Gỡ khó cho du lịch làng nghề
Hà Nội là nơi tập trung số lượng làng nghề nhiều nhất cả nước. Toàn thành phố có đến 1.350 làng nghề, chiếm 59% trong tổng số làng nghề của cả nước, với tỷ lệ 47/52 nghề của toàn quốc. Trong đó có 277 làng nghề đã được công nhận làng nghề truyền thống. Đây thực sự là nguồn tài nguyên dồi dào cho phát triển công nghiệp văn hóa và phát triển du lịch.
Thế nhưng, trên thực tế phần lớn các làng nghề đang chỉ tập trung làm nghề, mà chưa nghĩ tới khai thác tiềm năng du lịch.
Cũng đã có các làng nghề, các địa phương đầu tư khai thác và mang lại một nguồn thu đáng kể, nhưng chưa phát triển đồng đều, lớn mạnh và tạo được thương hiệu lớn. Phần lớn là thiếu cơ sở hạ tầng. Rồi quan trọng nữa là nguồn nhân lực qua đào tạo để giữ chân du khách.
Xưởng thêu này của gia đình hai nghệ nhân anh Nguyên và chị Xuân. Gia đình đã làm nghề qua 3 đời, và có danh tiếng trong làng thêu Việt Nam. Nói về tâm huyết với nghề và truyền dạy cho thể hệ trẻ trong làng Thắng Lợi thì anh chị là tiêu biểu.
Và cũng giống như các gia đình nghệ nhân và thợ thêu giỏi khác của các làng thêu Thắng Lợi, anh chị phải chủ động trong tìm các đơn hàng cho gia đình. Nguồn thu nhập đó cũng đáng kể. Song để phát triển đồng bộ, đưa cả địa phương cùng nhau phát triển du lịch làng nghề thì quả thật chưa có và rất khó.
Làng nghề thêu Thắng Lợi có rất nhiều gia đình làm nghề thêu, và các sản phẩm làm ra đều rất đẹp, thể hiện tay nghề cao, sự khéo léo và cẩn thận của người thợ. Thế nhưng, trong làng nghề trăm năm tuổi này vẫn không có khu vực trưng bày sản phẩm.
Mạnh nhà nào, nhà đó tự thành lập xưởng và nhà trưng bày của riêng mình. Không có hệ thống shop trưng bày, bán hàng, không có điểm ẩm thực, nhà vệ sinh tiêu chuẩn. Không có điểm đỗ cho ô tô và xe du lịch. Cũng không có nơi đón tiếp, quảng bá, không có chương trình truyền thông thường xuyên.
Làng nghề sơn mài Duyên Thái cũng không nằm ngoài xu thế, mạnh ai đó làm, chưa có sự hướng dẫn hay quy hoạch nào để các hộ gia đình cùng nhau theo và phát triển du lịch.
Mỗi người thợ cũng mong được quảng bá, giới thiệu tới du khách trong nước và quốc tế, nhưng bận rộn với công việc và kiến thức có hạn, nên cũng biết muốn làm du lịch thì phải bắt đầu từ đâu.
Và cứ như vậy, những người thợ giỏi, những người thợ chăm chỉ và chất phác, vẫn hàng ngày cặm cụi với công việc của một người thợ. Chính sách hay sự đầu tư đột phá thì vẫn chưa đến.
Hàng ngàn người thợ giỏi vẫn trăn trở tiếc nuối vì các con cháu không còn lửa theo nghề. Làng nghề vẫn chưa hề được định hướng và phát triển xứng với tiềm năng.
Sản phẩm thủ công của có thể thấy rất đẹp và tinh xảo. Các làng nghề thủ công của Hà Nội không chỉ nằm dọc các trục giao thông, mà còn luôn gắn liền với những di tích lịch sử, văn hóa, lễ hội.
Đó là điều kiện cực kỳ thuận lợi cho các công ty du lịch đầu tư, xây dựng tour. Ngoài vấn đề thiếu thốn trầm trọng về cơ sở hạ tầng đồng bộ để sẵn sàng đón những đoàn khách du lịch lớn, thì nổi lên hàng đầu là thiếu chiến lược lâu dài.
Nguồn nhân lực và trình độ chưa được quan tâm đầu tư đào tạo. Bản thân làng nghề chưa có kỹ năng khai thác du lịch.
Làng Đa Sỹ (phường Kiến Hưng, quận Hà Đông, TP. Hà Nội) là làng rèn nổi tiếng và lâu đời. Mặc dù nghề rèn truyền thống đứng trước nhiều thách thức, nguy cơ bị mai một nhưng ở đó, với đôi bàn tay tài hoa của mình, nghệ nhân Đỗ Thị Tuyến vẫn bền bỉ ngày đêm “giữ lửa” cho chiếc lò rèn.
Với khát khao tạo nên những sản phẩm gốm khác biệt, một vài nghệ nhân của làng gốm Bát Tràng kiên trì theo đuổi cách làm gốm thủ công, trong đó có nghệ nhân trẻ Nguyễn Tuấn Minh. Đôi bàn tay của Tuấn Minh đã đã tạo tác những sản phẩm gốm đặc biệt.
Làng Vạn Phúc thuộc địa phận quận Hà Đông, cách trung tâm thành phố Hà Nội khoảng 10 km, nổi tiếng với nghề dệt lụa từ ngàn đời. Những năm gần đây, bên cạnh việc sản xuất, xuất khẩu những mặt hàng dệt may truyền thống, làng Vạn Phúc còn phát triển du lịch, trở thành một địa điểm được du khách trong và ngoài nước ghé thăm.
Với bề dày truyền thống, Lễ hội làng cổ Bát Tràng là nơi lưu giữ những nét tinh hoa văn hóa dân tộc Việt Nam kết tinh trong từng sản phẩm gốm nói riêng và mỹ nghệ nói chung. Đây cũng là dịp để thế hệ sau thể hiện sự tự hào và tưởng nhớ các bậc tổ nghiệp đã truyền dạy cách để tạo ra các sản phẩm thực sự tinh xảo mang tầm hồn người Việt.
Sở NN&PTNT Hà Nội đã triển khai kế hoạch tổ chức Hội thi sản phẩm làng nghề thành phố Hà Nội năm 2024.
Vân Hà là một trong những làng nghề sản xuất gỗ nổi tiếng, sản phẩm được tiêu thụ mạnh tại thị trường trong nước và xuất khẩu. Các sản phẩm gỗ Vân Hà được Hà Nội lựa chọn làm quà lưu niệm, quà tặng cho các đoàn khách trong và ngoài nước.
0