Sông sâu tĩnh lặng lúa chín cúi đầu
Mỗi buổi sáng thức dậy, có người chỉ muốn hòa mình vào những tia nắng dịu dàng khẽ len qua kẽ lá hay lặng ngắm những hạt mưa rơi lao xao ngoài khung cửa, lặng nghe vài cơn gió nhẹ ghé ngang thì thầm những lời hát của đời. Đời có bao lâu mà luôn phải gồng mình tranh đấu? Tự hỏi mình như vậy, rồi cô ấy đã chọn cho mình một lối sống an nhiên.
Chiều nay, Hường mời bạn nghe những dòng tự sự của Bích Ngọc gửi về từ Bà Rịa Vũng Tàu.
Càng trưởng thành tôi thấy mình càng trở nên điềm tĩnh. Không còn mải mê chạy theo những hào nhoáng vật chất, cũng chẳng còn cố chứng tỏ bản thân hay cố chiến thắng trong mỗi lần tranh luận. Mình là ai giữa cuộc đời này? Để trả lời câu hỏi ấy thật ra chẳng cần phải làm điều gì to tát. Trải nghiệm càng nhiều ta càng thấy mình nhỏ bé trước cuộc đời rộng lớn, trước vũ trụ bao la, trước thiên nhiên hùng vĩ. Thiên nhiên chẳng phải đã dạy ta những bài học quá rõ ràng "sông sâu tĩnh lặng, lúa chín cúi đầu".
Ký ức của tôi chưa từng gắn liền với con sông nào. Đó luôn là một tiếc nuối suốt những năm tháng tuổi thơ của tôi mỗi khi đọc những bài thơ, bài văn viết về con sông quê hương. Vì vậy, khi lập gia đình, tôi đã chọn sống ở miền biển để các con được lớn lên trong tiếng vỗ về của những cơn sóng dập dìu, trong sự ôm ấp của biển bao la, trong hơi ấm của ánh hoàng hôn rực rỡ. Mỗi ngày ngắm mặt biển ở tít phía chân trời, nhìn mặt nước phẳng lặng ngoài xa, tôi lại thấy sao dịu dàng đến thế, chẳng giống những con sóng đang đập mạnh tung bọt trắng xoá vào bờ. Tôi nghĩ tới những con sông lớn đang âm thầm đưa nước về biển kia. Hàng trăm con sông, con suối nhỏ từ trên cao róc rách chảy về con sông sâu nhất, lớn nhất. Trải qua hành trình vạn dặm, đi qua bao thác ghềnh, nước trở về với sông mẹ yên bình. Giờ đây, nước đã không còn ào ào, xối xả mà trở nên lặng lẽ, âm thầm, từ dưới lòng sông sâu thẳm, thong dong theo dòng đi ra biển lớn. Dòng sông êm ả, dịu dàng từ từ bồi đắp phù sa cho đất thêm màu mỡ, cho cây cối tươi xanh.
Nhìn lại chặng đường mình đã đi qua, tôi thấy bản thân đã trải qua bao thăng trầm, bao buồn vui, bao vấp ngã của tuổi trẻ bồng bột, để giờ đây tôi có thể như nước ở dưới lòng sông sâu, tự lắng lại, hiền hoà và nhẹ nhàng tận hưởng hành trình đưa mình về với đại dương mênh mông. Trước mỗi cuộc tranh luận, tôi đã trở nên điềm tĩnh và biết thoái lui, đã không còn cố gắng chứng minh ai sai ai đúng để còn lại chỉ là những tổn thương. Tôi cũng không còn khao khát thứ gọi là thành đạt hay danh vọng để mang lại sự hãnh diện, tự hào cho bố mẹ ở quê. Những thứ ấy liệu có thực sự quan trọng nếu tâm mình vẫn chưa hẳn bình an, thời gian cho gia đình cũng phải cân đo tính toán, còn bản thân thì bị áp lực cuốn đi.
Giờ đây tôi mới thực sự nhận ra mình vốn cũng chỉ như một giọt nước nhỏ, chẳng thấm gì so với sông với biển ngoài kia. Tôi chỉ là một chú chim nhỏ bay giữa trời kiến thức bao la. Đọc bao nhiêu cũng là chưa đủ, học bao nhiêu cũng chẳng thấm tháp gì. Tôi chỉ biết chăm chỉ từng ngày, thu về mình những bài học của người đi trước. Biết ơn cuộc đời đã trao cho tôi bao mối duyên lành, như những bông lúa chín trĩu hạt mùa thu hoạch đang cúi đầu cảm tạ đất trời đã yêu thương. Dù mưa to, gió lớn, trời vẫn cho lúa ánh sáng để vươn lên, cho lúa tinh chất để trưởng thành. Đất mẹ đã cưu mang lúa từ khi lúa chỉ là một cây mạ non yếu ớt rung rinh trước gió đến khi lúa lên đòng, trổ bông. Vậy nên, khi đã tới độ trưởng thành nhất của đời mình, lúa chỉ biết cúi đầu thể hiện lòng biết ơn.
Tôi của những năm tuổi hai mươi đã từng coi mình là nhất, luôn nhìn đời bằng con mắt ngạo nghễ, tự tin như những bông lúa non và xanh luôn ngẩng cao đầu trước những giông bão, nắng mưa, thách thức với trời. Tôi lúc ấy có khác gì một chú ếch đang nhìn lên bầu trời qua miệng giếng nhỏ hẹp phía trên, như chú dế mèn trong truyện ngắn của nhà văn Tô Hoài luôn cao mạn, ngạo nghễ, coi thường kẻ khác. Chỉ khi thực sự đã trải qua những thất bại đớn đau, tôi mới có thể tự mình chiêm nghiệm để tìm ra giá trị cốt lõi của bản thân.
Tôi là ai giữa cuộc đời này? Câu hỏi ấy với tôi đã chẳng còn quan trọng. Tôi chỉ cần sống một cuộc đời thật trọn vẹn với chính mình và với những người mà tôi thương yêu, như dòng sông bồi đắp phù sa cho đất, như cây lúa trổ bông cho người./.
Trải qua các cuộc chiến tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước và bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, đất nước ta đã sản sinh ra những thế hệ thanh niên đại diện cho mỗi giai đoạn lịch sử của đất nước. Như thế hệ làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu"; thế hệ một thời hoa đỏ 'xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước'; thế hệ 'sống bám đá đánh giặc, chết hóa đá bất tử' trong chiến tranh bảo vệ biên giới...
Con đường ngày xưa chúng tôi đi học, lòng đường bé tin hin bằng hai gang bàn tay người lớn, thêm sỏi đá mấp mô ngáng bánh xe đạp không thương tiếc. Bữa nào vừa nhấn bàn đạp mải miết, vừa ngúc ngoắc đầu nói chuyện là gặp hòn đá xóc nảy người, chiếc cặp nhẹ tênh có khi giật mình rơi khỏi giỏ xe cà tàng. Con đường “huyền thoại” ấy chưa đi vào thơ ca nhạc họa của văn nghệ sĩ bao giờ nhưng nó đi vào ký ức tuổi thơ của chúng tôi cho tới tận hôm nay.
Sự hiện hữu của thời gian trở nên rõ rệt là khi trên khuôn mặt xuất hiện thêm những nếp gấp, một vài vết tàn nhang cùng màu tóc dần ngả bạc. Thời gian vô tình khiến những hoạt động mà mình vốn yêu thích bỗng trở nên khó thực hiện, mặc dù lòng nhiệt huyết vẫn còn nhưng tuổi tác và khuôn mặt đã không còn phù hợp nữa rồi.
Phố bắt đầu ngày mới bằng những sắc hoa thuỳ mị trong chợ hoa Quảng Bá. Đường Âu Cơ tươi xinh màu sắc trong tia nắng dịu nhẹ chưa vương mùi bụi khói. Tâm thức anh chợt lạc về câu chuyện em nói với anh ngày xưa khi anh cùng em ngang qua đoạn đường này.
Thấm thoắt, ngoại tôi đã về miền mây trắng đoàn tụ với ông bà tổ tiên được mười sáu năm rồi. Từ ngày ngoại mất, số lần tôi theo mẹ về quê chỉ đếm được trên đầu ngón tay. Mỗi năm tới ngày giỗ ngoại, tuy không nói ra nhưng tôi cảm nhận được nỗi buồn nghẹn lại trong lồng ngực mẹ nếu năm đó mẹ không thể sắp xếp về quê thắp cho ngoại nén hương.
Thuở bé, mỗi lần được nằm gối đầu lên đùi mẹ, lắng tai nghe những giai điệu trong trẻo mà sâu lắng từ những câu hát ầu ơ quen thuộc, lòng tôi mỗi lúc ấy đều cảm thấy dễ chịu và ấm áp lạ thường. Sau này, khi năm tháng trôi đi, bôn ba trên khắp các nẻo đường xuôi ngược, hễ vô tình được nghe thấy thứ âm thanh giản dị và thân thương ấy, thì những ký ức tuổi thơ trong tôi lại nối tiếp theo tiếng hát tìm về.
0