửi gắm vào đó cả tâm huyết, tình cảm của mình. Trong một thế giới chạy đua với thời gian, những đôi giày thủ công mang đến một giá trị bền vững. Chúng không chỉ là một sản phẩm, mà còn là một biểu tượng của sự tinh tế, của cái đẹp trường tồn.

Trong một thế giới hiện đại đầy những sản phẩm công nghiệp, những người thợ trẻ quyết tâm giữ gìn bản sắc của nghề làm giày thủ công. Những thợ thủ công như anh Đỗ Mạnh Thắng luôn tin rằng, những đôi giày do chính tay mình làm ra sẽ mang một giá trị đặc biệt. Mỗi đường kim mũi chỉ của họ đều chứa đựng tâm huyết và tình yêu của người thợ dành cho nghề. Giờ đây, những người thợ trẻ không những tạo ra những đôi giày mang đậm dấu ấn mà họ còn tìm cách mang đôi giày đến gần hơn với người tiêu dùng trong thời đại 4.0.

Trong công cuộc phát triển kinh tế thời kỳ đổi mới, xã Phú Yên đã tập trung phát triển mạnh nghề thủ công giày da truyền thống. Nhân dân trong xã lấy nghề giày da làm thế mạnh mũi nhọn, để phát triển mạnh mẽ kinh tế địa phương, mở rộng sản xuất, phát triển thị trường, tăng thu nhập. Cuộc sống của người dân nơi đây ngày càng phát triển.

Với truyền thống của nghề được đúc kết, tôi luyện từ hơn một thế kỷ qua cùng những thành quả to lớn đã đạt được, làng nghề ở Phú Yên đang quyết tâm nâng cao hơn nữa chất lượng sản phẩm, tiếp tục mở rộng thị trường, phát triển mạnh mẽ và không ngừng mở rộng sản xuất, góp phần làm giàu cho quê hương và đất nước.

Những thế hệ làm giày hiện nay luôn có ý thức gìn giữ tiếp bước truyền thống cha ông, tiếp tục làm giàu cho những trang sử mới ở thời hiện tại và tương lai của nghề da giày Phú Yên. Mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn, họ vẫn luôn giữ vững niềm đam mê với nghề. Họ tin rằng, với đôi bàn tay khéo léo và sự sáng tạo không ngừng, họ có thể tạo ra những sản phẩm độc đáo, chinh phục cả những khách hàng khó tính nhất. Họ tin tưởng vào một tương lai tươi sáng cho làng nghề, nơi mà những đôi giày thủ công được trân trọng và có chỗ đứng vững chắc trên thị trường.

Ngày qua ngày, những người thợ làm giày vẫn miệt mài bên mâm gỗ; đôi bàn tay của những người thợ vẫn khéo léo luồn kim, từng đường chỉ khâu đều mang dấu ấn của thời gian. Nơi đây không chỉ đơn thuần là nơi sản xuất ra những đôi giày, mà còn là một kho tàng văn hóa quý báu, chứa đựng những giá trị tinh thần sâu sắc. Mỗi đôi giày thủ công ra đời đều là kết tinh của sự khéo léo, tâm huyết và truyền thống của người thợ, góp phần làm phong phú thêm bức tranh văn hóa đa dạng của dân tộc.

Bài viết hay? Hãy đánh giá bài viết
user image
user image
User
Ý KIẾN

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa phối hợp với Ban quản lý Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam tổ chức Hội nghị cơ chế chính sách và giải pháp thu hút đầu tư vào Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam.

Dấu ấn Di sản công nghiệp là chuyên đề đang gây sự chú ý cho du khách khi đến thăm Bảo tàng Hà Nội những ngày này.

Trong chuyến thăm tới các địa điểm được xem là biểu tượng cho quan hệ Việt - Pháp, Đại sứ Pháp tại Việt Nam, ông Olivier Brochet đã tới thăm Cầu Long Biên và Đại học Dược Hà Nội. Đây là hai trong số nhiều công trình kiến trúc Pháp cổ được xây dựng từ những năm đầu thế kỷ 20.

Hà Nội sẽ tổ chức bắn pháo hoa tại 5 điểm dịp Tết Dương lịch năm 2025 và 30 điểm dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 .

Sáng 20/12, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam, Bảo tàng Hồ Chí Minh đã phối hợp với Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam khai mạc Triển lãm "Xứng danh Bộ đội Cụ Hồ".

Cung Thanh niên Hà Nội vừa phối hợp nền tảng số mở YooLife tổ chức chương trình giao lưu nghệ thuật “Tự hào Việt Nam” với chủ đề “Hát mãi khúc quân hành” và ra mắt dự án mô phỏng hành trình chiến đấu và trưởng thành của QĐND Việt Nam bằng công nghệ thực tế ảo.